Tháng 8 đầy biến động: Bão, mưa lớn và nắng nóng
Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia, tháng 8/2025 vừa qua đã ghi nhận nhiều hiện tượng thời tiết cực đoan. Trên Biển Đông đã xuất hiện liên tiếp các cơn bão và áp thấp nhiệt đới, trong đó có những cơn bão mạnh di chuyển phức tạp, ảnh hưởng trực tiếp đến đất liền nước ta.
Các tỉnh Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ hứng chịu nhiều đợt mưa lớn kéo dài, lượng mưa tại nhiều nơi vượt trung bình nhiều năm. Mưa lớn đã gây ra ngập úng ở đồng bằng, sạt lở đất ở vùng núi, đồng thời làm gia tăng nguy cơ lũ quét tại các lưu vực sông suối nhỏ.
Thời tiết đầy biến động trong tháng 8 vừa qua.
Trong khi đó, Trung Trung Bộ và Nam Trung Bộ lại ghi nhận những ngày nắng nóng gay gắt, nền nhiệt cao hơn trung bình nhiều năm. Nam Bộ và Tây Nguyên cũng liên tục xuất hiện mưa dông, nhiều nơi có mưa to đến rất to vào chiều và tối, ảnh hưởng đến đời sống và sản xuất.
Bức tranh thời tiết tháng 8 cho thấy xu thế chung: thiên tai xuất hiện dồn dập, thời tiết biến động khó lường, đòi hỏi công tác dự báo và phòng chống phải được tăng cường.
Dự báo khí hậu tháng 9: Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ mưa nhiều
Bước sang tháng 9/2025, Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia cho biết, do tác động của không khí lạnh kết hợp với dải hội tụ nhiệt đới, khu vực Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ sẽ tiếp tục có nhiều ngày mưa vừa, mưa to, cục bộ mưa rất to. Lượng mưa dự báo cao hơn trung bình nhiều năm từ 10–25%, riêng một số nơi có thể vượt mức 30%.
Các đợt mưa lớn tập trung chủ yếu ở vùng núi và trung du, tiềm ẩn nguy cơ cao xảy ra lũ quét, sạt lở đất. Tại đồng bằng, khả năng ngập úng vẫn hiện hữu nếu mưa lớn dồn dập trong thời gian ngắn.
Đây được coi là vùng trọng tâm chịu tác động của mưa bão trong tháng 9. Người dân cần đặc biệt lưu ý theo dõi dự báo ngắn hạn để kịp thời ứng phó.
Khác với phía Bắc, khu vực Trung Trung Bộ trong tháng 9 được dự báo có thời tiết phân hóa rõ rệt. Mưa tập trung nhiều vào nửa đầu tháng, chủ yếu do ảnh hưởng của bão và dải hội tụ nhiệt đới. Tuy nhiên, nửa cuối tháng, một số nơi có thể xuất hiện những ngày nắng nóng cục bộ, nhiệt độ cao hơn trung bình nhiều năm.
Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ mưa nhiều trong tháng 9.
Tổng lượng mưa ở khu vực này nhìn chung ở mức xấp xỉ trung bình nhiều năm, nhưng sự phân bố không đều: có nơi mưa lớn, có nơi lại ít mưa. Tình trạng nắng nóng gián đoạn sẽ gây bất lợi cho sản xuất nông nghiệp, nhất là vụ Hè – Thu đang trong giai đoạn thu hoạch.
Khu vực Nam Trung Bộ tháng 9 thường ít chịu ảnh hưởng trực tiếp của bão, nhưng vẫn có thể đón nhận những đợt mưa từ hoàn lưu xa của áp thấp nhiệt đới. Tuy nhiên, dự báo tổng lượng mưa tại đây có khả năng thấp hơn trung bình nhiều năm 5–15%, một số nơi còn thiếu hụt lớn hơn.
Thiếu mưa cục bộ có thể khiến tình trạng khô hạn, thiếu nước sinh hoạt và sản xuất tái diễn, đặc biệt tại các tỉnh Ninh Thuận, Bình Thuận. Đây là nguy cơ thường gặp vào giai đoạn cuối mùa mưa, cần có kế hoạch sử dụng nguồn nước hợp lý.
