Việt Nam trải qua 20 loại hình thiên tai từ đầu năm 2025
Chiều ngày 9/10, Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức cuộc họp đối tác giảm nhẹ rủi ro thiên tai, chia sẻ thông tin về tình hình lũ sau bão.
Ông Nguyễn Hoàng Hiệp, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường cho biết, từ đầu năm đến nay, Việt Nam đã trải qua 20 loại hình thiên tai khác nhau, trong đó có 11 cơn bão (dự kiến cả năm khoảng 13 cơn, trong đó 5–7 cơn ảnh hưởng trực tiếp đến đất liền). 6 cơn bão đã tác động trực tiếp, để lại hậu quả rất nặng nề: 238 người thiệt mạng, gần 400 người bị thương, hàng trăm nghìn ngôi nhà bị sập đổ hoặc hư hại, hàng trăm nghìn hecta hoa màu bị cuốn trôi. Nhiều tuyến giao thông bị sạt lở, hàng loạt công trình công cộng như trường học, trạm y tế, trụ sở làm việc bị hư hỏng nghiêm trọng.
Ông Nguyễn Hoàng Hiệp, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường cho biết, thiên tai năm nay đã làm giảm 0,2 điểm phần trăm trong tăng trưởng GDP.
"Ước tính thiệt hại đến thời điểm hiện nay khoảng 35.000 tỷ đồng, tương đương 1,3 tỷ USD – bằng khoảng 50% thiệt hại của năm 2024. Con số này còn chưa bao gồm tổn thất do ngập lụt ở các đô thị lớn như Hà Nội, Thái Nguyên. Chỉ riêng việc sửa chữa ô tô bị ngập, trung bình mỗi xe khoảng 20 triệu đồng, đã có thể khiến tổng thiệt hại tăng thêm hàng chục nghìn tỷ đồng", ông Nguyễn Hoàng Hiệp nói.
Thiên tai năm nay đã làm giảm 0,2 điểm phần trăm trong tăng trưởng GDP, trong khi năm 2024 là 0,4 điểm. Có thể nói, diễn biến thời tiết năm nay rất bất thường. Nhiều cơn bão di chuyển rất nhanh trên biển (như bão số 5, số 9, số 10, số 11), nhưng khi vào bờ lại di chuyển chậm, gây mưa lũ kéo dài. Phạm vi ảnh hưởng rộng, cường độ mạnh, lượng mưa sau bão rất lớn.
"Đáng chú ý, quy luật bão cũng thay đổi rõ rệt. Những cơn bão đầu mùa như số 3, số 5 lại ảnh hưởng đến miền Trung, trong khi các cơn cuối mùa (số 9, số 11) lại đổ bộ vào miền Bắc – điều hiếm thấy trước đây. Đây là dấu hiệu rất đáng lo ngại", ông Hiệp nêu.
Toàn cảnh hội thảo.
Về lũ lụt, đến nay mức nước ở nhiều khu vực đã vượt mức lịch sử. Tại Thái Nguyên, mực nước năm nay vượt đỉnh lũ năm 2024 tới 1,09 m. Nhiều điểm ngập chưa từng được ghi nhận trong lịch sử quan trắc của Việt Nam – cho thấy mức độ cực đoan của thiên tai hiện nay.
Quy luật thiên tai bị phá vỡ
Ông Nguyễn Hoàng Hiệp chia sẻ tại hội thảo: "Từ đầu năm đến nay, chúng tôi đã chuẩn bị kỹ lưỡng cho một năm được dự báo có nhiều thiên tai. Theo quy luật nhiều năm, thường hai năm liên tiếp sẽ có sự chênh lệch rõ: nếu năm trước thiên tai đạt đỉnh, thì năm sau mức độ sẽ giảm. Chúng tôi đã xác định quy luật đó — ví dụ, năm 2024 là năm có thiên tai rất nghiêm trọng, nên dự tính năm nay sẽ nhẹ hơn, chỉ ở mức trung bình. Tuy nhiên, thực tế năm nay lại tiếp tục là một năm thiên tai lớn, không khác gì năm 2024".
Năm 2024, ngay trong khi bão xảy ra, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã lập ba đoàn đánh giá nhanh thiệt hại, qua đó kịp thời xác định nhu cầu hỗ trợ và phân bổ hàng hóa viện trợ của các quốc gia, tổ chức quốc tế một cách hiệu quả.
Để ứng phó với thiên tai bão lũ đang diễn ra hết sức phức tạp, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đề nghị tập tập trung hỗ trợ vào 5 nhóm nhu cầu cấp thiết: Vật dụng thiết yếu cho các hộ gia đình (tất cả các gia đình vùng thiên tai đều cần đồ dùng sinh hoạt cơ bản như chăn màn, nồi niêu, quần áo, dụng cụ sinh hoạt hằng ngày); Lương thực, thực phẩm, nước uống. Hiện nhu cầu về thực phẩm, nước sạch và các thiết bị lọc nước tạm thời đang rất cấp bách.
Ngoài ra, người dân cần vật liệu xây dựng, bộ dụng cụ để sửa chữa lại mái, tường, nền nhà — hiện đang rất khan hiếm trên thị trường.
Thuốc men và hóa chất khử khuẩn: Cần các loại thuốc chữa bệnh thông thường (ngứa, tiêu chảy, sốt nhẹ, cảm cúm...) cùng thuốc sát trùng, dung dịch phun khử khuẩn để đảm bảo vệ sinh, phòng bệnh sau lũ. Vật tư nông nghiệp, giống cây trồng và phân bón:
Để người dân sớm khôi phục sản xuất, cần hỗ trợ giống, phân bón và dụng cụ canh tác. Hiện chỉ còn vài tháng nữa là đến vụ gieo trồng mới, nên việc hỗ trợ kịp thời lúc này là rất quan trọng.
Dự kiến ngày 10/10, Bộ Nông nghiệp và Môi trường sẽ thành lập ba đoàn công tác đi khảo sát và điều phối cứu trợ tại các địa phương: Đoàn 1 đi Tuyên Quang và Phú Thọ – hiện hai tỉnh này đang chịu ảnh hưởng nặng nề của bão số 10 và số 11. Đoàn 2 đi Cao Bằng và Lạng Sơn – đặc biệt khu vực cánh đồng bị ngập sâu. Đoàn 3 đi Bắc Ninh và Thái Nguyên – nơi thiệt hại lớn về dân sinh và hạ tầng.
Riêng Cao Bằng hiện vẫn bị chia cắt, hai tuyến quốc lộ chính đang tạm thời ách tắc. Đoàn đi sẽ phải di chuyển bằng đường vòng qua Thất Khê – Lạng Sơn, bảo đảm an toàn là ưu tiên hàng đầu.
