Dương sự nếu không có vấn đề gì, mọi việc trơn tru thì chẳng ai nhớ và nói đến hai chữ nhiều người ngại nói này. Và người ta nói về dương sự thường là kín đáo, vì vấn đề đó có trục trặc. Trục trặc trong hoạt động tình dục của nam giới thường được gọi bằng chữ hàm nghĩa có vẻ nhẹ nhàng là “yếu sinh lý”, nổi bật ở hai vấn đề: bất lực và xuất tinh sớm.
Dê là con vật hiền lành nhưng một đặc tính sinh học của loài dê là hoạt động “chăn gối” dồi dào và khả năng sinh sản mạnh mẽ. Nhân năm Mùi đang đến, xin có đôi điều nói về dương sự.
“Bất lực” là tình trạng cơ quan sinh dục người nam thiếu tính “cương” đưa đến mất khả năng giao hợp, người nam bất lực có thể còn ham muốn hoặc không còn ham muốn. Còn “xuất tinh sớm” là tình trạng còn khả năng cương và giao hợp nhưng chủ quan người nam cảm thấy sao nhanh quá, chưa chi đã phóng tinh và “xìu”. Gọi là chủ quan bởi vì khái niệm “sớm” khó xác định đồng nhất cho tất cả mọi người, có người có hoạt động bình thường nhưng lại cứ muốn kéo dài thời gian “ấy” phải lâu hơn nữa. Chữa trị xuất tinh sớm thường gắn liền với việc ổn định tâm lý người nam. Thuốc gây tê tại chỗ trị xuất tinh sớm được xem là các biện pháp nội khoa đầu tiên trong lịch sử điều trị bệnh dương sự này. Tác dụng của thuốc này là làm giảm độ nhạy cảm của quy đầu dương vật. Thay vì dùng thuốc bôi có thể dùng bao cao su để giảm sự nhạy cảm. Về thuốc uống, có thể dùng thuốc chống trầm cảm như imipramin, clomipramin hay thuốc chống trầm cảm thuộc nhóm thuốc ức chế tái hấp thu serotonin có chọn lọc (SSRIs) để trị xuất tinh sớm nhưng rất dễ bị tác dụng phụ có hại của thuốc (đương nhiên phải dùng với sự chỉ định của bác sĩ, chứ dùng bừa bãi thì chỉ mang họa).
Đa số thuốc dùng trong dương sự hiện nay thường bị gọi lầm là thuốc kích dục, hay còn gọi các tên khác là “thuốc cường dương”, “thuốc bổ thận”, “thuốc trị sinh lý yếu” và nay được gọi là “rối loạn cương” (tiếng nước ngoài gọi là ED, viết tắt của erectile dysfunction) thường được hiểu là thuốc giúp trỗi dậy sự “cương” của nam giới hoặc kéo dài thời gian “cương”.
Đối với Tây y, cho tới nay người ta vẫn chưa xác định được một thứ thuốc gọi là kích dục thật sự, tức là một thứ thuốc có thể đáp ứng điều trị cho mọi trường hợp bất lực. Các nhà y học cho rằng, đa số các trường hợp bất lực là do nguyên nhân tâm lý, cho nên có một thứ thuốc nào đó cho là kích dục có hiệu quả nhiều khi không phải do tác dụng của thuốc thật sự mà là do đã có sự ổn định về mặt tâm lý.
Ðối với thuốc Tây y, từ lâu có một số thuốc được xem là có thể trị bất lực
Cantharidin: Đây là thuốc được xem là kích dục từ thời cổ Hy Lạp - La Mã, đến nay thì không ai dùng nữa vì quá độc. Cantharidin là thuốc đặc biệt được trích từ động vật là một loài ruồi có tên là Ruồi Tây Ban Nha, trước đây được dịch là Ban miêu. Từ lâu, cantharidin được dùng làm thuốc dùng ngoài gọi là thuốc phát bào (làm rộp da) trị mụn cóc (là bệnh ngoài da do Human Papilloma virus (HPV) gây nên và hiện nay cantharidin vẫn được một số thầy thuốc da liễu phương Tây sử dụng trị mụn cóc). Nếu dùng trong đồ uống sẽ gây kích thích bàng quang làm mót phải đi tiểu, đặc biệt gây kích thích ở niệu đạo sẽ làm cương cứng dương vật. Tuy nhiên, do thuốc rất độc, chỉ cần liều nhỏ cũng gây độc, mà có nhiều trường hợp bị ngộ độc đã xảy ra và từ lâu cantharidin không còn chính thức được dùng làm thuốc kích dục nữa.
