Nằm viện cả tháng vì ngộ độc thuốc lá điện tử
Mới đây nhất, cuối tháng 11, các bác sĩ Trung tâm Chống độc đã tiếp nhận một bệnh nhân là nam sinh 17 tuổi, học lớp 12 tại Hà Nội nhập viện sau khi sử dụng thuốc lá điện tử dạng như hộp sữa tươi. Bệnh nhân nhập viện trong tình trạng đa bệnh lý từ rối loạn tâm thần, trầm cảm, có ý định tự tử và các biểu hiện ở tim mạch, hô hấp.
Sản phẩm thuốc lá điện tử như hộp sữa nam bệnh nhân 17 tuổi sử dụng. (Ảnh: BSCC)
Kết quả xét nghiệm lâm sàng, cận lâm sàng cho thấy nam sinh này bị ngộ độc ma túy tổng hợp có trong thuốc lá điện tử. Đặc biệt, khi đo chức năng hô hấp, bác sĩ đánh giá tình trạng nam sinh bị xơ hóa phổi, thông khí kém, tắc nghẽn mạn tính.
TS.BS Nguyễn Trung Nguyên - Giám đốc Trung tâm Chống độc, chia sẻ thông tin về ca bệnh này tại Hội nghị Quốc tế chuyên ngành Chống độc diên ra trong chương trình Lễ kỷ niệm 25 năm thành lập Trung tâm Chống độc do Bệnh viện Bạch Mai tổ chức hôm nay- 1/12.
Theo TS.BS Nguyễn Trung Nguyên trường hợp tổn thương phổi này tương tự ở người già, hút thuốc lá hàng chục năm. Tuy nhiên, bệnh nhân chỉ hút thuốc lá truyền thống kết hợp với thuốc lá điện tử khoảng 1 năm. Sau thời gian điều trị ngộ độc chất, nam sinh được chuyển sang Viện Sức khỏe Tâm thần để điều trị các vấn đề về thần kinh, rối loạn tâm thần.
Trường hợp khác là nữ bệnh nhân 20 tuổi vào viện trong tình trạng hôn mê sau sử dụng thuốc lá điện tử, trong khi tiền sử sức khỏe tốt.
Khai thác bệnh sử của trường hợp này cho biết, bệnh nhân ngay sau sử dụng thuốc lá điện tử xuất hiện rối loạn ý thức, gọi hỏi không đáp ứng. Bệnh nhân được chuyển đến Bệnh viên y học cổ truyền trong tình trạng hôn mê, da tái xanh, huyết áp tụt 60/40 mmHg, đồng tử co nhỏ 1mm. Tại đây được xử trí đặt ống nội khí quản, truyền dịch, vận mạch và chuyển đến Trung tâm Chống độc giờ thứ 5 của bệnh.
Các y bác sĩ của Trung tâm chống độc phải điều trị an thần, giãn cơ, thở máy, chống phù não, kiểm soát thân nhiệt qua da; Kháng sinh, truyền dịch, vận mạch, kiểm soát huyết áp, đồng thời kết hợp tập phục hồi chức năng, dinh dưỡng qua sonde dạ dày cho bệnh nhân.
"Sau 32 ngày điều trị tại Trung tâm chống độc, bệnh nhân được chuyển về tuyến ban đầu, tuy nhiên tình trạng sức khỏe vẫn cần được theo dõi sát"- TS.BS Nguyễn Trung Nguyên thông tin.
Hình ảnh não bệnh nhân có tổn thương sau hút thuốc lá điện tử (Ảnh: BSCC).
Phát hiện chất ma túy trong một số mẫu thuốc lá điện tử
Thông tin thêm về những tác động của việc sử dụng thuốc lá đối với sức khoẻ, TS.BS Nguyễn Trung Nguyen cho hay, thuốc lá thông thường hàm lượng nicotin 1,5-2%, cao nhất 3% (dành cho người nghiện nặng, hút 2 bao/ngày), trong khi thuốc lá điện tử hiện nay (thế hệ 4) hàm lượng nicotin rất lớn dạng bột tinh thể, ít kích ứng đường hô hấp nên hút nhiều hơn.
Theo một nghiên cứu trên thế giới vào năm 2018, ước tính cứ 1 người bỏ được thuốc lá khi dùng thuốc lá điện tử thì có thêm 80 trẻ vị thành niên nghiện nicotine.
Ngoài ra, các loại thuốc lá điện tử chứa rất nhiều loại hóa chất, đều các hóa chất nhân tạo tổng hợp với số lượng khổng lồ, thay đổi các hóa chất liên tục. Điều này làm phát sinh loạt bệnh/ngộ độc mới nổi, thậm chí y học chưa biết. Bên cạnh đó, nó còn tiềm ẩn nguy cơ cháy nổ.
