Tuổi thọ con người tùy thuộc vào yếu tố di truyền, môi trường sống, dinh dưỡng, cách sống và kiến thức phòng trị bệnh. Trong đó, việc học ăn để tận dụng các ưu điểm của thực phẩm kết hợp với khoa học dinh dưỡng để phòng ngừa các bệnh lão suy cũng dự phần quan trọng trong việc gia tăng tuổi thọ...
Học ăn theo nghiên cứu suvimax
Nghiên cứu SUVIMAX được thực hiện trên 7.886 phụ nữ từ 36 - 60 tuổi và 5.141 đàn ông từ 45 - 60 tuổi. Họ được theo dõi chặt chẽ và giám sát y khoa trong 8 năm về các yếu tố liên quan đến sức khỏe bao gồm:
- Hiệu quả việc bổ sung vitamin, khoáng chất chống oxy hóa trên sức khỏe, nhất là trên lĩnh vực phòng ngừa các bệnh mạn tính như bệnh tim mạch, ung thư…
- Thiết lập một hệ thống cơ bản các hướng dẫn cần thiết trong chế độ dinh dưỡng để con người hiều biết hơn về các mối quan hệ giữa dinh dưỡng và sức khỏe để phòng ngừa các bệnh lúc tuổi già.
- Tìm phương pháp thích đáng để lượng giá tác động của thuốc bổ sung dinh dưỡng giàu beta caroten, vitamin C, E, kẽm và selenium chống oxy hóa vì con người không thể ăn quá nhiều một nhóm rau quả. Đấy là những chất được dùng với liều bổ sung dinh dưỡng chứ không phải với liều trị bệnh.
Ảnh minh họa
Việc thí nghiệm nhằm mục đích tìm liều tối ưu bổ sung dinh dưỡng hàng ngày giúp con người phòng các bệnh lão suy với sự tham dự của các cơ quan nghiên cứu của Pháp như INSERM (Viện Sức khỏe và nghiên cứu Y học Quốc gia), AFSSA (Cơ quan An toàn Vệ sinh thực phẩm), CNERNA (Trung tâm Nghiên cứu, hướng dẫn dinh dưỡng và thực phẩm).
Kết quả ban đầu cho thấy giảm 31% các ca ung thư xảy ra trên đàn ông sau khi dùng hỗn hợp chất chống oxy hóa và giảm 37% tử vong do nhiều nguyên nhân bệnh lão suy được ghi nhận.
Đàn ông ở lứa tuổi 45 - 60 có thể tránh được căn bệnh ung thư từ 9 -47% nếu dùng hỗn hợp chất chống oxy hóa. Việc bổ sung chất chống oxy hóa cho phụ nữ không đạt được kết quả mong đợi vì phụ nữ chứa một hàm lượng vitamin trong máu cao hơn nam giới do họ thường ăn nhiều rau quả.
Các nhà nghiên cứu tìm thấy rằng mỗi ngày chỉ cần ăn 5 phần rau quả dưới tất cả các dạng (tươi sống, nấu chín, đông lạnh…) sẽ giúp cải thiện các bệnh lão suy như ung thư, tim mạch. Bên cạnh đó đừng quên ngũ cốc, các loại dầu thực vật và bổ sung các thuốc hỗn hợp chống oxy hóa khi cơ thể bị stress, già yếu, mệt mỏi, dưỡng bệnh…
Khẩu hiệu của ngành y tế Pháp đưa ra vào tháng 11/2001 là “Tươi sống, đóng hộp hay trữ lạnh, rau quả giúp bảo vệ sức khỏe cho bạn” để động viên mọi người nhớ ăn rau quả mỗi ngày. Tình trạng lười ăn rau quả trở nên đáng báo động khi thống kê cho thấy nhiều người ăn không đủ lượng rau quả cần thiết, trong khi đó rau quả lại chính là đồng minh thân thiết cho sức khỏe con người giúp làm tăng tuổi thọ.
