Kết quả này không gây bất ngờ với giới phân tích vì ông Htin Kyaw vừa là đồng mình đồng thời là người thân tín với bà Aung San Suu Kyi, của lãnh đạo NLD. Cũng theo kết quả bầu cử, ông U Myint Swe, thủ hiến khu vực Yangon, trợ tá thân tín của Thống tướng Than Shew được bầu làm Phó Tổng thống thứ nhất. Ông U Henry Van Htee Yu được bầu Phó Tổng thống thứ hai.
Trước khi giành được chiến thắng trong cuộc bỏ phiếu ở Quốc hội Myanmar hôm nay, ông Htin Kyaw đã chiến thắng áp đảo trước ứng cử viên Sai Mauk Kham của Đảng Liên minh Đoàn kết và Phát triển (USDP), với tổng số phiếu 274/317 trong cuộc đua chọn ứng cử viên Tổng thống duy nhất của Hạ viện hôm 11/3. Năm nay 69 tuổi, ông Htin Kyaw là con rể của người đồng chủ tịch sáng lập đảng NLD và là cựu phát ngôn viên của đảng này. Theo đánh giá, dù ông Htin Kyaw trở thành Tổng thống, nhưng bà Aung San Suu Kyi, đồng minh thân cận của ông sẽ là người có ảnh hưởng lớn nhất trong đời sống chính trị Myanmar.
Ông Htin Kyaw, tân Tổng thống của Myamar
Cuộc bầu cử Tổng thống ngày 15/3 được tổ chức trong bối cảnh có những tranh cãi về điều khoản hiến pháp không cho phép Chủ tịch NLD Aung San Suu Kyi giữ chức vụ lãnh đạo cao nhất của đất nước. Thời điểm bỏ phiếu ban đầu được ấn định vào ngày 17/3, tức là hai tuần trước khi chính phủ mới bắt đầu hoạt động vào ngày 1/4. Tuy nhiên, sau nhiều tuần đàm phán không đạt kết quả giữa NLD và quân đội về việc sửa đổi hiến pháp để bà Aung San Suu Kyi có thể trở thành tổng thống, Myanmar đã quyết định bầu cử sớm so với hạn định. Theo hiến pháp Myanmar, bà Aung San Suu Kyi không đủ tư cách giữ chức vị này vì người chồng quá cố và các con của bà mang quốc tịch Anh.
Với việc ông Htin Kyaw được bầu làm Tổng thống mới của Myamar, hệ thống chính trị mới của Myanmar đã cơ bản hoàn thiện. Đảng NLD sẽ nắm quyền điều hành chính phủ và các vị trí Tổng thống, Phó Tổng thống, Bộ trưởng đã hoàn tất. Trước đó, trong cuộc tổng tuyển cử lịch sử tại Myanmar hồi tháng 11/2015, đảng NLD thắng áp đảo và giành đa số ghế tại hai viện Quốc hội. Tổng thống U Thein Sein sẽ mãn nhiệm ngày 31/3 tới và tân thổng thống Htin Kyaw sẽ nắm quyền điều hành đất nước. Với kết quả trên, lần đầu tiên Myanmar sẽ có một Tổng thống dân sự. Đây được cho là bước đi thành công nhất trong hơn ½ thế kỷ qua của Myanmar nhằm ổn định chính trị và kinh tế đất nước.
Dù chưa đưa ra phản ứng chính thức về kết quả bầu cử, nhưng phát biểu trước thềm cuộc bầu cử, Thứ trưởng Ngoại giao Mỹ Antony Blinken cho biết Chính phủ Mỹ sẽ xây dựng một mối quan hệ sâu sắc và vững chắc hơn với Myanmar trong tương lai, đồng thời cam kết sẽ tiếp tục hỗ trợ chính phủ mới của Myanmar. “Hiện là thời điểm để thành lập một chính phủ mới tại Myanmar và tìm kiếm giải pháp cho các vấn đề còn tồn tại thông qua đối thoại”, ông Antony Blinken nói.
Dù giành chiến thắng vang dội trong cuộc bầu cử hôm qua, nhưng giới phân tích cho rằng, chính phủ mới của Myanmar sẽ phải đối mặt với nhiều thách thức. Mặc dù đảng NLD giành thắng lợi và sẽ nắm quyền điều hành đất nước, nhưng làm sao hóa giải những mâu thuẫn sắc tộc và xây dựng sự đoàn kết giữa các chính đảng và lực lượng vũ trang ở Myanmar sẽ là một bài toán khó với Nay Pitaw.
Trong tuyên bố chiến thắng sau khi kết quả bầu cử được công bố, ông Htin Kyaw cho biết ông sẽ thành lập một bộ máy công quyền thực sự phục vụ lợi ích của nhân dân. Đây cũng chính là mong muốn của người dân Myanmar khi nền kinh tế và mức sống của phần lớn người dân Myanmar vẫn chưa được cải thiện. Myanmar hiện là một trong những quốc gia nghèo nhất châu Á với gần 1/3 trong tổng số 60 triệu dân sống trong cảnh nghèo đói.