Bạo lực tình dục đối với phụ nữ là một tệ nạn đã xảy ra trên thực tế ở nhiều địa phương tại nước ta trong suốt thời gian qua, nhưng các cơ quan thông tin báo chí chỉ mới ghi nhận và thông tin được một số trường hợp.
Một nghiên cứu về bạo lực gia đình đối với phụ nữ ở Việt Nam được các nhà khoa học thực hiện trước đây ghi nhận trên thực tế bạo lực tình dục có nhiều hình thái khác nhau như: do người chồng gây ra, do người khác ngoài người chồng gây ra từ khi đủ 15 tuổi; bị người khác lạm dụng tình dục thời niên thiếu trước khi đủ 15 tuổi; bị chính thành viên trong gia đình sàm sỡ hay ép buộc thực hiện hành vi tình dục ngoài ý muốn...
Bạo lực tình dục do người chồng
Thường khi khảo sát vấn đề này, người phụ nữ gặp khó khăn khi tiết lộ những trải nghiệm về bạo lực tình dục so với những trải nghiệm về bạo lực thể xác; đồng thời cho rằng việc tiết lộ về bạo lực tình dục trong cuộc sống hôn nhân gia đình là một điều tế nhị, kín đáo. Tuy vậy, trước đây qua điều tra của các nhà nghiên cứu ghi nhận có khoảng 10% phụ nữ đã kết hôn cho biết từng bị bạo lực tình dục trong đời. Điều đáng chú ý là bạo lực tình dục do người chồng gây ra cho người vợ có thể xảy ra ở tất cả mọi lứa tuổi từ 18 - 60, cao nhất là nhóm tuổi từ 25 - 54 cho dù người vợ có bất kỳ trình độ học vấn nào.
Qua khảo sát thực tế về tình hình bạo lực tình dục do người chồng gây ra cho người vợ, một phụ nữ ở thành phố Huế tỏ bày: “Bọn chị đi gặt phải 1 tuần mới xong, mà trong 1 tuần ngày nào anh cũng đòi hỏi, hôm nay không được thì mai anh lại đòi, liên tục như vậy. Thôi thì mình phải nhắm mắt xuôi tay để chiều anh ấy, vì là vợ chồng thì cũng phải chiều. Những ngày nhàn rỗi thì anh không thích, những ngày vất vả anh ấy lại đòi hỏi, thì thôi mình cũng phải chiều, mình phải đáp ứng vì đấy là chồng mình rồi... Đấy, mình biết tính chồng mình, không đáp ứng mà ngày mai vẫn vui vẻ thì có khả năng mình vẫn từ chối được; nhưng hôm nay mình không đáp ứng được mà ngày mai công việc đình trệ, hoặc là ăn uống không vui vẻ thì tốt nhất là ta cứ làm cho nó xong”.
Tại nước ta cũng như nhiều quốc gia khác, phụ nữ bị bạo lực tình dục do người chồng gây ra cũng thường bị bạo lực thể xác nếu không biết khéo léo, chiều chuộng và tệ nạn này hiện diện ở tất cả các vùng miền từ Bắc đến Nam và đủ các dân tộc, từ dân tộc Kinh đến dân tộc thiểu số với tỉ lệ khác nhau. Khi so sánh bạo lực tình dục do người chồng gây ra và bạo lực tình dục không phải do người chồng gây ra, thực tế phụ nữ tại nước ta có khả năng bị bạo lực tình dục do người chồng gây ra cao gấp 3 lần so với bạo lực tình dục do người khác gây ra.
Bạo lực tình dục sau tuổi 15 do người khác không phải chồng
Bạo lực tình dục do người khác ngoài người chồng gây ra từ khi đủ 15 tuổi được ghi nhận là từ khi đủ 15 tuổi cho đến hiện tại có người khác ngoài người chồng bắt buộc phải quan hệ tình dục hoặc bắt buộc phải thực hiện những hành vi tình dục mà bản thân mình không muốn. Qua khảo sát, hầu hết phụ nữ cho biết người gây nên bạo lực tình dục là người lạ và bạn trai, hiếm khi là các thành viên trong gia đình như cha, anh trai, em trai. Tỉ lệ phụ nữ bị bạo lực tình dục sau tuổi 15 do người khác không phải là người chồng gây ra không có sự khác biệt ở giữa vùng thành thị và vùng nông thôn.
