Theo Đông y, nguyên nhân gây dịch bệnh COVID-19 vẫn không nằm ngoài 2 vấn đề là tà khí (mầm bệnh) và chính khí (sức đề kháng và miễn dịch).
Sức đề kháng và miễn dịch của cơ thể suy giảm có ảnh hưởng đến sự phát sinh và phát triển của dịch bệnh trong khi chưa có thuốc đặc trị và vắc-xin cũng còn nhiều bất cập, nhất là khi virut biến tính.
3 nguyên tắc cơ bản trong trị liệu COVID-19
Lấy việc xua đuổi tà khí làm trọng điểm, đồng thời căn cứ vào đặc điểm phát bệnh của dịch độc mà vận dụng “chuyên bệnh chuyên phương” một cách hiệu quả.
Xem trọng sức đề kháng và miễn dịch của cơ thể, chú ý biến đổi bệnh lý của tạng phủ, căn cứ vào bệnh tình mà phân loại để điều trị.
Kết hợp Đông Tây y, phát huy ưu thế tương hỗ một cách hài hòa và hợp lý.
Tùy theo giai đoạn, mức độ và tính chất của bệnh mà lựa chọn, xây dựng và ứng dụng các vị thuốc, bài thuốc có hiệu quả rất đáng khích lệ trong thực tiễn dựa trên cơ sở “biện chứng luận trị” và “biện bệnh luận trị”. Đồng thời họ còn chú trọng vận dụng các biện pháp khác mang tính chất tổng hợp ngâm chân, xông hơi, túi hương đông dược, trà thuốc, châm cứu, xoa bóp, bấm huyệt... nhằm mục đích dự phòng và hỗ trợ điều trị với việc điều tiết công năng các tạng phủ, tăng cường khả năng miễn dịch, từ đó nâng cao sức đề kháng đối với dịch bệnh.
Vị thuốc hoàng kỳ.
Bài thuốc nâng cao chính khí Ngọc bình phong tán (còn gọi là Ngọc bình phong ẩm).
Ngọc bình phong tán là tên một bài trà thuốc cổ, được ghi lại trong y thư nổi tiếng Đan khê tâm pháp của Chu Đan Khê, một trong tứ đại gia trứ danh đời Kim Nguyên (Trung Quốc), có công dụng ích khí, cố biểu và chỉ hãn, thường được dùng để chữa các chứng cảm mạo ở những người thể chất hư nhược. “Bình phong” có nghĩa là tấm chắn, “Ngọc bình phong” là tấm chắn được chế bằng ngọc có công dụng che chắn bảo vệ cơ thể nhằm phòng chống các nhân tố gây bệnh từ bên ngoài xâm nhập vào cơ thể.
Công thức gồm có 3 vị: hoàng kỳ sao 18-36g, bạch truật sao 12g, và phòng phong 6-12g.
Hoàng kỳ vị ngọt, tính ấm, có công dụng bổ khí cố biểu, là một trong những dược liệu có tác dụng dược lý rất phong phú như tăng cường công năng miễn dịch của cơ thể, cải thiện quá trình chuyển hoá tế bào, điều tiết đường huyết, cường tim, nâng cao năng lực hoạt động của hệ thống tạo huyết, bảo hộ tế bào gan và thận, chống lão hóa, chống mệt mỏi, chống phóng xạ, kháng khuẩn, kháng virus, chống viêm, tăng cường khả năng ghi nhớ, trấn tĩnh, giảm đau và ức chế các tế bào ung thư.
Bạch truật vị đắng ngọt, tính ấm, có công dụng kiện tỳ ích khí, táo thấp lợi thủy, chỉ hãn an thai. Kết quả nghiên cứu hiện đại cho thấy, vị thuốc này cũng có khả năng tăng cường miễn dịch, chống lão hóa, làm giảm mỡ máu, hạ đường huyết, kháng khuẩn, lợi niệu, chống ung thư, lợi mật và bảo hộ tế bào gan.
Phòng phong vị cay ngọt, tính hơi ấm, có công dụng trừ phong giải biểu, trừ thấp, trấn thống và giải kính. Theo dược lý học hiện đại, phòng phong có tác dụng giải nhiệt, kháng khuẩn, kháng virus , chống viêm, chống dị ứng, giảm đau, trấn tĩnh, chống co giật, kháng ung thư và nâng cao năng lực miễn dịch không đặc hiệu.
Cách dùng: hoàng kỳ, bạch truật, phòng phong sấy khô, tán vụn, hãm với nước sôi trong bình kín, uống thay trà hàng ngày. Cũng có thể dùng bài thuốc này dưới dạng sắc uống, mỗi ngày sắc 1 thang.
Kết quả nghiên cứu dược lý và lâm sàng của các nhà khoa học Trung Quốc cho thấy, với cấu trúc phối hợp 3 vị thuốc nói trên, Ngọc bình phong tán có tác dụng khá đặc biệt trên hệ miễn dịch của cơ thể, vừa nâng cao năng lực miễn dịch dịch thể, vừa cải thiện tích cực miễn dịch tế bào, ức chế phản ứng quá mẫn, tăng cường sức chống đỡ của niêm mạc đường hô hấp, từ đó phòng chống hữu hiệu tình trạng viêm nhiễm do vi khuẩn và virus gây nên.
Trong hoàn cảnh hiện nay, dịch bệnh do virus Corona trở nên hết sức cấp bách, thì việc sử dụng các vị thuốc và bài thuốc của y học cổ truyền Ngọc bình phong tán là một trong những loại trà dược cần được lưu tâm, khuyến khích sử dụng.
