Nó có gì giống như cảm giác của tôi khi 1995, lần đầu tiên nghe Mỹ Linh - lúc đó còn vô danh - hát trên sân khấu Nửa thế kỷ bài hát Việt Nam. Cũng nồng nàn, da diết đến gai người như thế. Chỉ hơn 1 năm sau, Mỹ Linh nổi bùng bùng trên thị trường ca nhạc, được gọi là Diva. Nhưng điều kỳ diệu đó chưa đến với Minh Thu.
Có phải mùa thu giấu em lâu đến thế (*)
Kỳ lạ, câu hát này dùng để tả về cuộc đời của người đàn bà hát Minh Thu hình như cũng đúng. Cô ấy đã sống, đã hát. Đã để lại dấu vết nhưng thật không dễ nắm bắt. Vẫn còn ẩn nấp đâu đó giữa cuộc đời này. Vẫn chấp chới, chưa thật định danh dù đã được biết, được yêu.
Giọng hát bẩm sinh đầy nội lực/ rất nhiều lửa, đi qua những thăng trầm cuộc đời đã biết ghìm nén. Để có thể hát thật mộc. Mộc từ trong mộc ra. Hát tự nhiên như hơi thở nhẹ, tuyệt nhiên không có chút gồng. Thu rất thật thu cho cảm giác đó. CD đẹp, nhìn là biết dồn bao công phu của Minh Thu đang là sự kiện âm nhạc được nhắc đến nhiều trong những ngày gần đây. Được quan tâm không hẳn vì nó mới, hay là đang trong chương trình truyền thông của ê-kíp. Mà là nó đáng để nghe, khẳng định thế. 10 bài hát là 10 giai điệu đẹp, ca từ sâu lắng. Bạn không thể nghe trong lúc vội vàng hay óc đang còn bấn lên vì những deadline. Cũng tương tự như bạn không thể thả lỏng thân thể tuyệt đối ở một spa nào đó nếu không tự cách ly mình được khỏi những giục giã bận rộn. Song Thu rất thật thu cực hợp để bạn nghe trong một buổi sáng chủ nhật thư nhàn, hay trong một chuyến xe êm, bên ngoài trời đang mưa rả rích hay là gió đang xao xuyến chuyển sang mùa... Bạn sẽ có một khoảng lặng để nhớ lại cuộc đời mình, những gì đã qua đang đến. Bạn có thể thích hơn Roman, Mùa thu giấu em, Phố cũ của tôi. Còn tôi thích Hà Nội và em khi thu chớm đông sang, Dương cầm lạnh, Khúc mùa thu, Rock buồn. Đó là cảm nhận của mỗi người. Yêu có quá nhiều định nghĩa nhưng hình như không trọn vẹn luôn là một gạch đầu dòng. Mùa thu hình như không còn giấu em được nữa. Một em - Minh Thu không thể chỉ dùng từ nồng nàn như em của ngày đã qua mà là một em của ngày hôm nay, đàn bà khắc khoải cuồng nộ ngầm ẩn dưới cái mượt mà êm nhung. Đó là sự chia sẻ thân phận, không làm người ta bị mệt bởi những khóc lóc, gào thét.
Tôi cũng muốn nói thêm rằng, ưng cái tên Thu rất thật thu mà Minh Thu chọn cho CD này. Hẳn là duyên định sẵn khi cô gái sinh ra được mang tên mùa đẹp nhất trong năm. Nó dễ găm vào trí nhớ người ta hơn là cái tên bài hát Hà Nội và em khi thu chớm đông sang. Có thể nhạc sĩ Phú Quang để tên đó vì nó sẽ nhắc nhớ đến cả một vệt ca khúc đều mở đầu bằng hai chữ Hà Nội của ông?
Minh Thu phiêu trong tiếng đàn đầy tâm trạng của nhạc sĩ Phú Quang tại cuộc ra mắt CD Thu rất thật thu.
U nang dây thanh thử lòng ca sĩ?
Nghe Minh Thu hát, sẽ thấy cô ấy sinh ra đúng là để làm một người đàn bà hát. Vậy nhưng ông trời khéo đùa với ca nương. Tốt nghiệp Đại học Văn hóa Nghệ thuật Quân đội năm 1999 nhưng trước đó có lúc cô đã nghĩ phải bỏ nghề do họng không được tốt. Cô đã đi học tiếng Anh, rồi lại theo lớp đạo diễn điện ảnh. Tôi có cảm giác không phải chỉ vì cái họng đỏng đảnh luôn đe dọa con đường ca hát của Minh Thu mà chính vì cái sự đa tài bẩm sinh nó khiến cô khó mà ổn định ngay được. Làm thơ, vẽ tranh, chơi đàn, rồi lại còn chân tiền đạo bóng đá trong suốt nhiều năm còn là học sinh... cái gì cũng biết một tí. Ngay cả hát, cô có thể chơi mọi thể loại, đâm thành khó khăn khi tìm một con đường, tìm một lối đi. Với nghề, Minh Thu là người vất vả. Cô ham việc, sẵn sàng nhận show khi có thể, phần vì mưu sinh. Rồi cho đến nay là 2 lần quay trở lại thị trường âm nhạc có đầu tư cẩn thận, mà lần nào cũng xuất hiện như là mới lần đầu. Đó là câu chuyện hiếm gặp của nghề ca hát. Chắc nên cấp cho cô bằng phụ nữ dũng cảm! Năm 2015, Minh Thu có gây ồn ào trên thị trường ca nhạc và cả truyền thông nữa với liveshow Khởi Nguyên và cùng năm ra mắt CD Minh Thu hát Phó Đức Phương. Và những ngày tháng 9 này là CD Thu rất thật thu. Hiệu ứng với giới am hiểu âm nhạc và truyền thông thì đã rõ. Minh Thu hẳn là đang hạnh phúc với những lời khen, hình như chưa có chê (?). Hiệu ứng thị trường thì có thể nhìn thấy ban đầu là CD bán khá chạy. Dĩ nhiên còn là nhờ neo vào tên tuổi Phú Quang. Còn hiệu ứng khán giả, thị trường âm nhạc thì câu trả lời chưa thể có ngay... Để thành ngôi sao, người ta cần nhiều thứ hơn một giọng hát. Vả lại cái thời mà người ta thành sao chỉ nhờ nội lực của tiếng hát hình như đã là câu chuyện của thời xa rồi. Song khán giả của Minh Thu có quyền chờ mong một sự bứt phá của giọng hát đầy tiềm năng này.