Yohimbin: Là hoạt chất được trích ra từ một loại dược thảo tên khoa học là Rawolfia serpentina, cũng chính từ dược thảo này người ta trích ra reserpin là thuốc trị tăng huyết áp. Yohimbin được xếp vào nhóm thuốc chẹn thụ thể alpha-adrenergic và được dùng điều trị chứng táo bón do mất trương lực, trị hạ huyết áp tư thế đứng. Ở Mỹ người ta xem tác dụng trị bất lực của yohimbin gần như chẳng có gì, nhưng ở Pháp có sản xuất yohimbine houdé loại viên dùng để uống với chỉ định trị bệnh bất lực ở nam giới.
Papaverin: Là hoạt chất được trích từ nhựa thuốc phiện, có tác dụng chống sự co thắt của cơ trơn. Thông thường, paparevin được dùng làm thuốc giãn cơ trơn mạch máu trong bệnh tăng huyết áp, giãn cơ trơn khí quản trong bệnh hen suyễn, trấn an các cơn đau do co thắt ở dạ dày, ruột, viêm túi mật. Do có tác dụng làm giãn cơ trơn mà paparevin còn được sử dụng tiêm ngay vào thể hang của dương vật để giúp cho sự “cương”. Có thể xem paparevin là thuốc tác động đến yếu tố tuần hoàn mạch máu và chỉ đơn thuần giúp cho sự cương mà chẳng cần đến sự kích thích về mặt sắc dục. Thuốc có nguy cơ gây cương đau kéo dài (priapism, phải được cấp cứu tại bệnh viện) và gây xơ hóa thể hang dương vật.
Testosteron: Đây là nội tiết tố (hormon) sinh dục nam. Thuốc này được sử dụng khi có sự chẩn đoán xác định được nguyên nhân bất lực là do yếu tố nội tiết, có sự giảm chức năng tuyến sinh dục nam. Có một số biệt dược có tác dụng dài thường được dùng là: testoviron-depot, sustanon, heptylate de testostérone, stéandryl-retard... Các thuốc này được tiêm bắp, mỗi tháng chỉ tiêm 1 lần và có thể phải điều trị trong nhiều tháng. Cũng có loại testosteron dùng để uống như andriol. Nên lưu ý, vì là thuốc có nguồn gốc nội tiết tố sinh dục nên chỉ sử dụng khi có sự thăm khám và chỉ định, theo dõi của bác sĩ. Đặc biệt, người nam muốn có con không nên dùng vì testoteron giúp khắc phục sự kém ham muốn tình dục do hormon nhưng lại ức chế sự sinh tinh trùng.
Nhóm thuốc ức chế PDE-5 giãn mạch trị rối loạn cương
Đây là nhóm thuốc dạng viên uống được dùng trong thời gian gần đây so với những thuốc kể ở trên. Sildenafil (viagra) là thuốc đầu tiên của nhóm, sau đó ra đời thêm vardenafil (levitra) và tadalfafil (cialis).
Cơ chế của thuốc này là ức chế enzym có tên phosphodiesterase-5 (PDE-5). PDE-5 hoạt động gây phân hủy chất sinh học là nitric oxid (NO) là chất giúp cho sự giãn mạch. PDE-5 bị thuốc ức chế, NO được duy trì làm cho bộ phận sinh dục nam được ví như mạch máu lớn giãn ra, máu tưới nhiều vào đó giúp cho sự cương. Nên lưu ý, sildenafil, vardenifil, tadalafil là thuốc chỉ dùng sau khi được bác sĩ khám bệnh và kê đơn cho dùng thuốc vì có thể gây một số tác dụng phụ rất có hại. Thuốc loại này không nên dùng ở người đang bị bệnh tim mạch và đang dùng thuốc nitrat trị bệnh mạch vành. Cánh đàn ông không có vấn đề gì về dương sự xin đừng vì muốn chứng tỏ mình thuộc loại “mạnh hơn” tự ý dùng thuốc một cách tùy tiện sẽ chuốc lấy nguy hiểm.
Thuốc Ðông y dùng trong dương sự
Có một số vị thuốc dùng trong Đông y như tắc kè, hải mã, hải cẩu… được xem có tác dụng trị yếu dương sự hoặc những bài thuốc được cho là lưu truyền từ các vị vua chúa thời xưa (như Minh Mạng thang) làm mạnh dương sự, tuy nhiên được dùng theo kinh nghiệm, thậm chí theo lời đồn đại, có người cho là có tác dụng, có người cho là không. Do chưa có nghiên cứu thực nghiêm một cách khoa học chứng thực nên cũng không loại trừ chúng có tác dụng theo cơ chế tâm lý.
Với những ai cho rằng mình có “vấn đề” về dương sự, tốt nhất nên đến bác sĩ chuyên khoa để khám và chữa trị. Chỉ có bác sĩ chuyên khoa mới chẩn đoán đúng, xác định thuộc loại rối loạn dương sự nào và có hướng điều trị thích hợp. Cũng cần tỉnh táo, không nên tự ý hay nghe lời mách bảo mua các loại thuốc về tự chữa trị, coi chừng “tiền mất mà tật vẫn mang và mang nặng hơn”.
PGS.TS. Nguyễn Hữu Đức
