Kinh tế thế giới năm 2018 chứng kiến nhiều biến động.
Kinh tế thế giới bị “phủ bóng” bởi cuộc chiến thương mại Mỹ Trung
Còn nhớ hồi đầu năm 2017, sự tăng trưởng vượt bậc của kinh tế thế giới đem đến kỳ vọng một sự bùng nổ trong năm 2018. Nhưng lần đầu tiên trong vòng 2 năm qua, Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) đã lên tiếng hạ dự báo tăng trưởng kinh tế toàn cầu, từ 3,9% xuống 3,7%. Tác động của chính sách thương mại và bất ổn ngày càng hiện rõ trong bức tranh kinh tế thế giới, đặc biệt là sự tác động của cuộc chiến thương mại Mỹ Trung.
Thực chất đó là cuộc chiến thuế quan giữa Mỹ và Trung Quốc hay giữa Mỹ với các nước Liên minh châu Âu (EU). Mỹ coi đánh thuế như là thứ “vũ khí” để áp đặt lên các nước khác trong cuộc đối đầu cạnh tranh vị trí siêu cường thế giới. Tuy nhiên đây là thứ vũ khí không chỉ gây sát thương cho đối thủ mà ngay cả kinh tế Mỹ cũng ít nhiều bị tổn thương. Hai nền kinh tế lớn nhất thế giới – Mỹ và Trung Quốc – cũng được dự báo sẽ tăng trưởng chậm hơn trong năm 2019 so với dự báo trước đó do những tác động từ việc áp thuế của chính quyền ông Trump và động thái đáp trả từ các quốc gia khác.
Tính đến nay Mỹ đã 3 lần áp thuế đối với Trung Quốc, với giá trị lên tới 250 tỷ USD hàng hóa Trung Quốc và luôn đe dọa nâng gấp đôi con số này. Trung Quốc cũng đáp trả bằng thuế với 110 tỷ USD hàng Mỹ. Hiện tại, hai nước đang trong thời gian đình chiến để đàm phán một thỏa thuận thương mại. Tuy vậy, hết ngày 1/3/2019 mà không có kết quả, cuộc chiến nguy hiểm này có thể sẽ tiếp tục leo thang.
Cuộc chiến thương mại của các nền kinh tế hàng đầu thế giới đã ảnh hưởng không nhỏ tới kinh tế toàn cầu, đặc biệt ở các thị trường mới nổi, nguồn cung hàng hóa bị hạn chế, người tiêu dùng bị thiệt hại khi phải mua hàng hóa với giá cao.
Ngoài ra, quyết định của Cục dự trữ liên bang Mỹ (FED) tăng lãi suất trong năm nay và năm sau đã khiến thế giới chứng kiến làn sóng rút vốn ồ ạt từ những nhà đầu tư nước ngoài khỏi các thị trường. Nhà kinh tế trưởng của IMF nhận định: "Nói chung, chúng ta thấy các dấu hiệu đầu tư và sản xuất đều thấp hơn, cùng với sự tăng trưởng thương mại yếu đi’.
Dòng tiền Bitcoin rơi hơn 80%
Những biến động “chóng mặt” của bức tranh kinh tế 2018
Sự thay đổi khó lường nhất phải kể đến giá dầu mỏ. Nó tác động đến không chỉ các nước xuất khẩu và cả nhập khẩu loại nhiên liệu được coi là “vàng đen “ này. Chỉ trong vòng 2 tháng, giá dầu từ đỉnh của năm có lúc xuống thấp kỷ lục, giá dầu bốc hơi 40% chỉ trong chưa đầy 2 tháng là điều chưa từng có trong lịch sử. Theo các chuyên gia, sự biến động của nguồn nhiên liệu “huyết mạch” của nền kinh tế thế giới có sự tác động từ chính sách. Giá dầu thay đổi ngay khi Nga và Tổ chức các nước xuất khẩu dầu mỏ (OPEC) quyết định gia hạn thỏa thuận cắt giảm sản lượng, hay khi Mỹ tuyên bố trừng phạt Iran bằng chính sách cấm các nước giao dịch mua bán dầu với Iran- quốc gia xuất khẩu dầu thứ 3 trong OPEC.
Đồng tiền ảo Bitcoin từng “làm mưa làm gió” trên các sàn giao dịch thế giới với mức đỉnh gần 20.000 USD/1 bitcoin vào cuối năm 2017. Có nhà đầu tư còn dự báo đồng tiền này sẽ phi lên đỉnh 100.000 USD ăn 1 bitcoin. Vậy nhưng thực tế đồng tiền ảo “có giá” nhất thị trường khi đó lại rơi không kiểm soát trước chính sách của các nền kinh tế thế giới. Hiện đồng bitcoin chỉ đạt khoảng 4000 USD/1 bitcoin, thậm chí có lúc xuống 3000 USD, giảm hơn 80% so với đỉnh . Sự sụt giảm khủng khiếp này khiến hàng loạt nhà đầu tư thế giới từng có lúc trở thành tỷ phú lâm vào cảnh nợ nần, trắng tay vì tiền ảo.
Cuộc chiến thương mại Mỹ Trung tác động tới nền kinh tế toàn cầu
Một trong những chỉ số kinh tế “nhảy múa” không ngừng khiến nhiều nhà đầu tư quốc tế “đau tim” là thị trường chứng khoán. Sự biến động trên thị trường chứng khoán phố Wall kéo các thị trường khác suy giảm. Trong những tháng cuối năm, hai chỉ số lớn của chứng khoán Mỹ là Dow Jones và S&P 500 có nhiều phiên đỏ rực, kéo theo đó là những phiên giao dịch đỏ lửa ở châu Á và châu Âu.
Nền kinh tế thế giới năm 2019 sẽ gặp nhiều khó khăn và những rủi ro chính trị sẽ tác động tới toàn bộ nền kinh tế, đặc biệt những thay đổi trong chính sách của Mỹ. Chiến lược gia toàn cầu CCB International Sercurities nhận định, điều tồi tệ nhất của kinh tế sẽ không đến trong năm 2019, tuy nhiên đây sẽ là năm cửa ngõ chuẩn bị cho một cuộc suy thoái kinh tế toàn cầu vào năm kế tiếp.