Minh Thu theo được với nghề đến ngày hôm nay chắc cũng do nghề chọn người. Từ những năm 2007, 2008 cô từng đã có lúc buồn bã tâm sự với thầy - ca sĩ Đức Long: Có lẽ em phải bỏ nghề. Khi ấy cô bị mất giọng trong một vài tuần. Rồi thì cũng qua. Nỗi ám ảnh không rời bỏ cô trong mười mấy năm theo hát. Rồi năm ngoái, cũng những ngày mùa thu này, cô nhận được tin ngang sét đánh: U nang thanh quản. Chỉ có một chỉ định duy nhất là: Mổ. Nhưng không bác sĩ nào đảm bảo cho cô rằng giọng hát vẫn còn nguyên sau ca phẫu thuật. Đó là quãng thời gian vô cùng u ám với cô ca sĩ. Cô đau còn hơn khi bị người yêu bỏ. Trầm cảm. Tai họa xảy ra đúng lúc cô đang độ chín, đang được khen là hát hay lên. Nếu không còn hát được nữa, khác nào con cá bị ném lên bờ, con chim bị cấm bay trên trời. Những ngày đó giờ đây Minh Thu sợ không dám hình dung lại nữa. Cô chỉ nhớ rằng mình vẫn cố gắng đi hát. Giấu nhẹm việc sẽ phải mổ vì sợ không ai mời hát nữa. Thậm chí đêm trước hôm mổ 1, 2 ngày cô vẫn hát. Phúc lành đã tới. Ca mổ của PGS.TS. Võ Thanh Quang, Viện trưởng Viện Tai mũi họng Trung ương đã thành công. Minh Thu đã liều hát trở lại sau 12 ngày.
Rồi tình yêu lại rưng rưng bên khung cửa nhỏ (**)
Giọng hát Minh Thu cho thấy cô ấy là người bản năng. Một người dại, theo chuẩn chung. Nhưng nếu cô ấy khôn hơn, biết đâu lại chả ngộ ra được những điều mà chỉ người dại mới thẩm thấu được? Cô đã sống và yêu không toan tính. Đã chung thủy cực đoan. Đã đủ thiệt thòi. Nhưng cũng vì thế mà cô được thương mến, giàu bạn. Những người bạn thật là bạn luôn ở bên cô trong những lúc củi lửa, luôn dành cho cô sự trân quý và giúp đỡ thật lòng.
Ca sĩ Tấn Minh, sếp của Minh Thu ở Nhà hát Thăng Long nói trong cuộc họp báo ra mắt CD Thu rất thật thu: Minh Thu hát hay từ lâu rồi. Giọng hát nội lực truyền cảm đam mê, đầy lửa - khó kiếm ở thời nay. Nhưng thông minh cũng là một sự cản trở. Sự bướng bỉnh cũng là một cản trở. Về điều này, Minh Thu phân trần: Trước tôi bướng bỉnh thật. Nhưng bây giờ thì tôi cảm thấy cần phải nghe, thật sự là lắng nghe.
Người thầy trực tiếp của ca sĩ Minh Thu là ca sĩ Đức Long nhận xét: Giọng Minh Thu có sự thay đổi nhiều, đằm thắm, mềm mại, mộc mạc, chân thành hơn, chuyển tải được điều nhạc sĩ muốn nói nhưng không làm mất đi cái riêng của giọng hát. Tôi cũng chứng kiến Minh Thu hát những tác phẩm đó trên sân khấu, thêm một chút biến tấu, thêm chút phóng khoáng cảm giác thấy hay và hấp dẫn hơn.
Rồi tình yêu lại rưng rưng bên khung cửa nhỏ, tôi muốn dùng câu thơ này để nói với Minh Thu rằng, hãy cứ bình tĩnh để ứng xử với những cơn bão đời bão lòng đã qua đang tới. Giờ đã là lúc lộ diện với mùa thu, đã là lúc tự biết dìm bản năng cuồng nhiệt, tiết chế để có thể đi đường xa hơn. Rồi sẽ tới một ngày, người ta gọi em là Danh ca - đúng như điều em mơ ước và hoàn toàn xứng đáng.
(*) (**): Lời ca khúc Mùa thu giấu em (Nhạc Phú Quang - Ý thơ Doãn Thanh Tùng)