Nghệ thuật ăn uống Okinawa giúp tăng tuổi thọ
Trong nghiên cứu những người sống trăm tuổi ở Okinawa, hàng trăm người dân có độ tuổi từ 70, 80, 90, 100 được khảo sát. Kết luận: họ có sức khỏe tốt và sống thọ nhưng không phải từ yếu tố di truyền mà từ một cuộc sống năg động đi kèm với một chế độ ăn uống lành mạnh góp phần mang lại tuổi thọ cho cư dân trên đảo với những người bách niên và trên cả bách niên. Chế độ ăn này giúp loại bỏ các chất độc hình thành trong cơ thể và cân bằng các nhu cầu dinh dưỡng cung cấp hàng ngày để con người giữ được tuổi thanh xuân lâu dài. Tuổi thọ của người dân trên đảo đã được nghiên cứu từ 30 năm nay với tuổi thọ bình quân nam nữ là 82, số người trên 100 tuổi là 54 cho 100.000 dân. Tại Okinawa cũng có nhiều cụ già với tuổi thọ cao trên 100 tuổi, nhiều người đạt đến trên 110 tuổi với giữ kỷ lục 15% những người thọ trên 100 tuổi trên thế giới hiện đang sống tại Okinawa.
Khuyết điểm thường gặp nhất trong vấn đề dinh dưỡng đó là ăn uống không phù hợp với nhu cầu sống và hoạt động. Người dân Okinawa biết cách sử dụng một chế độ dinh dưỡng phù hợp với cách sống và các công việc với các nguyên tắc căn bản:
- Không bao giờ ăn quá no, chỉ đạt đến 80% sức chứa của dạ dày.
- Ăn các thực phẩm ít năng lượng (75 - 150cal/100g) nhưng giàu vitamin và khoáng chất như ngũ cốc, các thực phẩm chứa tinh bột như gạo, khoai tây, bắp… dưới dạng hấp, luộc; các loại lê ghim, nhất là dưa leo. Ăn các loại cá, sò ốc tôm cua. Ăn ít các loại thịt động vật như gà vịt (không ăn da), trứng, thịt ngựa, thịt bít tết.
- Mỗi ngày ăn nhiều khẩu phần rau quả để vừa cung cấp đầy đủ vitamin, muối khoáng, chất chống oxy hóa, chất sợi, nước nhưng ít calori và đỡ chán.
- Ăn nhiều gia vị, thực phẩm chức năng và tảo. Các gia vị cung cấp tính chất kháng sinh chống vi khuẩn và phòng ngừa sự hình thành cholesterol xấu. Còn tảo chứa nhiều muối khoáng, sợi, vitamin và chất chống oxy hóa và cũng là chất chống lại sự hình thành cholesterol.
- Mỗi tuần ăn cá 3 lần. Cá là thực phẩm chính có nguốn gốc động vật trong chế độ ăn Okinawa.
- Rất ít dùng các thức ăn nguồn gốc động vật, ít uống rượu.
- Ít dùng đường và muối. Lượng đường tiêu thụ thấp gấp 3 lần so với người Tây phương. Việc dùng gia vị thảo mộc, tảo biền có thể làm ra nhiều loại thực phẩm mà không cần dùng muối.
- Uống nhiều nước và trà.
Việc ăn uống để tăng tuổi thọ còn tùy thuộc môi trường sống và thói quen ăn uống của mỗi quốc gia, dân tộc nên việc ăn uống không thể rập khuôn theo một chế độ ăn nào. Tuy nhiên, các nguyên tắc ăn uống Okinawa cũng giúp mọi người có thêm một kinh nghiệm sống trên lĩnh vực ẩm thực để mang lại sức khỏe cho con người và làm tăng thêm hy vọng sống lâu trăm tuổi.
DS. TRƯƠNG THẾ THANH