Khi nói đến những lợi ích sức khỏe của nấm, các nhà dinh dưỡng thường đề cập đến các loại nấm làm thức ăn thông dụng hàng ngày như nấm rơm, nấm mỡ, nấm sò, nấm đông cô,... hơn là các loại nấm dược liệu quý hiếm và ít thông dụng.
Nấm là một loại thực phẩm cung cấp nhiều vi chất dinh dưỡng và có hàm lượng calo thấp. Nấm giàu chất chống oxy hóa và chất xơ. Đặc biệt là một nguồn nhiều vitamin B, selen, kẽm và đồng - các chất quan trọng trong việc sản xuất năng lượng trong tế bào, cần thiết cho một hệ thống miễn dịch mạnh mẽ. Nấm cũng giúp hỗ trợ giảm nguy cơ mắc các bệnh chuyển hóa, hỗ trợ giảm cân và cải thiện sức khỏe nhận thức. Vậy nấm có tác dụng gì đối với sức khỏe con người?
1. Nấm tăng cường miễn dịch và cải thiện sức khỏe xương
Nấm có đặc tính chống oxy hóa đáng kể do các hợp chất hoạt tính sinh học của chúng, chẳng hạn như polyphenol, polysaccharid, vitamin, carotenoid và khoáng chất. Những chất này giúp tăng cường hệ miễn dịch khỏe mạnh.
Khi tiếp xúc với tia UV trong ánh nắng mặt trời, nấm tạo ra nhiều vitamin D. Điều này khiến cho nấm trở thành nguồn thực phẩm từ thực vật cung cấp vitamin D tuyệt vời cho cơ thể. Vitamin D đóng vai trò quan trọng đối với hệ miễn dịch và sức khỏe của xương.
2. Nấm hỗ trợ thúc đẩy sức khỏe đường ruột
Thường xuyên tiêu thụ nấm có thể giúp cân bằng vi khuẩn phù hợp để giữ cho đường tiêu hóa của bạn khỏe mạnh và tăng cường hệ thống miễn dịch. Nấm có chứa prebiotics, là những chất dinh dưỡng cần thiết để các men vi sinh (probiotic) phát triển. Do đó, prebiotics từ nấm có thể hỗ trợ sự phát triển của vi khuẩn có lợi này.
Probiotics là các vi sinh vật sống, hoặc vi khuẩn, có thể có lợi cho sức khỏe của cơ thể, vì chúng hỗ trợ tiêu hóa và sản xuất chất dinh dưỡng.
3. Nấm tốt cho huyết áp
Trong hầu hết các loại nấm ăn được phổ biến đều chứa khoáng chất quan trọng là kali. Theo Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ, kali giúp hỗ trợ kiểm soát huyết áp bằng cách chống lại tác động của natri và cải thiện chức năng mạch máu. Bổ sung kali trong chế độ ăn uống của bạn sẽ thúc đẩy bài tiết natri trong nước tiểu. Nấm cũng có thể giúp cải thiện mức cholesterol và chất béo trung tính và giảm viêm, theo một đánh giá trên Tạp chí Y học Hoa Kỳ tháng 5/2021.
4. Nấm có liên quan đến phòng chống ung thư
Những người ăn nấm thường xuyên có nguy cơ mắc bệnh ung thư thấp hơn 34% so với những người ăn ít nhất, đặc biệt là trong trường hợp ung thư vú, trong một phân tích tổng hợp của 17 nghiên cứu trên tạp chí Advance in Nutrition được công bố vào tháng 9/2021. Nấm có nhiều chất chống oxy hóa, đặc biệt là ergothioneine và glutathione, có thể bảo vệ tế bào khỏi bị hư hại.
Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng lượng ergothioneine và glutathione trong nấm khác nhau tùy theo loài. Ngoài ra, nấm là một trong những nguồn thực vật giàu selen, một chất chống oxy hóa quan trọng, nhưng hàm lượng phụ thuộc vào đất mà chúng được trồng trọt.
