1. Sỏi tuyến tiền liệt là gì?
Tuyến tiền liệt là cơ quan tuyến và xơ cơ nằm ngay dưới bàng quang, nó ôm lấy đường tiểu của nam giới. Sỏi tuyến tiền liệt thường xảy ra ở đàn ông trung niên và người già, được Donatus báo cáo lần đầu tiên trong một cuộc khám nghiệm tử thi năm 1586.
Sỏi tuyến tiền liệt nằm trong các ống dẫn tuyến tiền liệt và cơ chế hình thành chưa rõ ràng. Tuy nhiên, có giả thuyết cho rằng do tắc nghẽn các ống dẫn tuyến tiền liệt xung quanh tuyến tiền liệt phì đại hoặc do viêm mạn tính sẽ gây ra sỏi tuyến tiền liệt nguyên phát, sỏi thứ phát được hình thành do sự trào ngược nước tiểu.
Tỷ lệ xuất hiện sỏi tuyến tiền liệt ở bệnh nhân phì đại hoặc viêm tuyến tiền liệt nhiều hơn ở người có tuyến tiền liệt bình thường.
Sỏi tuyến tiền liệt nằm trong các ống dẫn tuyến tiền liệt
2. Nhận biết sỏi tuyến tiền liệt
Sỏi tuyến tiền liệt là tình trạng lắng đọng canxi trong tuyến tiền liệt, tạo thành những cục sỏi vôi hóa. Chính vì vậy, phần lớn sỏi ở tuyến tiền liệt có kích thước tương đối nhỏ, bề mặt nhẵn bóng, có màu nâu, tập trung hoặc phân tán đều bên trong tuyến tiền liệt.
Sỏi tuyến tiền liệt hầu hết không có triệu chứng. Tuy nhiên, nó liên quan đến viêm tuyến tiền liệt mạn tính có thể đi kèm đau vùng chậu mạn tính. Ngoài ra, khi sỏi ở vị trí vùng chuyển tiếp, kích thước lớn có thể dẫn đến tắc nghẽn đường tiểu gây tiểu khó, tiểu không hết bãi, có một vài trường hợp xuất hiện bí tiểu.
Tuy nhiên, các biểu hiện này cũng dễ nhầm với các biểu hiện thông thường, nếu chú ý quan sát kỹ có thể nhận thấy nhiều biểu hiện bất thường của cơ thể.
Trên thực tế ít khi người bệnh nhận biết được tình trạng của bệnh. Chẩn đoán sỏi tuyến tiền liệt thường tình cờ qua siêu âm, CT scanner, hoặc trong quá trình phẫu thuật nội soi cắt đốt u tuyến tiền liệt qua đường niệu đạo.
Sỏi tuyến tiền liệt trong siêu âm qua trực tràng.
3. Những hệ lụy của sỏi tuyến tiền liệt
Hầu hết những trường hợp bị sỏi tuyến tiền liệt đều có thể gây ra biến chứng viêm tuyến tiền liệt, abces tuyến tiền liệt… khi sỏi rơi ra ngoài niệu đạo có thể gây biến chứng bí tiểu cấp do sỏi kẹt ở niệu đạo.
Ở giai đoạn sớm sức khỏe của nam giới dường như không bị ảnh hưởng nhiều, nhưng khi bệnh đã chuyển sang giai đoạn muộn, nam giới còn phải đối mặt với tình trạng:
- Mãn dục sớm: Sỏi tuyến tiền liệt khiến tuổi thọ của tuyến tiền liệt bị rút ngắn, đẩy nhanh quá trình mãn dục của nam giới. Do sỏi có thể gây đau mạn tính ở tầng sinh môn, tiểu khung hoặc gây rối loạn tiểu tiện khiến nam giới suy giảm ham muốn.
Sỏi tuyến tiền liệt trong phẫu thuật.
- Tổn thương chức năng thận: Sỏi tuyến tiền liệt sẽ làm tắc nghẽn niệu đạo, khiến nước tiểu bị gián đoạn hoặc làm trào ngược nước tiểu trở lại bàng quang, gây tổn thương chức năng thận.
- Viêm nhiễm tuyến tiền liệt: Sỏi tuyến tiền liệt sẽ tạo môi trường cho vi khuẩn và viêm nhiễm có điều kiện tích tụ gây ra nhiều bệnh lý nguy hiểm khác như viêm tuyến tiền liệt, viêm niệu đạo…
- Rối loạn chức năng tình dục: Nhiều nam giới bị rối loạn tình dục mà nguyên nhân được chẩn đoán là do sỏi tuyến tiền liệt. Sỏi tuyến tiền liệt để lâu không điều trị có thể dẫn đến viêm tuyến tiền liệt mãn và gây ra nhiều rối loạn sinh dục, suy giảm chất lượng và số lượng tinh dục là yếu tố nguy cơ gây vô sinh.
Sỏi tuyến tiền liệt được lấy ra sau phẫu thuật.
4. Điều trị sỏi tuyến tiền liệt
Bệnh này thông thường không có triệu chứng nên không cần điều trị đặc biệt. Tuy nhiên, hầu hết nó kèm theo tình trạng viêm tuyến tiền liệt mạn tính, do đó trong trường hợp này cần phải điều trị kháng sinh.
Ở một số trường hợp gây đau vùng chậu mạn tính, tắc nghẽn đường tiểu sẽ điều trị ngoại khoa bằng phẫu thuật nội soi cắt u tuyến tiền liệt kèm loại bỏ sỏi.
5. Phòng ngừa sỏi tuyến tiền liệt
Để phòng tránh bệnh sỏi tuyến tiền liệt ngoài việc khám sức khỏe định kỳ thì việc ăn uống khoa học là cần thiết.
Cụ thể cần uống đủ nước, vì nếu thiếu nước sẽ là nguyên nhân hình thành sỏi. Hạn chế sử dụng các chất kích thích như rượu bia, đồ uống có ga, các loại gia vị quá chua, cay, mặn, đồ ăn nóng… vì có thể khiến cho sỏi có môi trường phát triển và dễ hình thành các chất cặn và axit tạo ra sỏi.
Quan hệ tình dục điều độ, thường xuyên tập thể dục, mát xa vùng bụng dưới… cũng rất hữu ích để ngăn chặn việc hình thành sỏi.
Mời độc giả xem thêm video được quan tâm:
Thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch COVID-19
