Tại khoa Nhi của một số bệnh viện (BV) trên địa bàn Hà Nội, thời điểm này, bệnh viêm não, viêm não Nhật Bản đang bắt đầu vào mùa với diễn biến phức tạp.
Trẻ biến chứng vì cha mẹ nhầm lẫn viêm não Nhật Bản với bệnh khác
Thời gian qua, BV Nhi trung ương ghi nhận khoảng 40 ca mắc viêm não, trong đó có 4 ca viêm não Nhật Bản. Riêng tại Hà Nội cũng ghi nhận 2 ca mắc viêm não Nhật Bản ở huyện Quốc Oai và Đông Anh. Còn tại khoa Nhi (BV Bạch Mai), số trẻ mắc viêm não và viêm màng não cũng gia tăng trong nhiều tuần qua. Do diễn tiến của bệnh viêm não nói chung và viêm não Nhật Bản nói riêng thường phức tạp và dễ nhầm lẫn với các bệnh khác nên bệnh nhân đến viện khi đã có biến chứng vẫn thường xảy ra.
Năm 2014 số ca mắc viêm não Nhật Bản đã tăng 35% so với cùng kỳ 2013, trong đó tại Sơn La đã xuất hiện một số chùm ca bệnh với hàng chục trẻ mắc và 10 trẻ trong đó đã tử vong. Năm 2015, theo các chuyên gia dịch có dấu hiệu đến muộn hơn, trong suốt tháng 5 và giai đoạn đầu tháng 6 không ghi nhận bệnh nhân viêm não Nhật Bản, chỉ xuất hiện bệnh nhi viêm não virus các thể.
Điều trị cho trẻ viêm não Nhật Bản tại BV nhi TW Ảnh: Internet
Chính vì thế, Cục Y tế dự phòng vừa có công văn gửi Giám đốc sở Y tế các tỉnh, thành phố đề nghị tích cực triển khai các biện pháp giám sát chặt chẽ tình hình dịch bệnh viêm não virus trong đó có viêm não Nhật Bản. Theo đó, cần kịp thời khoanh vùng, xử lý triệt để ổ dịch ngay khi phát hiện; tổ chức tốt việc thu dung, cấp cứu, điều trị bệnh nhân để hạn chế di chứng và tử vong đồng thời phòng chống lây chéo trong các cơ sở điều trị. Chỉ đạo việc rà soát, tổ chức tiêm phòng vắc xin viêm não Nhật Bản cho trẻ em trong độ tuổi tiêm chủng theo hình thức tiêm chủng thường xuyên đạt tỉ lệ cao, đầy đủ, đúng lịch, an toàn và hiệu quả.
Sở Y tế các địa phương cũng cần tổ chức tập huấn về giám sát phát hiện, kỹ năng truyền thông và vận động cho cán bộ y tế cơ sở, phác đồ cấp cứu, điều trị để nâng cao chất lượng chẩn đoán, điều trị ở tất cả các tuyến nhằm hạn chế thấp nhất tử vong.
Sở Y tế Hà Nội vừa yêu cầu Trung tâm Y tế dự phòng Thành phố tăng cường giám sát dịch tại các bệnh viện và cộng đồng theo phân cấp, kịp thời phát hiện những trường hợp mắc bệnh viêm não Nhật Bản để chủ động triển khai khoanh vùng, xử lý triệt để ổ dịch; đôn đốc các đơn vị tổ chức tiêm vắc xin phòng bệnh viêm não Nhật Bản bảo đảm an toàn, chất lượng và đạt tỷ lệ theo quy định. Sở Y tế Hà Nội cũng yêu cầu các cơ sở khám, chữa bệnh tổ chức tập huấn cho nhân viên y tế tham gia khám phát hiện, điều trị người bệnh; tăng cường khám, phát hiện sớm viêm não Nhật Bản; đồng thời đáp ứng đầu đủ nhân lực, trang thiết bị, thuốc men, điều trị kịp thời cho người bệnh mắc viêm não Nhật Bản, hạn chế thấp nhất tử vong…
Viêm não Nhật Bản: Bệnh thường gặp ở trẻ dưới 15 tuổi
Theo thống kê mới nhất của cục Y tế dự phòng bộ Y tế, trong 5 tháng qua, cả nước ghi nhận trên 300 trường hợp mắc bệnh viêm não virus , trong đó có 6 trường hợp tử vong. Ngoài ra, cả nước cũng ghi nhận gần 30 trường hợp mắc bệnh viêm não Nhật Bản, trong đó chiếm trên 96% là trẻ dưới 15 tuổi.
