Ngày 18/10, Bộ Thông tin và Truyền thông, Quỹ phòng, chống tác hại thuốc lá (Bộ Y tế) và tổ chức HealthBridge Canada đã phối hợp tổ chức hội thảo về thực hiện môi trường không khói thuốc lá.
Ông Võ Thanh Lâm – Vụ trưởng Vụ Pháp chế, Bộ Thông tin và Truyền thông cho biết: Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), khói thuốc lá không chỉ ảnh hưởng đến người hút, mà còn gây ô nhiễm môi trường, khiến những người xung quanh tuy không hút thuốc cũng hít phải khói thuốc lá và sẽ mắc các bệnh như người hút thuốc.
Vì vậy, một trong những giải pháp giảm thiểu tác hại do khói thuốc đối với những người không hút thuốc, là xây dựng mô hình không khói thuốc như mô hình trường học, bệnh viện, công sở, khách sạn, nhà hàng,…
Chia sẻ về kết quả triển khai mô hình cai nghiện thuốc lá ở Bệnh viện Bạch Mai, PGS.TS. Phan Thu Hương – Phó Giám đốc Trung tâm hô hấp, Bệnh viện Bạch Mai cho biết: Trong số 300 đối tượng tham gia nghiên cứu có tới 91,7% đối tượng hút thuốc lá/thuốc lào; 81,8% đối tượng đã từng có ý định cai thuốc. Số đối tượng muốn nhận tư vấn trực tiếp từ cán bộ y tế chiếm tỷ lệ cao nhất trong các biện pháp hỗ trợ; 89,3% đối tượng muốn có phòng tư vấn cai nghiện thuốc lá và 64,7% đối tượng muốn nhận tư vấn cai nghiện thuốc lá miễn phí qua điện thoại.
"Cai nghiện thuốc lá phụ thuộc rất nhiều vào quyết tâm cai thuốc lá của người bệnh, nếu không họ có thể tái nghiện bất cứ lúc nào. Ở những trung tâm cai nghiện thuốc lá lớn và có nhiều năm kinh nghiệm về cai thuốc lá thì tỉ lệ cai nghiện thuốc lá thành công cũng chỉ đạt 20-25%, tối đa là 35%"- chuyên gia hô hấp cho hay.
Khảo sát đối với các cán bộ y tế cho thấy có 31,3% cán bộ y tế hút thuốc lá (đã từng hút và đang hút), nam giới (95,9%) và trình độ sau đại học (60,72%); 67,5% cán bộ y tế có kiến thức về tác hại của thuốc lá; 64,1% cán bộ y tế tự tin có đủ khả năng tư vấn bỏ thuốc cho bệnh nhân.
PGS.TS. Phan Thu Hương – Phó Giám đốc Trung tâm hô hấp, BV Bạch Mai chia sẻ tại hội thảo.
Để chủ động phòng, chống tác hại của thuốc lá, Bệnh viện Bạch Mai đã xây dựng các tài liệu truyền thông, in poster, tờ rơi,… đồng thời, nâng cao năng lực cho đội ngũ y, bác sĩ, tư vấn viên về tác hại của thuốc lá, phương pháp cai nghiện và tư vấn cai nghiện thuốc lá.
Tuy nhiên, theo PGS. Phương, một trong những khó khăn hiện nay là nghiện thuốc lá là một bệnh đã được phân loại theo hệ thống phân loại các bệnh tật theo quốc tế (ICD 10), song công tác khám, chẩn đoán nghiện thuốc lá chưa được chi trả như các bệnh khác.
Cán bộ y tế tại các cơ sở y tế chưa quan tâm đúng mức đến công tác cai nghiện thuốc lá: quy định triển khai điều trị nghiện thuốc lá cả nội và ngoại trú ở các cơ sở y tế. Bên cạnh đó, chưa có thuốc hỗ trợ cai nghiện thuốc lá, cấp phép nhập khẩu thuốc.
Vẫn vô tư hút thuốc dù có biển cấm
Trên thực tế hiện nay, dù đã có quy định và nhiều biển báo cấm hút thuốc lá tại các khu vực công cộng nhưng tình trạng hút thuốc vẫn diễn ra. Theo ông Hồ Quí Vinh – Trưởng bến xe buýt Sài Gòn, Trung tâm quản lý giao thông công cộng tại TP. Hồ Chí Minh, tại thành phố này đã lắp đặt các biển nội quy, cấm hút thuốc lá, tuyên truyền, giáo dục sức khỏe tại các văn phòng, khu vực làm việc, trên xe buýt của 12 công ty vận tải và 6 bến xe, tại 500 nhà chờ xe buýt trên toàn thành phố,…
Tuy nhiên, việc hút thuốc lá tại các khu vực công cộng vẫn diễn ra. Do đó, đội thực thi bến xe miền Tây và Sài Gòn đã tiến hành nhắc nhở, giám sát người hút thuốc lá tại khu vực công cộng, lập biên bản và mời công an tới để xử lý.
Nhiều người thờ ơ với biển cấm hút thuốc lá, sẵn sàng hút ngay tại nơi cấm hút thuốc. Ảnh minh họa.
BS. Trịnh Văn Hiệp – Hiệp hội Du lịch TP. Hồ Chí Minh cũng cho hay: Hiệp hội du lịch TP. Hồ Chí Minh đã truyền thông, quảng bá rộng rãi đến người dân nói chung và khách du lịch nói riêng, về thực hiện môi trường du lịch không khói thuốc; tư vấn trực tiếp cho người dân về cai nghiện thuốc lá...; tăng cường phổ biến luật phòng, chống tác hại thuốc lá đến người dân.
Tuy nhiên, một số khách trong nước và nước ngoài vẫn còn thói quen hút thuốc ở nơi công cộng; công tác kiểm tra, xử lý vi phạm chưa được thực hiện thường xuyên gây ảnh hưởng đến việc tuân thủ quy định.
Tại Hà Nội, bà Phạm Thị Thanh Nhàn - Trưởng Phòng y tế, quận Hoàn Kiếm cho biết rất quan tâm đến phòng, chống tác hại của thuốc lá. Quận đã thành lập đoàn kiểm tra liên ngành Y tế - Kinh tế - Công an – Quản lý thị trường – Thú y. Năm 2017 và 2018, quận đã kiểm tra gần 300 nhà hàng, khách sạn, xử phạt gần 40 cơ sở với tổng số tiền gần 300 triệu đồng. Hiện, việc cấm hút thuốc đã trở thành nội quy của cơ sở.
Sắp tới, quận sẽ triển khai thực hiện mô hình điểm du lịch không khói thuốc với các tiêu chí: có nội quy, biển báo cấm hút thuốc, không mua bán, quảng cáo, tiếp thị các sản phẩm thuốc lá,… Dự kiến đến tháng 12/2019, quận sẽ gắn biển phòng, chống tác hại thuốc lá tại tất cả các điểm du lịch.
