Đã có nhiều bài học sâu sắc về công tác chống NKBV
Thông tin tại hội nghị cho biết, tỷ lệ NKBV ở các nước phát triển khác nhau dao động trong khoảng 3,5 - 12%. Trung tâm Phòng ngừa và Kiểm soát bệnh dịch châu Âu báo cáo tỷ lệ hiện nhiễm ở các nước châu Âu trung bình là 7,1%. Số liệu về NKBV tại các quốc gia chậm và đang phát triển thường không đầy đủ và không có sẵn. Tuy nhiên, phân tích gần đây của Tổ chức Y tế Thế giới cho thấy, các ca NKBV ở các nước đang phát triển thường xảy ra với tần suất cao hơn do hạn chế nguồn lực so với các nước phát triển. Tổn thất tài chính hằng năm do NKBV cũng rất lớn, ước tính khoảng 7 tỷ euro ở châu Âu, khoảng 6,5 tỷ USD ở Mỹ.
Kiểm soát nhiễm khuẩn bệnh viện cần phải được thực hiện quyết liệt. Ảnh: Trần Minh
Tại Việt Nam, Thứ trưởng Nguyễn Viết Tiến cho biết, tại các cơ sở y tế, bước đầu thực hiện giám sát ca bệnh nhiễm khuẩn, giám sát tuân thủ vệ sinh tay, giám sát tuân thủ các quy trình kiểm soát nhiễm khuẩn, giám sát vi sinh vật gây NKBV và kháng kháng sinh, từng bước chuẩn hóa công tác khử khuẩn, tiệt khuẩn, tăng cường vệ sinh bệnh viện, chủ động phòng chống bệnh dịch...
Thế nhưng, Thứ trưởng Nguyễn Viết Tiến cũng thừa nhận công tác kiểm soát nhiễm khuẩn của nước ta hiện nay vẫn còn nhiều thách thức. Tại một số cơ sở khám chữa bệnh, người đứng đầu vẫn chưa thật sự hiểu hết vai trò, tầm quan trọng của kiểm soát nhiễm khuẩn, do vậy việc đầu tư nguồn lực cho hoạt động này chưa phù hợp và hiệu quả. Nguồn nhân lực kiểm soát nhiễm khuẩn còn thiếu và yếu... trong khi việc kiểm soát nhiễm khuẩn góp phần làm cho công tác phòng chống kháng kháng sinh thêm hiệu quả, tai biến y khoa giảm bớt, tránh lây nhiễm cho nhân viên y tế, lây nhiễm cho người bệnh bởi môi trường bệnh viện luôn phải đối mặt với nhiều nguy cơ.
“Việc kiểm soát nhiễm khuẩn không tốt làm xảy ra các tai biến nghiêm trọng và trên thực tế đã có nhiều bài học sâu sắc về công tác chống NKBV. Đặc biệt, với mô hình bệnh tật của nước chậm phát triển và đang phát triển, các bệnh nhiễm khuẩn chiếm tỷ lệ cao, nhiều bệnh dịch mới nổi có nguy cơ tử vong cao, xuất hiện không chỉ tại cộng đồng mà ngày càng có xu hướng lây lan nhiều trong bệnh viện như cúm A (H5N1, H1N1, H7N9,..), MERS-CoV, Ebola... là một trong những thách thức lớn trong công tác kiểm soát và ngăn ngừa bệnh dịch” - Thứ trưởng Nguyễn Viết Tiến cho biết.
Giảm thiểu nhiễm khuẩn liên quan đến chăm sóc y tế
Để khắc phục những hạn chế, Bộ Y tế đã ban hành Thông tư số 16/2018/TT-BYT quy định về kiểm soát nhiễm khuẩn trong các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh thay thế Thông tư số 18/2009/TT-BYT.
Theo ông Lương Ngọc Khuê, Cục trưởng Cục Quản lý khám chữa bệnh, tại thông tư này quy định, về hệ thống kiểm soát nhiễm khuẩn, các cơ sở khám chữa bệnh có từ 150 giường bệnh trở lên phải có đầy đủ Hội đồng, khoa/bộ phận và mạng lưới kiểm soát nhiễm khuẩn; các cơ sở khám chữa bệnh có dưới 150 giường bệnh tối thiểu phải có bộ phận kiểm soát nhiễm khuẩn thuộc phòng kế hoạch tổng hợp, có mạng lưới kiểm soát nhiễm khuẩn và có người phụ trách kiểm soát nhiễm khuẩn làm việc toàn thời gian...
“Bên cạnh đó, người đứng đầu cơ sở khám chữa bệnh phải chịu trách nhiệm toàn diện về công tác kiểm soát nhiễm khuẩn của đơn vị. Người làm giám sát chuyên trách, khử khuẩn, tiệt khuẩn phải có chứng chỉ, giấy chứng nhận hoặc văn bằng về kiểm soát nhiễm khuẩn (thời gian đào tạo tối thiểu 3 tháng theo chuyên đề)”, ông Lương Ngọc Khuê thông tin.
Ông Lương Ngọc Khuê cho biết thêm, theo thông tư mới này, các bệnh viện được phép xã hội hóa công tác vệ sinh bệnh viện, xử lý chất thải, đồ vải và dụng cụ y tế dưới sự kiểm soát chuyên môn của kiểm soát nhiễm khuẩn và tuân thủ các quy định hiện hành.
“Thông tư về kiểm soát nhiễm khuẩn là một bước tiến quan trọng trong việc định hướng kiểm soát nhiễm khuẩn vào những nhiệm vụ trọng tâm đó là thực hiện giám sát NKBV, giám sát tuân thủ thực hành kiểm soát nhiễm khuẩn nhằm giảm thiểu nhiễm khuẩn liên quan đến chăm sóc y tế cho người bệnh, nhân viên y tế và cộng đồng” - ông Khuê nhấn mạnh.