Bạo lực tình dục thời niên thiếu trước tuổi 15
Bạo lực tình dục thời niên thiếu còn được gọi là bị lạm dụng tình dục thời niên thiếu do người khác được ghi nhận là lúc còn nhỏ trước khi đủ 15 tuổi đã có người khác chạm vào người mình với ẩn ý dâm ô, có hành vi tình dục hoặc bảo phải thực hiện những hành vi tình dục mà bản thân mình không muốn. Để ghi nhận được vấn đề này, phụ nữ phải cố nhớ lại dẫn chứng hiện tượng xảy ra trong thời kỳ niên thiếu trước khi đủ 15 tuổi. Qua khảo sát, hầu hết phụ nữ cho biết người lạm dụng tình dục là người lạ, người khác và một số trường hợp là thành viên trong gia đình như cha, anh trai, em trai. Tỉ lệ phụ nữ bị lạm dụng tình dục thời niên thiếu trước khi đủ 15 tuổi ở vùng thành thị thường cao hơn vùng nông thôn.
Bạo lực tình dục do các thành viên trong gia đình
Bạo lực tình dục hay lạm dụng tình dục do các thành viên trong gia đình như người cha, người anh hoặc người em trai gây ra cho con gái, em gái, chị gái khi có hành động sàm sỡ hay ép buộc thực hiện hành vi tình dục ngoài ý muốn trước đó; kể cả trong thời niên thiếu trước khi đủ 15 tuổi. Tình hình này thường được ghi nhận thông tin từ người mẹ có con gái. Đây là một vấn đề vi phạm nặng nề đạo đức gia đình và xã hội nhưng trên thực tế vẫn xảy ra một số trường hợp.
Bạo lực tình dục do cưỡng bức, hiếp dâm
Bạo lực tình dục do cưỡng bức, hiếp dâm là một tệ nạn thường xảy ra trong xã hội khi người phụ nữ bị người quen, người lạ, người khác ngoài người chồng của mình dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực hoặc lợi dụng tình trạng không thể tự vệ được để bắt buộc phải thực hiện hành vi tình dục mà mình không muốn, có phản ứng chống trả lại nhưng bất thành. Bạo lực tình dục bằng cưỡng bức, hiếp dâm bao gồm các loại hình bạo lực tình dục đã nêu trên với nhiều dạng khác nhau như: hiếp dâm người quen, hiếp dâm người lạ, hiếp dâm tập thể, hiếp dâm vợ chồng, hiếp dâm loạn luân, hiếp dâm trẻ em, hiếp dâm trong nhà tù, hiếp dâm trong chiến tranh...
Thực trạng đang bị ẩn chứa
Thực tế bạo lực tình dục thường đi kèm với bạo lực thể xác và bạo lực tinh thần đã dẫn đến hậu quả làm tổn thương nhiều mặt cho người phụ nữ do những hành vi bạo lực gây nên. Một nghiên cứu của các nhà khoa học ghi nhận tần suất tổn thương của phụ nữ tại nước ta bị thương tích vì bạo lực tình dục hoặc bạo lực thể xác do người chồng gây ra một lần chiếm tỉ lệ khoảng 40%, từ 2 - 5 lần chiếm tỉ lệ khoảng 42,6% và hơn 5 lần chiếm tỉ lệ khoảng 17,4%. Phụ nữ đã từng bị người chồng thực hiện hành vi bạo lực tình dục do sự tế nhị, kín đáo, riêng tư nên thường không thổ lộ với bất cứ ai về vấn đề mà mình phải hứng chịu. Một phụ nữ ở thành phố Hà Nội bị người chồng thực hiện bạo lực tình dục bày tỏ: “... còn cái quan hệ tình dục ấy mà ép em như thế thì em không kể cho mọi người ta nghe... em nghĩ rằng là cái câu chuyện như thế mình kể ra em thấy nó xấu hổ lắm, thế là em không muốn kể; có ai hỏi thì em mới nói ra thôi. Còn đâu người ta không hỏi tự nhiên mình cứ kể những cái ấy ra em thấy nó ngượng lắm, em không dám nói”. Bên cạnh việc xấu hổ, kín đáo, riêng tư đã khiến cho người phụ nữ bị bạo lực tình dục giữ sự im lặng; nhiều phụ nữ nghĩ rằng vấn đề bạo lực trong quan hệ vợ chồng là chuyện bình thường, phụ nữ phải làm quen và chịu đựng những gì đang diễn ra trong thực tế vì hạnh phúc gia đình.
Hiện nay tại nước ta luật bình đẳng giới và luật phòng chống bạo lực gia đình đã được ban hành để điều chỉnh các mối quan hệ, tuy vậy để những luật này thực sự đi vào cuộc sống cần phải có trách nhiệm của các cấp chính quyền, cơ quan chức năng; đồng thời một vấn đề cũng không kém phần quan trọng là giáo dục xã hội để có được nền tảng đạo đức tối thiểu, cần thiết của con người.
TTƯT.BS. NGUYỄN VÕ HINH