Tháng 9 được coi là cao điểm mùa mưa ở Tây Nguyên và Nam Bộ. Dự báo lượng mưa tại hai khu vực này cao hơn trung bình nhiều năm 15–25%, nhiều nơi có mưa to đến rất to. Mưa thường xuất hiện vào chiều tối, kèm theo dông sét, gió giật mạnh và nguy cơ mưa đá cục bộ.
Tình trạng ngập úng tại đô thị và vùng trũng thấp sẽ tiếp tục xảy ra, trong khi khu vực miền núi Tây Nguyên đối diện nguy cơ lũ quét, sạt lở đất. Ngoài ra, mưa dông nhiều còn tiềm ẩn rủi ro cho hoạt động giao thông, sản xuất nông nghiệp và đời sống dân sinh.
Sẽ có khoảng 2-3 cơn bão/áp thấp nhiệt đới trong tháng 9
Theo nhận định của cơ quan khí tượng, trong tháng 9/2025, trên khu vực Biển Đông có khả năng xuất hiện khoảng 2–3 cơn bão hoặc áp thấp nhiệt đới, trong đó 1–2 cơn có thể ảnh hưởng trực tiếp đến đất liền nước ta. Đây là thời kỳ chính vụ bão, vì vậy cần đặc biệt chú ý đến các bản tin dự báo, cảnh báo của cơ quan khí tượng.
Các vùng biển phía Bắc và giữa Biển Đông, bao gồm khu vực quần đảo Hoàng Sa, được dự báo thường xuyên có gió mạnh, sóng cao. Biển động ảnh hưởng lớn đến tàu thuyền hoạt động xa bờ, đặc biệt là ngư dân khai thác hải sản.
Người dân ven biển từ Thanh Hóa đến Quảng Trị được khuyến cáo chuẩn bị sẵn sàng các biện pháp ứng phó với gió bão, sóng lớn, triều cường.
Nhiệt độ trung bình trong tháng 9/2025 trên phạm vi cả nước nhìn chung xấp xỉ so với trung bình nhiều năm. Riêng khu vực Trung Bộ có thể xuất hiện một số ngày nắng nóng, nhiệt độ cao hơn trung bình khoảng 0,5–1,0°C.
Trong khi đó, Bắc Bộ và Tây Nguyên – Nam Bộ nhờ mưa nhiều nên nền nhiệt duy trì ở mức vừa phải, ít có khả năng xảy ra nắng nóng gay gắt. Sự phân hóa này khiến miền Trung tiếp tục là "điểm nóng" về nhiệt độ, trong khi hai đầu Bắc – Nam lại đối diện với mưa nhiều.
Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia lưu ý, tháng 9 là giai đoạn bản lề của mùa mưa bão. Người dân, chính quyền địa phương và các ngành chức năng cần chú trọng một số vấn đề sau: Theo dõi chặt chẽ diễn biến bão, áp thấp nhiệt đới: chuẩn bị phương án sơ tán dân, bảo đảm an toàn tàu thuyền, lồng bè nuôi trồng thủy sản. Phòng chống ngập úng và lũ quét tại Bắc Bộ, Bắc Trung Bộ, Tây Nguyên, nơi mưa lớn có thể xảy ra liên tiếp. Đề phòng dông, lốc, sét, mưa đá đi kèm mưa lớn ở hầu hết các khu vực. Sử dụng nước hợp lý tại Nam Trung Bộ để ứng phó nguy cơ khô hạn. Điều chỉnh kế hoạch sản xuất nông nghiệp: thu hoạch sớm ở những vùng có khả năng mưa lớn kéo dài, chủ động thoát nước cho ruộng vườn.
Tháng 9/2025 được dự báo là giai đoạn thời tiết phức tạp với sự kết hợp của nhiều hình thái khí quyển: không khí lạnh, dải hội tụ nhiệt đới, bão và áp thấp nhiệt đới. Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ sẽ là trọng điểm mưa lớn; Trung Bộ xen kẽ mưa và nắng nóng; Nam Bộ và Tây Nguyên tiếp tục mưa nhiều; trong khi Nam Trung Bộ có thể thiếu mưa cục bộ.
Sự khác biệt về thời tiết giữa các vùng miền cho thấy tính chất khắc nghiệt, khó lường của khí hậu giai đoạn giao mùa. Chủ động ứng phó, tăng cường cảnh giác và cập nhật thông tin dự báo là yếu tố then chốt để giảm thiểu thiệt hại.