TS Nguyên cho hay, thực trạng sử dụng thuốc lá điện tử lan rộng nhanh chóng, nhiều bệnh nhân trẻ ngộ độc cấp sau dùng thuốc lá điện tử đã phải nhập viện. Tính từ tháng 1/2022 - tháng 10/2023, Trung tâm Chống độc đã tiếp nhận hơn 120 ca bệnh nhân nhập viện sau khi sử dụng thuốc lá điện tử, trong đó 87% là nam giới, 30% là giới trẻ.
TS.BS Nguyễn Trung Nguyên cảnh báo hiện nay trào lưu sử dụng thuốc lá điện tử ở giới trẻ rất nguy hiểm. Những bệnh nhân trẻ vào viện vì sử dụng thuốc lá điện tử đều phải làm tất cả xét nghiệm lâm sàng, cận lâm sàng, đánh giá chức năng các cơ quan và xét nghiệm độc chất.
Thông qua đó, các bác sĩ phát hiện các loại hóa chất có trong các loại thuốc lá điện tử và thay đổi thường xuyên, từ đó sinh ra hàng loạt bệnh, tình trạng ngộ độ mới. Thậm chí, nhiều chất y học chưa được biết đến, và kết quả xét nghiệm một số trường hợp ngộ độc còn cho thấy phát hiện các chất ma túy với thành phần gồm: ADB-Butinaca, MDMD-butinaca; ADB-4en-pinaca; MDMB-4e-pinaca; EDMB-4e-pinaca; THC; PB-22.
GS.TS Trần Văn Thuấn - Thứ trưởng Bộ Y tế thay mặt Lãnh đạo Bộ Y tế ghi nhận và đánh giá cao những đóng góp của Trung tâm Chống độc - Bệnh viện Bạch Mai trong công tác bảo vệ, chăm sóc sức khỏe nhân dân.
Tại Lễ kỷ niệm 25 năm thành lập Trung tâm Chống độc - Bệnh viện Bạch Mai, GS.TS Trần Văn Thuấn - Thứ trưởng Bộ Y tế nhấn mạnh Trung tâm chống độc Bệnh viện Bạch Mai là một đơn vị đặc thù, với vai trò đặc biệt như một trung tâm chống độc quốc gia. Đây là Trung tâm chuyên sâu đầu tiên và duy nhất ở Việt Nam về chống độc.
Trung tâm chống độc thường xuyên cấp cứu, điều trị nhiều loại ngộ độc nặng, phức tạp, đa dạng từ ngộ độc các hóa chất trừ sâu, diệt chuột cổ điển tới các loại ngộ độc mới nổi như ngộ độc thiếc, ngộ độc vi khuẩn kỵ khí, các loại ma túy mới…
Hàng năm Trung tâm chẩn đoán, điều trị gần 2000 bệnh nhân ngộ độc với nhiều loại ngộ độc đặc biệt, phần lớn các bệnh nhân ngộ độc nặng, rất nặng mà không thể xử trí được ở tuyến dưới. Trung tâm cũng đã xây dựng thành công nhiều phác đồ chẩn đoán điều trị các loại ngộ độc đặc trưng của Việt Nam từ ong đốt, rắn cắn, thuốc trừ sâu đến nhiều độc chất khác, đồng thời đã chủ động nghiên cứu sản xuất và ứng dụng các thuốc giải độc và kỹ thuật giải độc tiên tiến, có những sáng kiến riêng của Việt Nam.
Trung tâm cũng là đơn vị hàng đầu, đặc biệt quan trọng trong việc tư vấn cho Bộ Y tế xây dựng các phác đồ, hướng dẫn chẩn đoán điều trị, các tài liệu đào tạo, kết hợp công tác đào tạo chỉ đạo tuyến để phổ biến cho cả nước cũng như các tài liệu hướng dẫn, tập huấn phòng ngừa ngộ độc cho các đơn vị, địa phương.
Thứ trưởng Trần Văn Thuấn tặng hoa chúc mừng Trung tâm Chống độc của Bộ Y tế.
Thứ trưởng Trần Văn Thuấn nhấn mạnh, Trung tâm chống độc đã và đang đảm nhiệm tốt các chức năng nhiệm vụ về phòng chống ngộ độc, đồng thời tham gia tích cực vào hệ thống các chuyên khoa hồi sức cấp cứu của bệnh viện Bệnh viện Bạch Mai, qua đó góp phần quan trọng hình thành nên hệ thống chống độc và hồi sức cấp cứu nói chung của cả nước, góp phần chăm sóc và bảo vệ sức khỏe nhân dân.
