Bố tôi năm nay 67 tuổi, hiện tại đang phải dùng nhiều loại thuốc khác nhau để điều trị một số bệnh mạn tính. Gần đây, bố tôi lại bị đau đầu nên có dùng thêm thuốc giảm đau. Tôi xin hỏi, bố tôi có cần chú ý gì đặc biệt khi dùng đồng thời nhiều loại thuốc như vậy không?
Nguyễn Văn Hạnh (Thái Nguyên)
Ở người cao tuổi, do đặc điểm sinh lý ảnh hưởng rất nhiều đến quá trình hấp thu, phân bố và thải trừ của thuốc nên việc sử dụng thuốc rất được các bác sĩ chú ý. Trong thư bạn không nói rõ bố của bạn đang dùng thường xuyên loại thuốc điều trị bệnh mạn tính gì nên chúng tôi không thể nói rõ về tương tác giữa các loại thuốc này cho bạn biết. Tuy nhiên, có một số đặc điểm và nguyên tắc chung khi người cao tuổi dùng thuốc bạn nên biết để vận dụng trong trường hợp của mình. Trường hợp người cao tuổi phải sử dụng thuốc thường xuyên điều trị bệnh mạn tính như bố của bạn thì phải thực hiện đầy đủ chế độ theo dõi, giám sát, kiểm tra, đánh giá kết quả dùng thuốc theo từng thời gian, từng giai đoạn tại bệnh viện để bác sĩ điều chỉnh liều lượng, loại thuốc nếu cần thiết hoặc có thể có thời gian tạm nghỉ xen kẽ để tránh hiện tượng tích lũy thuốc. Khi thấy những rối loạn đặc biệt do thuốc như trầm uất, tiểu tiện không tự chủ, hạ huyết áp tư thế đứng, táo bón, lú lẫn… thì không nên tự ý ngưng, bỏ hay đổi thuốc khác mà cần gặp bác sĩ điều trị để có biện pháp xử lý thích hợp. Trong trường hợp người cao tuổi bị suy giảm trí nhớ thì không nên để họ tự ý uống thuốc do có thể uống rồi nhưng lại quên và uống thêm nhiều lần nữa dẫn đến ngộ độc thuốc, nếu uống thuốc nhỏ giọt có thể quá liều do đếm sai. Với các trường hợp bị đau khớp, loãng xương thì không nên để người cao tuổi nằm uống thuốc do thuốc có thể không xuống tới dạ dày mà đọng lại ở thực quản (gây loét với một số thuốc), gây sỏi thận (như sulfamid), đặc biết nếu uống ít nước thì nguy cơ này càng cao. Trong thư bạn nói bố mình thỉnh thoảng uống thuốc giảm đau khi bị đau đầu nhưng không nói rõ loại thuốc nào. Nếu bố bạn dùng loại thuốc giảm đau có opioid thì cần phải có chỉ định chặt chẽ của bác sĩ vì đây là loại thuốc có thể gây nên tình trạng lệ thuộc thuốc rất nguy hiểm.
BS. Nguyễn Văn Liên