Tập đoàn khí lớn nhất Nga Gazprom cho biết họ đóng van đường ống dẫn gas lúc 10h ngày 1/1/2009 (14h Hà Nội) khi hợp đồng cung cấp cho Ukraina hết hiệu lực. Tuy nhiên họ khẳng định vẫn bơm khí đốt cho châu Âu như bình thường bằng hệ thống đường ống chạy qua Ukraina. Thủ tướng Ukraina Yulia Tymoshenko cũng đảm bảo điều này.
 |
Một phần hệ thống đường ống dẫn khí đốt trên đất Ukraina. Ảnh: AFP. |
Trước đó có lo ngại tranh cãi giữa hai nước có thể khiến châu Âu bị khan hiếm khí đốt vì tuyến đường ống qua lãnh thổ Ukraina chiếm tới một phần năm nhu cầu của lục địa này. Châu Âu từng bị vạ lây rơi vào tình trạng thiếu khí đốt vào năm 2006 cũng do tranh cãi giữa Gazprom và Ukraina.
Kiev khẳng định họ đã trả hết nợ nần cho Gazprom nhưng Matxcơva lại không công nhận. Bên cạnh đó hai nước còn bất đồng về giá bán gas cho năm 2009, dẫn đến việc nguồn khí đốt bị cắt. Công ty năng lượng quốc gia Ukraina Naftogaz hôm qua bắt đầu phải bơm khí đốt từ kho dự trữ và Kiev khẳng định họ có đủ khí đốt cho một vài tháng tới.
Giám đốc điều hành Gazprom là Alexei Miller cho biết: "Khoản nợ khoảng 2 tỷ USD của Ukraina với Gazprom vẫn chưa được thanh toán. Kiev có những tuyên bố miệng rằng họ sẽ trả số còn thiếu này nhưng chúng tôi vẫn chưa thấy tiền trong tài khoản". Ông còn mô tả quan điểm của Ukraina trong cuộc đàm phán là "không mang tính xây dựng" và nhấn mạnh Gazprom không có lý do gì tiếp tục cung cấp gas cho nước láng giềng.
Giới phân tích cho rằng Kiev sẽ phải vật lộn để tìm ra tiền mua khí đốt của Nga. Trong khi đó Ukraina chịu tác động mạnh từ cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu và đang phải phụ thuộc vào khoản vay khẩn cấp 16,4 tỷ USD từ Quỹ tiền tệ quốc tế (IMF).