Nấm đầu khỉ hay còn gọi là nấm hầu thủ (tên khoa học: Hericium erinaceus). Nấm đầu khỉ được phân loại thuộc lớp nấm Basidiomycetes, bộ Aphyllophorales, họ Hydnaceae.
Nấm đầu khỉ mọc tự nhiên
Nấm phát triển trên những thân cây có chỗ bị mục nhưng chưa bị đổ của những loài cây tán rộng như cây sồi, cây óc chó. Nấm Đầu Khỉ được nuôi trồng trong bằng mùn cưa gỗ cứng, rơm rạ và rơm lúa mì. Hiện nay, nấm đầu khỉ được nuôi trồng nhân tạo thành công ở Việt Nam và các quốc gia như Đài Loan, Nhật Bản.
Nấm đầu khỉ có hình cầu, hoặc hình elip, màu trắng. Nấm thường mọc thành chùm lớn tạo thành khối quả thể, có những tua dày đặc, rủ xuống như đầu khỉ. Các tua nấm có chiều dài trung bình từ 0,5 – 3cm. Đây cũng là lý do vì sao loại nấm này được gọi là nấm đầu khỉ.
Nấm đầu khỉ được nuôi cấy
Tuy nhiên, khi nấm già, các tua nấm dài và chuyển sang màu vàng như bờm sư tử. Nấm đầu khỉ tươi khi nấu có vị ngọt thơm; nấm khô có vị nhẫn đắng, hậu ngọt, có thể hãm thành một loại nước uống thay trà.
Các hợp chất trong nấm có tác dụng chống oxy hóa, điều chỉnh nồng độ lipit máu và giảm lượng đường trong máu . Trong y học cổ truyền Trung Quốc, sử dụng nấm đầu khỉ sấy khô và chiết bằng nước nóng giúp tăng sức tiêu hóa và làm cho cơ thể cường tráng.
Qua các nghiên cứu cho thấy nấm đầu khỉ có chứa hai thành phần là Hericenone và Erinacine là những hợp chất có tác dụng xúc tiến sinh tổng hợp yếu tố tăng trưởng thần kinh NGF (nerve growth factor). Nhờ đó mà loại nấm này được sử dụng giúp phục hồi sự thoái hóa thần kinh, cải thiện chứng mất trí nhớ do lão suy, gia tăng thông minh, cải thiện phản xạ trí não và có hiệu quả điều trị tốt trên bệnh Alzheimer, Parkinson.
Ngoài ra, các chất chiết xuất từ nấm đầu khỉ có khả năng chống sự hình thành các khối u, ức chế tế bào ung thư gan, ung thư dạ dày, thực quản và ung thư da, ngăn ngừa lão hóa da. Các thí nghiệm về độc tính được nghiên cứu kỹ và cho thấy cả quả thể lẫn sợi nấm đều không hề có độc tính đối với người.
Đồng thời, dựa theo kết quả thử nghiệm trên năm mẫu động vật khác nhau, các nhà nghiên cứu đã chỉ ra hoạt chất Erinacine A trong sợi nấm Đầu Khỉ có thể ngăn ngừa các triệu chứng lâm sàng phổ biến của lão hóa như đột quỵ, bệnh Parkinson, bệnh Alzheimer, trầm cảm và lão hóa da.
