Hội Thiên văn và Vũ trụ học Việt Nam (VACA) cho biết, đêm ngày 5 rạng sáng ngày 6/5, người yêu thiên văn tại Việt Nam cùng nhiều địa điểm trên thế giới sẽ có cơ hội quan sát nguyệt thực nửa tối, một hiện tượng quang học đáng chú ý trong năm 2023 này.
Nguyệt thực nửa tối là hiện tượng Mặt Trăng đi vào vùng bóng nửa tối của Trái Đất. Tương tự như nguyệt thực toàn phần hoặc một phần, thời điểm diễn ra hiện tượng này là lân cận ngày trăng tròn. Khi Mặt Trăng phía bên kia của Trái Đất so với Mặt Trời và ba thiên thể gần như thẳng hàng. Tuy nhiên khác với nguyệt thực toàn phần hoặc một phần, với nguyệt thực nửa tối, Mặt Trăng chỉ đi vào vùng nửa tối của Trái Đất. Do đó, nó vẫn nhận được một lượng lớn ánh sáng Mặt Trời. Phần Mặt Trăng được bao phủ bởi bóng nửa tối có sự tối đi một chút và chuyển sang sắc đỏ nhạt.
Mặt trăng đi vào một phần vùng tối của Trái đất và bị che khuất trong vài giờ.
Đêm ngày 5/6 dương lịch, tương ứng với 16/3 âm lịch, Mặt Trăng sẽ đi vào vùng bóng nửa tối của Trái Đất và chỉ nhận được một phần ánh sáng từ Mặt Trời so với mọi khi. Hầu như toàn bộ khu vực châu Á, châu Âu, châu Phi và châu Đại Dương sẽ theo dõi được hiện tượng này.
Cụ thể, theo giờ Hà Nội, nguyệt thực nửa tối sẽ bắt đầu lúc 22h14 tối 5/5, đạt cực đại với tỷ lệ đi vào vùng nửa tối là 96.4% lúc 00h23 ngày 6/5 và kết thúc lúc 02h31 rạng sáng cùng ngày. Các địa điểm khác ở Việt Nam có thời gian tương tự với độ vênh không đáng kể.
Thời điểm diễn ra vào lân cận nửa đêm, là lúc Mặt Trăng ở rất cao trên bầu trời khiến cho việc quan sát rất thuận lợi nếu thời tiết cho phép. Chỉ cần đủ ít mây để bạn nhìn rõ Mặt Trăng, bạn sẽ thấy nó chuyển sang màu đỏ nhạt. Trên thực tế, ở giai đoạn đầu, chỉ có một phần rất nhỏ của Mặt Trăng đi vào khu vực bóng nửa tối, bạn sẽ khó nhận ra. Do đó khoảng thời gian mà bạn thấu rõ hiện tượng có thể phải tới gần 23h. Ngay cả vào lúc cực đại, sắc đỏ của Mặt Trăng cung không hề rõ nét như với nguyệt thực toàn phần hoặc một phần, thậm chí khó có thể nhận ra nếu có ô nhiễm ánh sáng hoặc bụi ở nơi bạn quan sát.
Sự kiện nguyệt thực nửa tối toàn phần rất hiếm gặp. Một khi Mặt Trăng đi vào vùng nửa tối hoàn toàn, nhiều khả năng ít nhất một phần Mặt Trăng sẽ chạm tới vùng bóng tối (umbra) - phần bên trong tối hơn của bóng Trái Đất.
Hiện tượng nguyệt thực lần này còn được gọi là "mặt trăng hoa", đặt theo tên các loài hoa nở khắp Bắc bán cầu vào thời điểm này trong năm. Trăng sẽ xuất hiện sáng và tròn trên khắp thế giới vào ngày 5-7/5. Đây là lần nguyệt thực nửa tối sâu nhất cho đến năm 2042. Chỉ một phần của thế giới mới có thể nhìn thấy hiện tượng này.
"Mặt trăng hoa" sẽ di chuyển qua một phần bóng của Trái đất và bị che khuất trong vài giờ. Sự kiện sẽ được hiển thị cho hơn 6,6 tỷ người, theo Timeanddate.com.
Tuy nhiên đây vẫn là hiện tương thiên văn đáng để chiêm ngưỡng. Vào tháng 11/2022, người yêu thiên văn ở Việt Nam đã quan sát được hiện tượng nguyệt thực toàn phần, và vào rạng sáng ngày 29/10 năm nay, bạn cũng sẽ có cơ hội theo dõi nguyệt thực toàn phần với độ che phủ tương đối nhỏ.
VACA cho biết, không cần bất cứ dụng cụ nào để quan sát nguyệt thực, chỉ cần bầu trời quang mây và vị trí ít ô nhiễm ánh sáng. Tuy nhiên, một chiếc kính thiên văn hay ống nhóm hay đơn giản máy ảnh có zoom quang học tương đối lớn sẽ giúp bạn có được cái nhìn hấp dẫn hơn nhiều.
Đồng thời, một ngày sau đó (đêm ngày 6 rạng sáng ngày 7/5 là cực điểm của mưa sao băng Eta Aquarids - một trận mưa sao băng trung bình. Một số sao băng của nó có thể được nhìn thấy ngay cả trong lúc bạn đang quan sát nguyệt thực. Tất nhiên là nếu bạn đủ may mắn vì ánh trăng thường che khuất hầu hết sao băng ở gần khu vực của nó.
Xem thêm video đang được quan tâm:
Gia Tăng Lực Lượng Kiểm Tra Xe Khách Xuất Bến Sau Dịp Nghỉ Lễ 1/5 | SKĐS
