Phải nâng cao chất lượng của giờ dạy chính khóa
Sáng nay (20/6), chất vấn Bộ trưởng, ĐBQH Trần Thị Thu Hằng – Đoàn ĐBQH tỉnh Đắk Nông nêu: Theo báo cáo, Bộ có đánh giá tình hình dạy thêm trá hình dưới nhiều hình thức khá phổ biến, cho thấy còn nhiều khoảng cách giữa chính sách và thực tiễn. Cha mẹ học sinh xem việc học trên lớp là chưa đủ để đáp ứng yêu cầu thi cử, cần tìm đến học thêm như giải pháp tất yếu để cải thiện kết quả học tập.
Việc có 2 tồn tại nêu trên được xem là mối quan hệ cung cầu. Tuy nhiên, trong các giải pháp được Bộ trưởng nêu ra chỉ thiên về hoàn thiện thể chế quản lý hành chính, nhưng vấn đề mấu chốt khắc phục triệt để mối quan hệ cung cầu này là nâng cao chất lượng dạy và học giờ chính khóa. Đại biểu đề nghị Bộ trưởng cho biết giải pháp gì để nâng cao chất lượng dạy và học trong giờ chính khóa.

Đại biểu Trần Thị Thu Hằng - Đoàn ĐBQH tỉnh Đắk Nông.
Trả lời vấn đề này, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn khẳng định, đây là một vấn đề có ý nghĩa quan trọng, là lời giải cho bài toán dạy thêm, học thêm đang gây nhiều bức xúc. Theo Bộ trưởng, để giải quyết gốc rễ vấn đề dạy thêm, học thêm tràn lan, giải pháp cốt lõi là phải nâng cao chất lượng của giờ dạy chính khóa. Ông nhấn mạnh: "Khi trả lời câu hỏi này cũng có nghĩa là chúng ta đề cập đến các giải pháp để nâng cao chất lượng giáo dục phổ thông nói chung".
Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo cũng đã chỉ ra 2 nhân tố mang tính quyết định, trong đó nhân tố quan trọng hàng đầu chính là đội ngũ giáo viên. Bộ trưởng nói: "Nhân tố quan trọng đầu tiên không gì khác, đó là đội ngũ giáo viên. Giáo viên phải đủ về số lượng và toàn tâm, toàn ý cho giờ dạy chính, không phân tâm, không phân tán, không phải lo quá nhiều việc khác.

Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Kim Sơn.
Để dạy được một giờ dạy chất lượng chính khóa trên lớp, giáo viên cần rất nhiều giờ chuẩn bị, soạn bài, chấm bài, sinh hoạt chuyên môn và hỗ trợ học sinh. Nếu thời gian và tâm sức bị phân tán cho các hoạt động khác (bao gồm cả dạy thêm), chất lượng giờ học chính khóa khó có thể được đảm bảo.
Bộ trưởng khẳng định, Thông tư 29 bản chất không cấm giáo viên dạy thêm mà chỉ quản quản lý, điều tiết. Ngoài giờ trên lớp, giáo viên có thể được quyền tham gia hoạt động dạy thêm theo quy định. Tuy nhiên, nếu số buổi dạy ngoài chính khóa chiếm quá nhiều thời gian dạy thêm thì sẽ không còn thời gian tập trung chăm chút cho giờ dạy chính khóa.
Chỉ quản không cấm
Phát biểu tranh luận về vấn đề này, ĐBQH Nguyễn Quang Huân – Đoàn ĐBQH tỉnh Bình Dương đánh giá, qua các vấn đề mà Bộ trưởng trả lời, có thể thấy ngành giáo dục và riêng Bộ trưởng đang giải quyết nhiều vấn đề khó, "nóng" và được đông đảo cử tri và xã hội quan tâm, trong đó có vấn đề dạy thêm, học thêm.
Tuy nhiên, đại biểu cho rằng, Bộ trưởng đã đưa ra nhiều nguyên nhân, giải pháp để giải quyết vấn đề dạy thêm, học thêm đáp ứng mong mỏi của cử tri: "Nếu không khái quát hóa lên thành nhóm nguyên nhân chính thì có thể sẽ không đưa ra được những biện pháp mang tính đồng bộ, không thể giải quyết vấn đề một cách căn cơ".

Đại biểu Nguyễn Quang Huân - Đoàn ĐBQH tỉnh Bình Dương.
Đại biểu đánh giá có hai nhóm nguyên nhân chính dẫn tới tình trạng dạy thêm, học thêm là: kinh tế và xã hội.
Thứ nhất, về kinh tế, nước ta đang phát triển nên chưa tập trung được nguồn lực dẫn tới lương giáo viên chưa cao, số lượng giáo viên, trường học chưa đủ. Đồng thời, chưa tập trung cho vấn đề truyền thông nâng cao nhận thức một cách đồng bộ. Bên cạnh đó, nền kinh tế của chúng ta cũng chưa phải là nền kinh tế công nghiệp hiện đại, nên khả năng lựa chọn việc làm của học sinh phổ thông là một vấn đề còn hạn chế, từ đó dẫn tới việc tập trung vào việc học để tìm việc.
Thứ hai, về xã hội có 2 vấn đề là tâm lý xã hội và thiết chế xã hội: "Nước ta xuất phát từ một nước hiếu học, đây là một lợi thế để phát triển xã hội, tuy nhiên dẫn tới vấn đề khác là trọng khoa bảng", đại biểu Nguyễn Quang Huân nói. Còn về thiết chế xã hội, đại biểu cho rằng, hiện việc tuyển chọn nhân sự chưa đi vào thực chất, vẫn trọng văn bằng, chứng chỉ. Bản thân phụ huynh học sinh nhiều khi còn bị chịu áp lực văn bằng lên chính bản thân mình.
Từ những thực tế trên, đại biểu cho rằng, cần đưa ra các giải pháp kiểm tra, giám sát. Mặt khác phải tuân theo quy luật khách quan. Điều quan trọng, Bộ phải đưa ra được lộ trình, chỉ tiêu (trong đó có dạy thêm, học thêm) để phấn đấu đạt.

Đại biểu Nguyễn Văn Thân - Đoàn ĐBQH tỉnh Thái Bình.
Cũng tại phiên chất vấn, ĐBQH Nguyễn Văn Thân cũng tranh luận và cho rằng: Dạy thêm, học thêm không nên cấm. Ông nói: "Giáo viên người ta giỏi mà học sinh lại cầu thị muốn giỏi thêm hoặc là muốn vượt dốt thì cho người ta dạy. Còn chuyện thu tiền là thỏa thuận của 2 bên, sòng phẳng".
Về vấn đề này, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn khẳng định: Nội dung Thông tư 29 không cấm việc dạy thêm, học thêm. Ông nói thêm: "Học sinh muốn tìm thầy cô giỏi để học thêm thì không có ai cấm cả. Chỉ có lưu ý đối với giáo viên, đối với học sinh đã dạy, học cùng nhau trên lớp thì không lôi nhau ra trung tâm để dạy nữa. Vì ở đó, khi đã có lợi ích chen vào thì cái sự minh bạch, xung đột lợi ích sẽ diễn ra".