Ngộ độc kim loại nặng

Trong đời sống hàng ngày, những kim loại nặng có thể xâm nhập vào cơ thể con người và gây nên những rối loạn nghiêm trọng. Dưới đây là những kim loại nặng mà chúng ta rất dễ bị ngộ độc.

Chì

Nhiễm chì có thể dẫn đến vô sinh, sảy thai, mắc phải các rối loạn về thần kinh. Ở trẻ em, chỉ số IQ sẽ không cao, đôi khi có những biểu hiện rối loạn hành vi. Do chì tích lũy dần trong cơ thể một cách chậm chạp nên những triệu chứng sẽ không được nhận biết kịp thời. Mặc dù không còn bán những loại sơn có pha chì, thế nhưng dấu vết của chì trong sơn vẫn còn tồn tại đến ngày hôm nay. Những loại sơn này được sử dụng từ thập niên 70. Bụi chì cũng xuất hiện ở những ngôi nhà cũ khi được sửa chữa. Bụi chì này cũng dễ dàng xâm nhập vào cơ thể. Ngày nay, chì vẫn sử dụng rộng rãi tại nhiều hãng, xưởng.

Một trẻ được điều trị ngộ độc chì.

Ngộ độc cadmium xảy ra rất hiếm vì chúng được cơ thể hấp thu rất ít. Tuy nhiên, một lượng nhỏ cadmium cũng có thể tích lũy trong thận, lâu ngày sẽ làm suy chức năng thận. Tại Việt Nam, ngộ độc cadmium là do hút quá nhiều thuốc, uống nước ít. Đôi khi thực phẩm cũng có thể gây ngộ độc cadmium, chẳng hạn như khoai tây và các loại động vật thân mềm.

Thủy ngân

Đây là một chất độc ngấm ngầm, thủy ngân có thể gây ra một loạt các triệu chứng bao gồm: rối loạn tâm lý, nhức đầu, chảy máu nướu răng, đau ngực, đau bụng, mệt mỏi kinh niên, dị ứng, nổi mẩn, ảnh hưởng tới sinh sản... ngộ độc thủy ngân có thể qua thức ăn, nguồn nước, đôi khi cũng có thể do những chất thải công nghiệp hoặc đốt than đá. Thủy ngân được tìm thấy trong pin (tại Úc, pin không được vứt bừa bãi mà phải vứt vào một chỗ qui định nhằm đề phòng nhiễm độc thủy ngân). Thủy ngân cũng có thể được tìm thấy ở một số loài cá biển. Lợi ích của việc ăn cá có vẻ như “phủ bóng” về những nguy cơ ngộ độc thủy ngân. Tuy nhiên, những phụ nữ có thai được khuyến cáo là không nên ăn một số loại cá như cá nhám và cá mũi kiếm.

Arsenic

Từng là lựa chọn hàng đầu cho việc đầu độc, arsenic sẽ tích lũy dần dần trong cơ thể, và nếu nồng độ đủ cao sẽ gây tử vong. Những trường hợp ngộ độc nhẹ có thể sẽ là “ngòi nổ” cho các bệnh ung thư, các bệnh về tim mạch và các bệnh về đường tiêu hóa. Arsenic vô cơ được dùng trong thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ hoặc để xử lý gỗ. Nếu đốt những loại gỗ được xử lý bằng arsenic và hít phải tro của chúng là nguyên nhân ngộ độc phổ biến nhất. Muối hữu cơ của arsenic thường tích lũy trong những loại hải sản có vỏ cứng thì kém độc hơn.

Những kim loại độc từ thức ăn và môi trường sống sẽ tồn tại trong cơ thể chúng ta và có khuynh hướng “nằm vùng” ở các tế bào da, tóc, móng... các thầy thuốc sẽ dựa vào đặc tính này để chẩn đoán qua việc xét nghiệm tóc. Nồng độ độc chất có ở trong tóc có thể chỉ ra nồng độ tương đương được tích lũy ở những cơ quan, bộ phận khác của cơ thể. Cách đây 2 năm, các nhà khoa học đã xét nghiệm lại mẫu tóc của nhà soạn nhạc thiên tài Beethoven và kết luận rằng Betthoven bị tử vong do ngộ độc chì.

DS. NGUYỄN BÁ HUY CƯỜNG(Khoa Dược - ĐH. Curtin - Úc)