Chia sẻ với nỗi khát khao con cái của những cặp vợ chồng hiếm muộn, nhiều người như bày tỏ nguyện vọng muốn hiến tinh trùng nhưng không biết phải làm như thế nào, cần đảm bảo điều kiện gì.
Tinh trùng hiến được sử dụng làm gì?
Các mẫu tinh trùng do nam giới hiến tặng tại trung tâm hay ngân hàng tinh trùng sẽ được sử dụng để thụ tinh nhân tạo cho những cặp vợ chồng hiếm muộn mà người chồng không có tinh trùng.
Theo phó giáo sư Phạm Bá Nha, trưởng khoa sản, Bệnh viện Bạch Mai, nguyên tắc chỉ sử dụng một mẫu tinh trùng của một người hiến để thụ tinh. Vì vậy ngay cả khi bạn hiến nhiều mẫu thì khi một mẫu được thụ tinh thành công, các mẫu còn lại sẽ bị hủy.
Tiến sĩ, bác sĩ Hoàng Thị Diễm Tuyết, Phó giám đốc Bệnh viện Phụ sản Từ Dũ cho biết, việc tình nguyện hiến tinh trùng mang ý nghĩa nhân đạo cao cả, giúp các cặp vợ chồng hiếm muộn được thực hiện thiên chức làm cha mẹ. Hiến tinh trùng trên tinh thần tự nguyện với nguyên tắc người cho, người nhận không biết nhau. Mọi mẫu hiến tại ngân hàng đều được đánh mã số và đảm bảo tính vô danh của người hiến cũng như người sử dụng mẫu sau này.
Người hiến tinh trùng cần đảm bảo các điều kiện gì?
Tiến sĩ, bác sĩ Hoàng Thị Diễm Tuyết, Phó giám đốc Bệnh viện Phụ sản Từ Dũ cho biết: Tiêu chuẩn hiến tinh trùng là nam giới trong độ tuổi 18-45, có sức khỏe tốt, không mắc các bệnh về tâm thần hay di truyền, học vấn tối thiểu là hết trung học cơ sở. Khi đến bệnh viện hiến tinh trùng, họ cần mang theo CMND, bằng tốt nghiệp THCS, giấy khám sức khỏe tổng quát.
Đối với người cho tinh trùng, sau khi xét nghiệm đầy đủ không có các bệnh lây truyền qua đường tình dục và bất thường nhiễm sắc thể, sẽ được lấy 3 mẫu tinh trùng cách nhau tối thiểu 3 ngày. Sau đó 3 tháng quay lại để làm xét nghiệm HIV, nếu âm tính thì khi đó các mẫu tinh trùng mới đủ điều kiện sử dụng.
Người hiến tinh trùng có được quyền lợi gì không?
Người tình nguyện được miễn mọi chi phí xét nghiệm tinh dịch đồ, xét nghiệm máu, đông tinh. Họ có thể được trả một khoản tiền nhỏ để bồi dưỡng sức khỏe và trang trải các chi phí đi lại...
Người hiến có trách nhiệm gì với đứa trẻ được sinh ra không?
Người hiến không có nghĩa vụ, quyền lợi gì đối với gia đình đứa bé sinh ra từ tinh trùng mình đã cho. Những thông tin như chiều cao, cân nặng, trình độ học vấn của người hiến sẽ được lưu hồ sơ, đặc biệt thông tin cá nhân như tên hay địa chỉ sẽ không được ghi vào để đảm bảo quyền riêng tư của người hiến tặng. Đơn vị thực hiện hỗ trợ sinh sản bằng mẫu tinh trùng hiến phải đảm bảo người cho và người nhận không biết thông tin về nhau.
Mẫu tinh dịch hiến sẽ được lấy thế nào?
Mẫu tinh dịch được thu thập bằng cách thủ dâm và được đựng bằng lọ nhựa khử trùng đặc biệt. Phòng phục vụ lấy tinh trùng được trang bị đầy đủ và kín đáo.
