Mùa mưa bão các bệnh về tiêu hóa rất dễ bùng phát nhất là bệnh kiết lỵ. Bệnh do ký sinh trùng amip gây ra (Entamoeba histolytica). Bệnh lây theo đường ăn uống (phân - miệng), gây bệnh ở đường ruột và gây nhiều biến chứng nguy hiểm như chảy máu đường tiêu hóa gây thiếu máu hoặc có thể gây thủng ruột sốc nhiễm trùng, nhiễm độc...
Biểu hiện của lỵ amip như thế nào?
Bệnh lỵ amip làm tổn thương ruột cho nên sẽ kích thích gây đau bụng, xuất tiết nhiều và gây chảy máu. Thời kỳ nung bệnh (từ khi amip vào ruột đến khi phát bệnh) có thể từ một tuần đến vài tháng. Khởi đầu là đau bụng và tiêu chảy thường (5-20 lần/mỗi ngày). Giai đoạn này có thể gây mệt mỏi nhiều do mất nước và chất điện giải. Người bệnh không sốt (trừ khi có bội nhiễm vi khuẩn), nhanh chóng thấy phân có nhiều nhầy mũi và máu tươi. Bụng đau quặn, mót rặn (do ruột bị kích thích nhiều bởi độc tố của amip) nhưng không đi ngoài được (không có phân, chỉ toàn chất nhầy mũi và máu).
Xét nghiệm phân bằng soi tươi có thể thấy amip di động bởi chân giả.
Nội soi trực tràng có thể thấy có nhiều vết loét niêm mạc hình chén, hình chấm phủ đầy chất nhầy mũi.
Đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm, ăn chín, uống chín để phòng bệnh lỵ.
Tiến triển của bệnh
Nếu chẩn đoán đúng lỵ amip, điều trị đúng, khẩn trương và chăm sóc tốt, bệnh khỏi nhanh và khỏi hoàn toàn. Nếu để muộn, không được điều trị đúng thuốc hoặc không được chữa trị hoặc chữa trị sai sẽ dẫn đến một số hậu quả xấu. Đó là trở thành bệnh kiết lỵ mạn tính hoặc dẫn đến các biến chứng nguy hiểm. Hay gặp nhất là chảy máu đường tiêu hóa gây thiếu máu hoặc có thể gây thủng ruột là một biến chứng cực kỳ nguy hiểm vì gây viêm phúc mạc, sốc nhiễm khuẩn, nhiễm độc, có thể tử vong nếu cấp cứu không kịp thời.
Có thể gây bán lồng ruột hoặc lồng ruột do các dây chằng bị sẹo làm thắt, hẹp trực tràng hoặc tạo thành các u nang amip lành tính ở manh tràng hoặc đại tràng xích- ma.
Nguy hiểm hơn là gây áp-xe gan, nếu không xử trí kịp thời sẽ vỡ tràn vào phúc mạc gây viêm phúc mạc, tràn vào cơ hoành, phổi gây áp-xe rất nguy kịch.
Nguyên tắc điều trị là gì?
Khi nghi bị bệnh kiết lỵ cần đến bệnh viện để được khám, xác định bệnh và điều trị ngay. Nguyên tắc là dùng thuốc tây y đúng phác đồ điều trị của Bộ Y tế, bên cạnh đó nếu người bệnh có hiện tượng mất nước, mất chất điện giải do tiêu chảy cần được bù đắp hoặc truyền dịch hoặc uống dung dịch Oresol(ORS) nếu người bệnh uống được.