Gần đây, một số thiết kế kiến trúc của các tác giả người Việt đã giành giải cao tại đấu trường quốc tế, đem về niềm vui cho những ai yêu mến bộ môn nghệ thuật thiết kế kiến trúc. Ðó chính là kiến trúc sư (KTS) Hoàng Thúc Hào - Tác giả công trình quan trọng tại Bhutan - Quốc gia có chỉ số hạnh phúc cao nhất thế giới và KTS. Võ Trọng Nghĩa - người đang có công trình được triển lãm tại Úc đến tháng 12/2016.
Vươn cao...
Tin vui với kiến trúc Việt trong những ngày vừa qua, đó là công trình Nhà cộng đồng Cẩm Thanh ở Hội An và Làng đất tại Hà Giang do KTS. Hoàng Thúc Hào cùng cộng sự thiết kế đã giành các giải kiến trúc thế giới do Viện Kiến trúc và thiết kế Chicago tổ chức; giải thưởng thiết kế xanh Green Good Design 2016 của Mỹ và giải Nhất cuộc thi thiết kế Công trình Xanh hàng đầu châu Á. Điều đặc biệt, các công trình kiến trúc vừa đoạt giải và nhiều công trình khác của KTS. Hoàng Thúc Hào đều hướng tới cộng đồng, thân thiện với môi trường và giàu bản sắc văn hóa truyền thống.
Một góc công trình kiến trúc Nhà cộng đồng xã Cẩm Thanh, Hội An.
Điểm qua công trình Nhà cộng đồng Cẩm Thanh của KTS. Hoàng Thúc Hào, đây là thiết kế có nhiều điểm đặc biệt, công trình với không gian nhỏ là thư viện xen các lớp học thiếu nhi, vách ngăn di động, không gian dễ dàng biến đổi linh hoạt, rừng cau thẳng đứng, giàn cây leo giăng ngang những thân cau, kết hợp hệ cấu trúc mái thích nghi gió bão đã cùng hình thành lớp vỏ kép giảm đáng kể bức xạ mặt trời, tạo diện tích bóng mát lớn, sinh động. Đồng thời, công trình này có tường bao xây gạch hai lớp không nung, tạo lớp đệm không khí, cách nhiệt, ngăn ồn. Vì thế, Nhà cộng đồng xã Cẩm Thanh được giới chuyên gia trong và ngoài nước đánh giá là một điển hình kiến trúc xanh theo xu hướng bền vững, phát huy những yếu tố văn hóa, đổi mới không gian, cách tân phương thức sử dụng vật liệu địa phương.
Trong khi đó, KTS. Võ Trọng Nghĩa vốn rất nổi tiếng trong và ngoài nước cũng vừa đoạt 3 giải thưởng kiến trúc quốc tế ở Mỹ 2016 với công trình: Naman Hay Hay Restaurant (Đà Nẵng), Nhà cộng đồng ở đảo Kim Cương (TP.HCM), Naman Babylon (Đà Nẵng). Trong đó, công trình Nhà cộng đồng ở đảo Kim Cương được KTS. Võ Trọng Nghĩa thiết kế có 8 mái vòm lớn và 6 mái vòm nhỏ, các mái vòm lấy ý tưởng từ những chiếc sọt úp gà quen thuộc với người dân Việt Nam. Nhìn từ xa hoặc trên cao, cụm 8 mái vòm giống như những cây nấm giữa không gian của đầm sen, hoa cỏ. Chất liệu chính của công trình này là tre tầm vông được xử lý ngâm tẩm dưới nước trước đó vài tháng nên có độ bền cao. Ưu điểm của mái vòm và cả sàn nhà của công trình này là có thể tháo rời, lắp ráp ở khu vực khác khi cần...
Và bay xa
Bên cạnh hàng loạt công trình kiến trúc đoạt giải cao tại đấu trường quốc tế thời gian qua và gần đây, KTS. Hoàng Thúc Hào và Võ Trọng Nghĩa cũng được biết đến bởi không ít những thiết kế được lựa chọn, giới thiệu triển lãm ở nước ngoài.
Ít người biết KTS. Hoàng Thúc Hào chính là người thiết kế công trình Trung tâm hạnh phúc Quốc gia Bhutan - đất nước có chỉ số hạnh phúc cao nhất trên thế giới. Theo chia sẻ của KTS. Hoàng Thúc Hào, công trình Trung tâm hạnh phúc Quốc gia Bhutan có Nhà thiền lấy ý tưởng từ sự giao thoa, thống nhất giữa tự nhiên (khối đế tròn) với nhân tạo (khối vuông bên trên). Trong khi đó, Nhà hội nghị của Trung tâm này có hình elip, cảm hứng từ hình ảnh lá cây bồ đề. Các mô-tip decor đặc trưng văn hóa Bhutan được tiết chế, gia giảm hợp lý. Thiết kế chủ động xoay theo hướng mặt trời, vào mùa đông, mùa xuân, ánh sáng xuyên sâu vào nhà tạo sự ấm áp và hiệu quả tâm linh, khác biệt. Công trình Trung tâm hạnh phúc Quốc gia Bhutan đã hoàn thành và đi vào hoạt động từ cuối năm 2015, được Hoàng gia và Chính phủ Bhutan, cộng đồng quốc tế đánh giá cao và đón nhận.
Trong khi đó, đã rất nổi tiếng thế giới với những công trình kiến trúc bằng tre, mới đây, công trình Những nấc thang xanh của KTS. Võ Trọng Nghĩa đã được trưng bày, triển lãm tại TP. Sydney, Úc đến hết tháng 12/2016. Công trình kiến trúc của Võ Trọng Nghĩa đang được giới thiệu tại Úc là sự kết hợp của những chiếc thang làm bằng tre. Trên diện tích 20m2, KTS. Võ Trọng Nghĩa đã giới thiệu một không gian xanh lý tưởng từ những chiếc thang tre kết nối với nhau tạo thành một khung chắc chắn, ở những khoảng trống, tác giả thiết kế đan xen những chậu cây hoa lá. Điều này làm cho tổng thể công trình toát lên sự gắn kết, mang đến cảm giác giao hòa giữa thiên nhiên với con người. Chính vì điều này, Những nấc thang xanh đã góp phần nâng cao nhận thức của người dân trong và ngoài nước về cây xanh và thiên nhiên.
Rõ ràng trong bối cảnh con người đang phải đối mặt với những vấn đề về môi trường, biến đổi khí hậu, ô nhiễm… như hiện nay, những thiết kế kiến trúc xanh, tiết kiệm chi phí và giàu bản sắc của hai KTS Việt Nam nói trên tạo ra được chất riêng nhưng đồng thời phù hợp với đời sống xã hội, con người.