Nền khoa học y học Việt Nam tiếp cận với thế giới, đem lại hiệu quả kinh tế và ý nghĩa xã hội sâu sắc

Nghiên cứu khoa học là một trong những ưu tiên của ngành Y tế

Theo PGS.TS Nguyễn Thị Xuyên, Chủ tịch Tổng hội Y học Việt Nam, y học dựa trên bằng chứng ngày càng trở nên phổ biến và có vai trò quan trọng trong thực hành điều trị của các nhà lâm sàng, lĩnh vực dự phòng cũng như trong lĩnh vực hoạch định, xây dựng chính sách y tế.

Đây là phương pháp tiếp cận sử dụng kết quả từ các nghiên cứu lâm sàng, chia sẻ các mô hình thực hành, đánh giá kinh tế y tế trong việc đưa ra các quyết định nhằm nâng cao chất lượng điều trị, dự phòng chăm sóc sức khỏe và nâng cao hiệu quả quản lý bệnh nhân.

Những năm qua, nghiên cứu khoa học để đẩy mạnh ứng dụng trong khám, chữa bệnh, phòng, chống dịch là một trong những ưu tiên của ngành Y tế. Các nghiên cứu trong lĩnh vực chính sách y tế đã cung cấp số liệu, bằng chứng khoa học phục vụ đánh giá kết quả, hiệu quả các chủ trương, chính sách y tế đã thực hiện; làm cơ sở cho việc điều chỉnh, bổ sung, xây dựng chính sách, văn bản quy phạm pháp luật. 

Bên cạnh đó, góp phần quan trọng vào xây dựng và ban hành, đánh giá các chính sách về dự phòng bệnh dịch, giảm tải bệnh viện, vệ sinh an toàn thực phẩm, kinh tế y tế, bảo hiểm y tế, dân số - kế hoạch hóa gia đình…

Các chuyên gia nhận định, những năm gần đây, hoạt động nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ và đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực y tế nói chung và y dược học nói riêng đã đóng góp rất lớn đưa nền khoa học y học Việt Nam tiếp cận với thế giới, mang lại hiệu quả kinh tế và ý nghĩa xã hội sâu sắc.

Các thành tựu đạt được trong công tác nghiên cứu khoa học của ngành y tế trải rộng trên các lĩnh vực bao gồm y tế dự phòng, lĩnh vực y tế công cộng - dân số; chẩn đoán, điều trị bệnh; nghiên cứu sản xuất thuốc và trang thiết bị y tế; xây dựng tiêu chuẩn – quy chuẩn kỹ thuật quốc gia; nghiên cứu chính sách y tế và những thành tựu nổi bật khác...

Nhiều thành tựu quan trọng, nâng cao công tác chăm sóc sức khỏe nhân dân

Tại Hội nghị khoa học toàn quốc năm 2023 với chủ đề "Nghiên cứu và ứng dụng trong y học" diễn ra mới đây, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan cho biết, công tác bảo vệ, chăm sóc, nâng cao sức khỏe nhân dân đã đạt được nhiều thành tựu quan trọng. 

Mạng lưới y tế, nhất là y tế cơ sở ngày càng được củng cố và phát triển; nhiều dịch bệnh nguy hiểm được khống chế và đẩy lùi; đổi mới hệ thống y tế, đổi mới cơ chế tài chính, nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe nhân dân, nhiều công nghệ mới được nghiên cứu và ứng dụng; việc cung ứng thuốc và trang thiết bị y tế đã được quản lý và sử dụng có hiệu quả.

Riêng nghiên cứu và ứng dụng trong y tế đã đạt được nhiều kết quả đáng mừng. Cụ thể, trong sản xuất vaccine phòng bệnh ở người, đến nay, đã bảo đảm sản xuất được 11 trong 12 loại vaccine phục vụ Chương trình tiêm chủng mở rộng quốc gia. Các nghiên cứu sản xuất, thử nghiệm vaccine, đưa Việt Nam là một nước có thế mạnh về sản xuất vaccine trên thế giới.

Các đơn vị khám, chữa bệnh rất chú trọng nghiên cứu ứng dụng, phát triển công nghệ cao trong lĩnh vực y tế, tiếp cận trình độ tiên tiến của các nước trong khu vực và trên thế giới. Làm chủ được các kỹ thuật tiên tiến trong chẩn đoán và điều trị bệnh, tật ở người như: ghép tạng (đến nay Việt Nam đã làm chủ công nghệ ghép và ghép được 6/6 tạng chủ yếu), can thiệp tim mạch, ung thư, hồi sức cấp cứu, huyết học - truyền máu, mổ nội soi, kỹ thuật sinh học phân tử, y học hạt nhân, trị liệu tế bào...

Trong lĩnh vực nghiên cứu sản xuất thuốc và trang thiết bị y tế, nghiên cứu sản xuất nguyên liệu dược chất phục vụ công nghiệp bào chế thuốc, các đơn vị trong nước đã tiếp thu làm chủ công nghệ nghiên cứu sản xuất các loại thuốc chữa bệnh có bản chất là protein và enzyme; phát hiện và ứng dụng các chỉ thị sinh học liên quan đến các bệnh ung thư và bệnh di truyền, nghiên cứu về biệt hóa tế bào gốc, kháng thể đơn dòng.

Đẩy mạnh nghiên cứu ứng dụng công nghệ cao trong nghiên cứu và sản xuất thuốc từ dược liệu trong nước và thuốc y học cổ truyền tạo sản phẩm tốt có giá thành thấp; bảo tồn và phát triển các nguồn dược liệu quý hiếm làm thuốc.

Cùng với đó, các đơn vị trong nước đã bước đầu làm chủ công nghệ chế tạo sản phẩm công nghệ cao như: máy siêu âm, X-quang, laze, sản xuất stent sử dụng trong tim mạch, thủy tinh thể trong nhãn khoa.

Việc chuyển giao và ứng dụng thành công trong sản xuất máy thở phục vụ bệnh nhân COVID-19 khẳng định Việt Nam hoàn toàn làm chủ công nghệ tiên tiến trong nghiên cứu sản xuất một số trang thiết bị y tế công nghệ cao… ngày càng phục vụ tốt hơn cho công tác chăm sóc và bảo vệ sức khỏe nhân dân.