Không ngừng đổi mới
Trong kho tàng văn hóa phong phú của xứ Thanh, Thành Nhà Hồ giữ vị thế hết sức đặc biệt. Di sản này không chỉ là "tấm gương phản chiếu" một giai đoạn lịch sử đầy biến động của dân tộc; mà sự tồn tại của nó là minh chứng sống động cho tài hoa, trí tuệ của cha ông ta đ được thời gian kiểm chứng suốt hơn 6 thế kỷ.
Cũng bởi vị thế và giá trị vươn tầm nhân loại của Thành Nhà Hồ, mà việc bảo tồn và phát huy giá trị di sản đã và đang nhận được sự quan tâm đặc biệt của tỉnh Thanh Hóa, giới chuyên gia, các nhà khoa học và các nhà quản lý văn hóa. Thực hiện cam kết với UNESCO trong bảo tồn di sản. Trong 13 năm kể từ khi di sản được vinh danh (2011-2024), các ngành chức năng tỉnh Thanh Hóa đã quan tâm, dành nguồn lực đầu tư cho công tác khai quật khảo cổ, bảo tồn, chống xuống cấp, đồng thời nâng cao chất lượng phục vụ du khách tại Di sản.
Để bắt nhịp xu thế phát triển du lịch số, từ năm 2019 đến nay, Trung tâm Bảo tồn Di sản Thành nhà Hồ đã xây dựng Chương trình thuyết minh 3D giới thiệu tổng quát các giá trị nổi bật của Di sản Thành nhà Hồ; trong đó, nhấn mạnh giá trị nổi bật cả khu vực lõi và khu vực đệm của di sản thế giới này. Với việc xây dựng chương trình này, Trung tâm được xem là một trong những đơn vị đi đầu trong chuyển đổi số ở lĩnh vực quản lý và phát huy giá trị di sản, đặc biệt là hoạt động du lịch.
Không dừng lại ở đó, với mong muốn mang đến những trải nghiệm hoàn hảo nhất cho du khách, Trung tâm tiên phong xây dựng các sản phẩm, dịch vụ công nghệ tiện ích như: Xây dựng ứng dụng hỗ trợ khách du lịch, ứng dụng công nghệ thuyết minh 3D, tích hợp mã QR nghe thuyết minh tự động, số hóa hiện vật tại gian trưng bày bằng cách chụp ảnh, đánh số, cập nhật thông tin hiện vật... sau đó chuyển sang lưu trữ ở dạng file mềm trên các nền tảng số.
Đơn vị nâng cấp hệ thống wifi phục vụ công tác điều hành, quản lý và nâng cao chất lượng phục vụ du khách tại di sản, cho phép phục vụ nhanh chóng nhu cầu lưu trữ, tìm hiểu thông tin của cán bộ, nhân viên cũng như du khách. Thông qua hình ảnh 3D về các di tích, di vật, du khách chỉ cần đứng tại một vị trí tham quan hay ở bất cứ đâu có thể tìm hiểu tổng thể hoặc chi tiết khu di sản bằng hình ảnh trực quan sinh động và chính xác tuyệt đối thông qua điện thoại thông minh có kết nối internet.
Nâng cao giá trị Di sản
Ông Nguyễn Bá Linh, Giám đốc Trung tâm bảo tồn Di sản Thành nhà Hồ cho biết: "Sau đại dịch COVID - 19, Trung tâm Bảo tồn Di sản Thành Nhà Hồ đã triển khai thực hiện hàng loạt nhiệm vụ chiến lược góp phần thực hiện hiệu quả các cam kết của UBND tỉnh Thanh Hóa với UNESCO, bảo tồn tính toàn vẹn, tính xác thực và giá trị nổi bật toàn cầu của Di sản. Cùng với đó, hoạt động Du lịch cũng được Trung tâm tích cực đổi mới, đa dạng, phát triển góp phần quan trọng vào sự phát tiển kinh tế xã hội trong toàn tỉnh".
Xác định tầm quan trọng, uy tín quốc gia và quốc tế của một Di sản Thế giới. Trung tâm Bảo tồn Di sản Thành Nhà Hồ đã tích cực tham mưu và thực hiện những nhiệm vụ chiến lược tại Di sản, đặc biệt là thực hiện các cam kết của quốc gia thành viên với UNESCO.
Trung tâm tập trung đẩy nhanh tiến độ thực hiện 5 nhiệm vụ chiến lược gồm: Xây dựng và ban hành các văn bản phục vụ công tác quản lý khu di sản; Xây dựng và thực hiện quy hoạch tổng thể bảo tồn và phát huy giá trị khu di sản; Xây dựng và thực hiện kế hoạch quản lý và cam kết với UNESCO về chiến lược bảo tồn và phát huy giá trị khu di sản; Xây dựng và thực hiện chương trình khảo cổ học chiến lược tại khu di sản; Xây dựng và thực hiện chương trình, đề án Khai thác, phát triển du lịch Di sản văn hóa thế giới Thành Nhà Hồ.
Nhằm đáp ứng nhu cầu của du khách, thời gian qua Trung tâm có nhiều đổi mới, hoàn thiện các sản phẩm du lịch như: Không gian trưng bày ngoài trời; khu vực check-in "Súng thần công - cải cách triều Hồ"; không gian văn hóa nông nghiệp vùng Tây Đô; gian hàng bán sản phẩm OCOP của địa phương... Đồng thời mở rộng khai thác tuyến tham quan tại di sản như: Tham quan Nội thành, tham quan Di sản Thành Nhà Hồ - Làng cổ, tham quan văn hóa tâm linh vùng đệm dọc sông Mã...
Mỗi năm di sản đã thu hút hàng trăm nghìn lượt khách đến thăm quan. Trong năm 2023, Trung tâm đã đón tiếp và giới thiệu Di sản Thành Nhà Hồ cho trên 250.000 lượt khách tham quan. Đối tượng du khách cũng đa dạng, phong phú hơn, không chỉ có đối tượng khách nội tỉnh, ngoại tỉnh mà khách quốc tế ngày càng tăng.
Những nỗ lực và đổi mới sáng tạo của Trung tâm Bảo tồn Di sản Thành Nhà Hồ trong hoạt động bảo tồn, phát huy giá trị Di sản thời gian qua đã đem lại những hiệu quả vô cùng thiết thực. UNESCO đánh giá cao công tác bảo tồn Di sản tại các kỳ họp thường niên. Cộng đồng địa phương và du khách có đánh giá và phản hồi tích cực về những hoạt động đổi mới tại Di sản.