Hiến tinh trùng có ảnh hưởng tới sức khỏe và khả năng sinh lý không?
Theo bác sĩ nam khoa Lê Anh Tuấn, Bệnh viện Quốc tế Thành Đô, khi lấy tinh trùng, bạn thực hiện bình thường theo cách thủ dâm nên không ảnh hưởng gì đến sức khỏe hay sinh lý hết.
Tinh trùng hiến sẽ được lưu giữ thế nào?
Các mẫu tinh trùng sau khi được sàng lọc sẽ được lưu giữ trong điều kiện nghiêm ngặt âm 196 độ bằng nitơ lỏng. Ở Việt Nam, việc lưu giữ tinh trùng cũng đã được thực hiện ở một số cơ sở phụ sản lớn như Bệnh viện Từ Dũ, Bệnh viện Phụ sản Trung ương, Trung tâm công nghệ mô phôi thuộc Học viện Quân y, Bệnh viện Đại học Y Hà Nội...
Ở các nước trên thế giới, người ta cho rằng có thể lưu giữ tinh trùng 20 năm. Thực tế, từng có em bé được thụ tinh thành công từ tinh trùng được bảo quản tới 15 năm. Tuy nhiên, theo một số bác sĩ chuyên ngành hỗ trợ sinh sản, tinh trùng được bảo quản tại ngân hàng tốt nhất nên sử dụng trong vòng 5 năm.
Đứa trẻ sinh ra từ tinh trùng trữ đông hay do hiến tặng có bình thường không?
Trẻ sinh ra từ tinh trùng trữ đông lạnh so với trẻ sinh ra từ thụ tinh tự nhiên không khác biệt về bất thường di truyền, tâm thần…
Theo tiến sĩ Hồ Sỹ Hùng, Phó giám đốc Trung tâm hỗ trợ sinh sản quốc gia, vì điều kiện để hiến tinh trùng là không mắc các bệnh lý lây truyền như HIV, viêm gan B. Người hiến sẽ được làm các xét nghiệm để loại trừ các bệnh này nên các mẫu tinh trùng dùng thụ tinh cho những cặp hiếm muộn sẽ không có nguy cơ mang mầm bệnh lây truyền. Tuy nhiên, với các bệnh lý về di truyền thì gần như hiện nay không thể sàng lọc được và vẫn có những xác suất trẻ sinh ra từ tinh trùng người hiến mắc các bệnh này.
Có thể tự lưu giữ tinh trùng cho mình?
Theo tiến sĩ Hoàng Thị Diễm Tuyết, ngoài việc giúp bệnh nhân không có tinh trùng có cơ hội có con, các ngân hàng tinh trùng còn thực hiện công việc lưu trữ tinh trùng. Những trường hợp như người chồng đi làm xa ít khi về nhà, xác suất có con tự nhiên thấp thì chồng đến gửi tinh trùng rồi sau đó vợ ở nhà sẽ thực hiện hỗ trợ sinh sản để mang thai. Những người muốn dự trữ khả năng sinh sản như bệnh nhân ung thư có thể gửi mẫu tinh trùng trước khi xạ trị, hóa trị... Phí trữ tinh trùng hiện nay một năm khoảng vài trăm nghìn đồng.
Thạc sĩ Mai Bá Tiến Dũng, Trưởng Khoa Nam học, Bệnh viện Bình Dân cho biết, bệnh viện đang tiến hành hoàn thành quy trình kỹ thuật trữ lạnh mô tinh hoàn. Những trường hợp bệnh nhân mắc các bệnh lý ác tính ảnh hưởng cơ quan sinh dục và sinh tinh có thể lưu trữ mô tinh hoàn trong ngân hàng mô. Chẳng hạn nam giới ung thư tinh hoàn, bắt buộc phải cắt bỏ hai tinh hoàn sẽ được phân lập mô tinh hoàn đem trữ lạnh. Sau khi bệnh nhân điều trị ung thư ổn định, mong muốn có con có thể đến lấy lại mô tinh hoàn để rã đông, phân lập tinh trùng.
