Bệnh nhân là bà N.T.H, ở Đan Phượng, Hà Nội làm nghề phụ hồ. Cách đây hơn 1 năm, bệnh nhân thường xuyên xuất hiện triệu chứng ngứa, sắc tố da thay đổi, bệnh nhân đi chữa trị bằng nhiều phương pháp nhưng chỉ giảm ngứa, sau một thời gian bệnh nhân tái phát lại.
Những tháng trở lại đây, người bệnh thấy vết ngứa lan rộng, không có dấu hiệu giảm cộng thêm ăn kém, rối loạn tiêu hóa, gầy, sụt nhẹ cân. Sau khi được người quen giới thiệu, bệnh nhân đến Bệnh viện Đặng Văn Ngữ để kiểm tra.
Tại bệnh viện, qua thăm khám và kết quả xét nghiệm mẫu phân phát hiện có trứng sán Hymenolepis diminuta - bệnh sán dây chuột.
ThS.BS Văn Thị Thơ - Trưởng khoa Chẩn đoán hình ảnh và Thăm dò chức năng, Bệnh viện Đặng Văn Ngữ cho biết bệnh sán dây chuột do 2 loài sán là Hymenolepis nana (bệnh sán dây lùn) và Hymenolepis diminuta (bệnh sán dây nhỏ) gây nên.
Người mắc sán dây chuột do nuốt phải trứng sán dây nhỏ có trong ngũ cốc đã nấu sẵn, các loại thực phẩm, nước uống hoặc bàn tay có nhiễm trứng sán hoặc ấu trùng chưa trưởng thành có trong các loại động vật gặm nhấm (chuột), động vật chân đốt như gián hoặc mọt cám có trong ngũ cốc… hoặc có thể người mắc bệnh này chưa điều trị cũng chính là nguồn lây bệnh.
BS Thơ cho hay, khi người bệnh vô tình nuốt phải trứng sán, hoặc ăn phải thực phẩm nhiễm sán, trong vòng 10 ngày sẽ phát triển thành sán.
Khi bị nhiễm nguồn lây, bệnh thường diễn tiến âm thầm, người nuốt phải trứng sán, hoặc ăn phải thực phẩm như mọt cám nhiễm sán dây nhỏ, mầm bệnh sẽ vào dạ dày, khu trú và gây bệnh ở nhung mao của ruột non, hồi tràng phá vỡ nhung mao ruột gây các triệu chứng về đường tiêu hóa như đau bụng thượng vị, quanh rốn…chán ăn, mệt mỏi, gầy sút cân, ngứa vùng thân dưới…
Đôi khi có dấu hiệu thần kinh: mất ngủ, chóng mặt, co giật. Chính vì biểu hiện như vậy, người bệnh thường nhầm với bệnh lý về đường tiêu hóa, và các tình trạng bệnh lý khác. Chính vì thế, thường bị bỏ qua và người bệnh tốn kém đi khám điều trị các bệnh theo triệu chứng gặp phải.
Theo các chuyên gia của Bệnh viện Đặng Văn Ngữ, bất kỳ ai cũng có thể bị nhiễm và mắc bệnh sán dây chuột. Trường hợp của bệnh nhân H. là ca nhiễm sán dây chuột thứ 2 được phát hiện tại Bệnh viện Đặng Văn Ngữ.
Để chủ động phòng tránh bệnh sán dây chuột cùng với đẩy mạnh tuyên truyền giáo dục sức khỏe về nguyên nhân, tác hại, đường lây truyền và cách phòng chống của bệnh sán dây lùn/ sán dây chuột, BS Văn Thị Thơ khuyến cáo người dân cần:
- Rửa tay bằng nước ấm sau khi đi vệ sinh, thay tã và trước khi chuẩn bị thức ăn;
- Thường xuyên rửa tay, giữ gìn vệ sinh chung, đối với trẻ em cần hướng dẫn trẻ em về tầm quan trọng của việc rửa tay để phòng chống bệnh;
- Khi đi du lịch đến các quốc gia có nguy cơ ô nhiễm thực phẩm cao hơn, hãy rửa, gọt vỏ hoặc nấu tất cả rau và trái cây sống bằng nước an toàn (nước khử trùng, chẳng hạn như nước đóng chai, nước đun sôi hoặc nước lọc) trước khi ăn;
- Đảm bảo vệ sinh sạch sẽ xung quanh nơi ở và nơi làm việc, ăn chín uống sôi, đậy kín thức ăn để ngăn chặn chuột, côn trùng xâm nhập;
- Khi thực phẩm có dấu hiệu hư họng thì không nên sử dụng.