Công điện của Thủ tướng nêu rõ, những ngày qua qua, do tác động của biến đổi khí hậu và ảnh hưởng của hiện tượng El Nino, nắng nóng gay gắt đã và đang diễn ra ở nhiều địa phương, nhiệt độ cao nhất phổ biến từ 37℃ đến 39℃, có nơi trên 42℃; đã xảy ra 15 vụ cháy rừng tại các tỉnh: Sơn La, Điện Biên, Lai Châu, Quảng Trị, Nghệ An, Cà Mau, Kiên Giang, An Giang…, làm cháy trên 260 ha rừng các loại, ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường sinh thái và đời sống của nhân dân. Đặc biệt ngày 26-27/4/2024 tại huyện Vị Xuyên, tỉnh Hà Giang đã xảy ra cháy rừng khiến 2 cán bộ kiểm lâm hy sinh, 1 kiểm lâm khác bị thương và thiêu rụi gần 20ha rừng.
Theo dự báo của Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia trong những ngày tới nắng nóng sẽ tiếp tục xảy ra tại nhiều địa phương, nhất là các tỉnh khu vực Duyên hải Trung Bộ (từ Quảng Bình đến Phú Yên), Tây Nguyên và Nam Bộ; từ ngày 10-20 tháng 5, khu vực Bắc Bộ và Trung Bộ có khả năng xảy ra nắng nóng diện rộng trở lại. Do đó, nguy cơ xảy ra cháy rừng vẫn ở mức cao.
Để tiếp tục chủ động phòng cháy, chữa cháy rừng, giảm thiểu đến mức thấp nhất thiệt hại do cháy rừng gây ra, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu Bộ trưởng các Bộ: NNPTNT, Quốc phòng, Công an, Công thương… tuyệt đối không chủ quan, lơ là, mất cảnh giác, nhất là trong thời kỳ cao điểm về nắng, nóng.
Thủ tướng giao Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố chịu trách nhiệm về công tác PCCC rừng trên địa bàn, khẩn trương chỉ đạo triển khai một số nhiệm vụ trọng tâm, cấp bách: Chỉ đạo UBND các cấp và các cơ quan chức năng thực hiện nghiêm trách nhiệm quản lý về công tác PCCC rừng, tăng cường công tác kiểm tra, giám sát về PCCC rừng từ sớm, từ xa, ngay từ cơ sở, phải coi đây là nhiệm vụ trọng tâm, xuyên suốt;
Tăng cường tuyên truyền, giáo dục nâng cao ý thức, trách nhiệm của người dân trong công tác PCCC rừng. Đồng thời, kiểm tra, đôn đốc, kiểm soát chặt chẽ việc sử dụng lửa trong rừng và gần rừng của người dân, nhất là hoạt động đốt nương làm rẫy, tạm dừng việc dùng lửa để xử lý thực bì; xử lý nghiêm các hành vi dùng lửa có nguy cơ gây cháy rừng trong suốt thời kỳ cao điểm, nguy cơ cháy rừng cao;
Chủ động và khẩn trương rà soát kế hoạch, phương án PCCC rừng tại địa phương với phương châm "bốn tại chỗ"; bố trí lực lượng, phương tiện, vật tư, kinh phí phục vụ công tác PCCC rừng… Phân công lực lượng ứng trực 24/24 giờ trong suốt mùa khô…
Chủ động chỉ đạo các cơ quan chức năng, phối hợp điều tra làm rõ nguyên nhân, xử lý nghiêm những đối tượng cố tình vi phạm các quy định của pháp luật về PCCC rừng; xử lý trách nhiệm quản lý của người đứng đầu khi để xảy ra cháy rừng.
Người đứng đầu Chính phủ cũng yêu cầu Bộ trưởng Bộ NNPTNT chịu trách nhiệm chủ động chỉ đạo công tác dự báo, cảnh báo, tổ chức PCCC rừng trên phạm vi toàn quốc. Đồng thời, tổ chức theo dõi chặt chẽ diễn biến thời tiết, nhất là các vùng trọng điểm có nguy cơ cao xảy ra cháy rừng, kịp thời cung cấp thông tin cho các địa phương để chủ động thực hiện các phương án về PCCC rừng; Tăng cường chỉ đạo, kiểm tra công tác PCCC rừng tại các địa phương, nhất là các khu vực trọng điểm về cháy rừng…
Thủ tướng yêu cầu Bộ trưởng Bộ Quốc phòng, Bộ trưởng Bộ Công an chỉ đạo các đơn vị rà soát, chủ động các phương án hỗ trợ cao nhất có thể cho công tác chữa cháy rừng trên địa bàn đóng quân, sẵn sàng huy động lực lượng, phương tiện tham gia chữa cháy khi xảy ra cháy rừng…