Tôi 43 tuổi, bị viêm mũi dị ứng mạn tính từ nhiều năm nay. Mỗi khi thay đổi thời tiết là tôi lại bị hắt hơi sổ mũi, tắc thở nên cảm thấy rất khó chịu. Tôi thường mua thuốc naphazolin về nhỏ mũi. Xin hỏi việc dùng thuốc như vậy lâu dài có hại gì không?
Trần Việt Thương (Hà Tĩnh)
Naphazolin là một thuốc giống thần kinh giao cảm, có tác dụng làm co mạch tại chỗ nhanh và kéo dài, giảm sưng và sung huyết khi nhỏ thuốc vào niêm mạc.
Khi nhỏ thuốc vào niêm mạc mũi, naphazolin làm co tại chỗ các tiểu động mạch đã bị giãn, giảm lưu lượng máu qua mũi và giảm sung huyết. Mũi hết ngạt và thở dễ tạm thời, sau đó thường bị ngạt mũi trở lại ở mức độ nhất định.
Dùng thuốc nhỏ mũi cần theo đúng chỉ định của bác sĩ.
Thuốc có tác dụng tại chỗ, nhưng dùng nhiều có thể được hấp thu qua niêm mạc mũi gây tác dụng toàn thân. Việc sử dụng thuốc nhỏ mũi naphazolin nhiều lần trong ngày, hoặc dùng liên tục trên một tuần rất có thể gây ra tình trạng quen thuốc. Lúc này, chẳng những thuốc không còn tác dụng chống sung huyết, mà có thể còn dẫn đến “sung huyết hồi phát” gây nghẹt mũi nhiều hơn.
Mạch máu cung cấp ôxy đến các mô, nếu dùng nhiều lần naphazolin hoặc các thuốc gây co mạch khác, sẽ dễ xảy ra tình trạng giảm ôxy ở tổ chức trong cuốn mũi, dẫn đến phù nề. Phù nề trong hốc mũi sẽ gây ra nghẹt mũi, lại phát sinh nhu cầu nhỏ thuốc nhiều hơn, tạo ra một vòng luẩn quẩn. Hiệu lực của thuốc cứ ngắn dần, thậm chí mất tác dụng. Ngoài ra, việc dùng thuốc nhỏ mũi lâu ngày còn có thể gây viêm teo mũi, thủng vách ngăn...
Bạn nên dùng nước muối sinh lý (NaCl 0,9%) để nhỏ, rửa mũi hàng ngày. Nó có tác dụng rửa mũi, làm cho dịch mũi loãng ra và giúp niêm mạc mũi trở lại trạng thái bình thường. Có thể nhỏ 4-5 giọt vào một bên mũi rồi hút sạch, ngày làm 2-4 lần. Chú ý không bơm nước mạnh quá vào mũi để khỏi chảy xuống họng, loại này hoàn toàn không gây hại gì, có thể dùng lâu dài. Ngoài ra, có thể dùng các loại xịt dạng nước biển phun sương cũng có tác dụng làm cho niêm mạc mũi trở lại bình thường; có nhiều nguyên tố vi lượng như bạc, kẽm (giúp kháng viêm), đồng, mangan (chống dị ứng). Loại xịt phun sương này còn có tác dụng làm sạch các gỉ mũi, tăng cường dẫn lưu dịch, loại bỏ các vảy ở trong mũi...
Tốt nhất, bạn nên khám bác sĩ để có được những chỉ định và hướng dẫn cụ thể phù hợp với tình trạng và sức khỏe của bạn.
DS. Hoàng Mai Dung
