Liên quan đến vụ tai nạn thảm khốc đối với xe khách giường nằm 2 tầng của hãng Sao Việt xảy ra tại huyện Bát Xát (Lào Cai) hôm 1/9 vừa qua, tính thời điểm này, số người tử vong đã lên tới con số 14, 34 người bị thương.
Ngay sau khi trở về từ hiện trường vụ tai nạn, ngày 3/9, Bộ trưởng GTVT Đinh La Thăng chủ trì buổi họp yêu cầu các cơ quan chức năng rà soát lại văn bản quy phạm pháp luật, quy định rõ phạm vi hoạt động của xe khách giường nằm. Bộ trưởng Thăng chỉ đạo, phải quy định xe khách giường nằm không được đi đường đèo dốc, đường miền núi quanh co vì loại xe này rất dễ đổ.
Để tìm hiểu rõ hơn về mức độ an toàn của xe khách giường nằm 2 tầng khi vận chuyển hành khách, đặc biệt là khi di chuyển qua địa hình đồi núi, đường quanh co, PV Dân trí đã có cuộc trao đổi với Tiến sĩ Nguyễn Xuân Thủy - nguyên cán bộ chỉ đạo vận tải hành khách (Vụ Vận tải) những năm 1980; nguyên Giám đốc, Tổng biên tập Nhà xuất bản Giao thông vận tải (Bộ Giao thông vận tải), người đã có trên 30 năm nghiên cứu về tình hình giao thông đô thị ở Việt Nam.
Tiến sĩ Nguyễn Xuân Thủy: Nên "xóa sổ" xe khách giường nằm 2 tầng
Tiến sĩ Thủy cho biết, cách đây 5 - 7 năm, khi xe giường nằm 2 tầng xuất hiện ở nước ta, sau khi nghiên cứu về các quy cách, quy chuẩn của loại xe này, ông đã có đề xuất với Bộ Giao thông vận tải nên bãi bỏ loại xe này vì nó không an toàn và không phù hợp với hạ tầng giao thông ở Việt Nam, rất dễ gây tai nạn.
Tiến sĩ Thủy đã có trên 30 năm nghiên cứu về giao thông đô thị, ông đã viết rất nhiều sách liên quan đến vấn đề này
Tiến sĩ Thủy phân tích: “Phần lớn xe giường nằm 2 tầng hiện nay là hoán cải từ xe chở khách ghế ngồi thông thường, nhằm mục đích tăng số lượng hành khách lên gấp 2, gấp 3 lần để tăng lợi nhuận. Do đó, kết cấu của xe đã thay đổi, trọng tâm của xe bị nâng lên cao làm xe rất chòng chành, làm tăng mô măng lật, tăng khả năng của lực li tâm, nên khi xe vào cua gấp ở bất cứ địa hình nào cũng rất dễ lật xe, gây tai nạn thảm khốc”.
Tiến sĩ Nguyễn Xuân Thủy cho biết thêm, ông đã đi rất nhiều nước trên thế giới để nghiên cứu về tình hình giao thông, gần đây nhất ông mới đi 6 nước châu Âu gồm Italia, Bỉ, Thụy sĩ, Hà Lan, Đức và Pháp. Ông đi hơn 3.000km bằng xe buýt nhưng không hề quan sát thấy xe khách giường nằm 2 tầng. Ông cho rằng, thế giới đã không sử dụng xe khách giường nằm 2 tầng vào vận chuyển hành khách, mà chỉ tàu hỏa mới có giường nằm 2 tầng.
Cũng theo Tiến sĩ Thủy, việc xe giường nằm 2 tầng đang kinh doanh vận chuyển hành khách ở nước ta hiện nay là vi phạm quy định an toàn của Luật Giao thông đường bộ Việt Nam vì đã chở quá tải. “Tôi lấy ví dụ 1 chiếc xe khách thông thường ghế ngồi chỉ chở được 50 khách, xe này có hành lang ở giữa đi lại. Nhưng sau khi hoán cải thành xe khách giường nằm 2 tầng, thì sẽ có 6 dãy nằm cho cả 2 tầng, diện tích khoảng trống đi lại rất hẹp, số lượng khách sẽ tăng lên đến 60, 70, thậm chí còn hơn. Như vậy là chở quá tải, là vi phạm luật. Bởi khi xe xuất xưởng, nhà sản xuất đã tính toán nó chỉ có thể chở được với lượng hành khách nhất định theo công suất của xe, khi hoán cải anh bắt nó chở quá nhiều là dễ gây mất an toàn” – Tiến sĩ Thủy nói.
Theo Tiến sĩ Thủy, việc hoán cải xe khách ghế ngồi thông thường thành xe khách giường nằm 2 tầng chẳng khác gì một chiếc xe tải hàn cao thùng xe và nối dài đuôi để chở được nhiều hàng hóa. Nhưng vận tải hành khách không giống với vận tải hàng hóa thông thường, vì hành khách là một thứ “hàng hóa” đặc biệt, cần được văn minh và an toàn tuyệt đối, chứ không phải bằng mọi cách để “nhồi nhét” mà gây mất an toàn.
Từ phân tích này, Tiến sĩ Nguyễn Xuân Thủy đề xuất với cơ quan chức năng nên xem xét “xóa sổ” hết xe khách giường nằm 2 tầng ra khỏi hệ thống vận tải hành khách hiện nay. Bởi không riêng đường đồi núi, mà cả đường bằng cũng có nhiều khúc cua gấp, nguy cơ tai nạn đối với xe này là rất cao.
Theo thống kê của Cục Đăng kiểm VN, toàn quốc hiện có 4.553 xe chở khách giường nằm hai tầng, trong đó có 859 xe được hoán cải từ xe chở khách ghế ngồi thông thường, 80 xe nhập khẩu nguyên chiếc từ Trung Quốc, còn lại 3.606 xe sản xuất, lắp ráp mới. Ngoài ra còn có khoảng 80 xe chở khách giường nằm một tầng. Từ tháng 4/2014, thực hiện chỉ đạo của Bộ trưởng GTVT Đinh La Thăng, Cục Đăng kiểm VN đã cấm chuyển đổi xe khách ghế ngồi thông thường thành xe giường nằm. Cũng theo Cục Đăng kiểm VN, từ tháng 1/2013 đến nay, toàn quốc xảy ra 22 vụ TNGT xe khách hai tầng điển hình và 86,4% trong số đó xảy ra trong thời gian đêm và sáng sớm (từ 22h đến 7h), khoảng 30% số vụ xảy ra trên các đoạn đường đèo núi hẹp, dốc, tầm nhìn hạn chế. |