Tuổi thọ của người bị suy thận giảm đáng kể. Riêng ở Bệnh viện Việt Đức, có tới 60% số bệnh nhân lọc thận cần được ghép thận mới có cơ hội sống.
Cảnh báo này được TS Nguyễn Thế Cường – Trưởng Khoa Thận lọc máu, Bệnh viện Việt Đức đưa ra khi trao đổi với phóng viên bên lề buổi khám tư vấn xét nghiệm miễn phí về bệnh lý thận tiết niệu do Bệnh viện Việt Đức tổ chức ngày 29/2. Hàng trăm bệnh nhân ở Hà Nội và khu vực lân cận đã đến khám.
Theo TS. Nguyễn Thế Cường, Việt Nam chưa có số liệu thống kê chính thức, song ước tính có khoảng 5 triệu người bị bệnh thận và hàng năm có khoảng 8.000 ca bệnh mới. Cùng với đó, cũng có khoảng gần 1 triệu người suy thận giai đoạn cuối cần lọc máu.
TS. BS Nguyễn Thế Cường thăm khám cho người dân tại chương trình
Riêng Khoa Thận lọc máu của Bệnh viện Việt Đức đang quản lý hơn 160 bệnh nhân chạy thận, số có nhu cầu ghép thận và có chỉ định khoảng 60%. Ngoài ra, khoa đang quản lý hơn 700 bệnh nhân sau ghép thận. Có người lâu nhất đang theo dõi ở khoa là ghép được 21 năm. Bệnh không chỉ khiến người mắc đau đớn, mệt mỏi, giảm chất lượng cuộc sống, mà còn có thể tử vong bất cứ lúc nào.
Theo TS Nguyễn Thế Cường, tiến triển của bệnh thận mãn tính rất dễ dẫn đến suy thận mãn tính, làm mất chức năng thận khiến cho người bệnh phải dùng các biện pháp điều trị thay thế.
Một vấn đề đáng lưu ý được TS. Cường cho hay là bệnh nhân suy thận đang ngày càng trẻ hóa, tập trung ở người làm việc văn phòng. “Ngồi nhiều, ít vận động, lưu thông mạch máu kém có thể dẫn tới bị ứ đọng nước tiểu dẫn tới nhiễm trùng bàng quang”- TS Cường nói
Đặc biệt, nữ giới có cấu tạo đường niệu đạo ngắn hơn, lại có thói quen nhịn tiểu nhiều so với nam giới nên nguy cơ viêm đường tiết niệu nhiều hơn.
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến bệnh suy thận mạn, mà bệnh lý ở cầu thận chiếm 40%, gồm: viêm cầu thận cấp, hội chứng thận hư, viêm cầu thận mạn, viêm cầu thận do các bệnh hệ thống. Bệnh đái tháo đường và tăng huyết áp là hai nguyên nhân làm tổn thương thận gây suy thận mạn tính; Bệnh ống kẽ thận mạn do nguyên nhân nhiễm khuẩn hoặc không nhiễm khuẩn. Người bệnh bị nhiễm độc trong thời gian kéo dài hoặc một số thuốc sử dụng để chữa trị các rối loạn bệnh lí cũng có thể làm tổn thương thận, dẫn đến suy thận mạn.
Việc nhịn tiểu (phụ nữ hay nhịn hơn nam) cộng với cấu tạo giải phẫu của “phái đẹp”, cũng làm tăng nguy cơ nhiễm trùng tiết niệu. Ngoài ra, người bị tiểu đường, người suy thận, người phải chạy thận cũng dễ bị nhiễm trùng đường tiết niệu hơn người bình thường.
Rất nhiều người dân đến để thăm khám miễn phí các bệnh lý về thận tiết niệu
Đồng thời TS Cường cũng cho biết thêm, thói quen ăn mặn, ăn nhiều mì chính, lối sống thiếu khoa học, như khi biết bị bệnh đã không điều trị, hoặc điều trị nhưng không tuân thủ chỉ định của bác sĩ… làm bệnh tiến triển nhanh.
Ngoài ra, TS Cường cũng cảnh báo, hiện nay nhiều đàn ông nghĩ rằng uống rượu bia nhiều, tiểu nhiều sẽ tốt hơn cho đường tiết niệu nhưng thực tế, uống nhiều rượu bia làm tăng các rối loạn về chuyển hóa, gây ra nhiều nguy cơ đối với thận. Người bình thường uống nhiều bia rượu có thể bị rối loạn về chuyển hóa mỡ, đường và chuyển hóa axit uric, làm tăng nguy cơ các bệnh lý đường tiết niệu.
“Suy thận mạn là hậu quả cuối cùng của các bệnh lý thận - tiết niệu mạn tính, làm chức năng thận suy giảm dần dần và mất chức năng hồi phục. Suy thận mạn gây ra mức lọc cầu thận giảm, rối loạn điện giải, tăng huyết áp, thiếu máu mạn tính” – TS. Nguyễn Thế Cường cho hay.
Cũng theo TS. Cường, hiện không có biện pháp nào điều trị khỏi suy thận mạn tính, nhưng việc điều trị có thể giúp làm chậm tiến triển của bệnh và cải thiện các triệu chứng, hạn chế nguy cơ biến chứng. Người bệnh cần có chế độ ăn phù hợp, giảm lượng protein, giảm muối trong khẩu phần ăn hàng ngày, thay đổi lối sống, bỏ thuốc lá, rượu bia, tập thể dục hàng ngày, tránh các hoạt động mạnh.
Bên cạnh đó, cần điều trị các triệu chứng như: Tăng huyết áp, kiểm soát rối loạn lipid máu, điều trị thiếu máu, điều trị loãng xương, điều trị rối loạn điện giải.
“Do bệnh suy thận mạn thường tiến triển âm thầm, không triệu chứng đến giai đoạn cuối, nên vấn đề quan trọng là phát hiện bệnh sớm ở các đối tượng nguy cơ cao, đặc biệt là người bệnh đái tháo đường, tăng huyết áp, và gia đình có người bệnh thận.
Những người này cần được làm xét nghiệm tầm soát định kỳ hàng năm và tích cực điều trị sớm tránh bệnh thận tiến triển đến giai đoạn cuối” – TS. Cường khuyến cáo.