5. Nấm hỗ trợ giảm cân hiệu quả
Nấm thường được đưa vào thực đơn quản lý cân nặng do hàm lượng carbohydrate và calo thấp. Nhiều loại nấm như portobello có vị thịt, khiến chúng trở thành lựa chọn ưa thích của những người ăn chay và thuần chay. Hàm lượng calo thấp của nấm cũng có thể khiến chúng trở thành lựa chọn ưu tiên của những người muốn kiểm soát cân nặng.
Một đánh giá được công bố vào năm 2008 đã nghiên cứu tác động của việc thay thế nấm cho thực phẩm có hàm lượng calo cao hơn - cụ thể là thịt bò, trong can thiệp chế độ ăn uống 4 ngày đối với người lớn thừa cân hoặc béo phì. Trong khi khối lượng thức ăn tương đương nhau, hàm lượng năng lượng của bữa trưa gồm thịt và nấm lại khác nhau (783 calo so với 339 calo). Với lượng chất xơ phong phú, ăn nấm sẽ tạo cảm giác no lâu và ít calo hơn ăn thịt. Do đó hỗ trợ giảm cân hiệu quả.
6. Nấm tăng cường sức khỏe não bộ
Tất cả chúng ta đều muốn duy trì sự sắc bén khi già đi, nhưng 12 -18% những người từ 60 tuổi trở lên bị suy giảm nhận thức nhẹ (MCI), một tình trạng đôi khi là tiền thân của bệnh Alzheimer và ảnh hưởng đến trí nhớ, kỹ năng tư duy và khả năng phán đoán.
Trong một nghiên cứu ở người lớn từ 60 tuổi trở lên ở Singapore, những người cho biết tiêu thụ nhiều hơn 2 khẩu phần nấm mỗi tuần có tỷ lệ mắc MCI thấp hơn 57% so với những người ăn nấm ít hơn một lần một tuần, theo một nghiên cứu công bố tháng 3/2021 đăng tải trên tạp chí bệnh Alzheimer (trong nghiên cứu sử dụng nấm vàng, sò, nấm hương, nút trắng, khô và nấm đóng hộp).
Các nhà nghiên cứu cho rằng, ergothioneine có trong nấm không chỉ là chất chống oxy hóa mà còn có đặc tính chống viêm, cả hai đều có thể bảo vệ chống lại các tổn thương tế bào thần kinh.
7. Lưu ý đặc biệt khi ăn nấm
Hầu hết các loài nấm độc không ăn được trông rất giống với các loài ăn được. Nếu ăn phải nấm có chứa độc tố có thể gây ảo giác, các triệu chứng ngộ độc nguy hiểm như hôn mê, nôn mửa, co giật, thậm chí ảnh hưởng nghiêm trọng đến tính mạng dẫn tới tử vong.
Vì vậy, khi lựa chọn nấm cho chế độ ăn, bạn nên lưu ý những điều sau:
- Tránh ăn những loại nấm đã bị đổi màu hoặc màu sắc khác thường.
- Luôn chọn các sản phẩm được niêm phong từ các công ty có uy tín hoặc những công ty mà bạn đã tự trồng trong điều kiện được kiểm soát sau khi mua hạt giống từ một nguồn đáng tin cậy. Không tin tưởng vào bất kỳ nhà cung cấp không rõ khi bạn mua nấm.
- Tuyệt đối không hái nấm từ rừng trừ khi bạn đã được đào tạo thật kỹ để xác định loại nấm.
- Nhiều loại nấm khi được hái trong tự nhiên có chứa kim loại nặng, cũng như các chất ô nhiễm không khí và nước, có thể nguy hiểm cho sức khỏe.
- Nên bảo quản nấm trong túi giấy hoặc khăn ẩm trong tủ lạnh hoặc nơi thoáng mát. Sử dụng nấm trong vòng vài ngày sau khi mua.
Xem thêm video đang được quan tâm
Kéo dài tuổi thọ, trẻ lâu nhờ lối sống lành mạnh.