Thao các chuyên gia y tế, viêm não Nhật Bản là bệnh truyền nhiễm cấp tính do muỗi truyền, thời gian ủ bệnh từ 5 đến 15 ngày. Khoảng thời gian từ 1 đến 6 ngày sau khi bị virus xâm nhập, bệnh nhân có sốt kèm theo ớn lạnh, mệt mỏi, đau đầu dữ dội, buồn nôn, nôn khan. Giai đoạn viêm não cấp tính với biểu hiện sốt cao liên tục 38-40 độ C, đau đầu, cứng gáy, có dấu hiệu thần kinh trung ương bị thương tổn như co giật, run giật tự nhiên ở ngón tay, mi mắt. Sau điều trị, bệnh nhân có thể hồi phục nhưng tỷ lệ có di chứng rất cao. Với các ca mắc viêm não thông thường, nếu không được điều trị kịp thời cũng có thể gây tổn thương não. Do đó các bác sĩ khuyến cáo, cha mẹ cần hết sức chú ý theo dõi sức khỏe của trẻ trong mùa dịch viêm não, giúp trẻ được điều trị hiệu quả và kịp thời.
Tiêm vắc xin là cách tốt nhất để phòng bệnh viêm não Nhật Bản cho trẻ
Theo Cục Y tế dự phòng, bệnh viêm não Nhật bản có thể xảy ra quanh năm nhưng dịch thường xảy ra vào các tháng mùa hè, đặc biệt vào các tháng 5, 6, 7. Sở dĩ bệnh hay gặp vào thời gian này vì đây là mùa thuận lợi cho muỗi truyền bệnh phát triển. Tất cả mọi người, mọi lứa tuổi nếu chưa có miễn dịch với virus đều có thể bị mắc bệnh viêm não Nhật bản. Tuy vậy, bệnh viêm não Nhật bản chủ yếu thường gặp ở trẻ em dưới 15 tuổi.
Để chủ động phòng chống bệnh viêm não vi rút, trong đó có bệnh viêm não Nhật bản, Cục Y tế dự phòng khuyến cáo 5 biện pháp phòng bệnh như sau:
- Thực hiện tốt vệ sinh môi trường, nhà ở sạch sẽ, vệ sinh chuồng trại chăn nuôi để hạn chế nơi trú đậu của muỗi, dời chuồng gia súc xa nhà, loại bỏ các ổ bọ gậy.
- Khi ngủ cần mắc màn, thường xuyên sử dụng các biện pháp xua, diệt muỗi; không để trẻ em chơi gần chuồng gia súc.
- Thực hiện tốt vệ sinh cá nhân, thường xuyên rửa tay với xà phòng, đảm bảo an toàn thực phẩm, ăn chín, uống chín.
- Thực hiện tốt việc cách ly cũng như hạn chế tiếp xúc với người bệnh và đeo khẩu trang khi chăm sóc người bệnh.
- Bệnh viêm não Nhật bản đã có vắc xin phòng bệnh, thực hiện tiêm vắc xin viêm não Nhật bản đầy đủ và đúng lịch là biện pháp phòng bệnh quan trọng và hiệu quả nhất. Tuy nhiên, nếu chỉ tiêm 1 mũi vắc xin thì không có hiệu lực bảo vệ, nếu tiêm đủ 2 mũi vắc xin hiệu lực bảo vệ đạt trên 80%, tiêm đủ 3 mũi vắc xin hiệu lực bảo vệ đạt 90 - 95% trong khoảng 3 năm, do đó trẻ em cần tiêm chủng với 3 liều cơ bản sau: Mũi 1: lúc trẻ được 1 tuổi; Mũi 2: sau mũi 1 từ 1 đến 2 tuần; Mũi 3: cách mũi 2 là 1 năm. Sau đó cứ 3-4 năm tiêm nhắc lại một lần cho đến khi trẻ qua 15 tuổi.
Nguyễn Hoàng
