Có mặt ở Việt Nam 25 năm, MSD, được biết đến với tên Merck & Co. ở Hoa Kỳ và Canada, đã đóng vai trò chủ động không chỉ trong việc đóng góp vào ứng phó dịch bệnh COVID-19 mà còn hỗ trợ nối lại chăm sóc y tế định kỳ. Ở vị trí lãnh đạo MSD Việt Nam, bà Jennifer Cox chia sẻ về những nỗ lực đáng quý của MSD vì sức khỏe người Việt Nam trong thời kỳ bình thường mới.
Bà đánh giá thế nào về những tiến bộ cũng như thách thức về y tế hiện nay ở Việt Nam?
Tăng trưởng kinh tế mạnh mẽ của Việt Nam tiếp tục thúc đẩy đất nước tiến về phía trước. Việt Nam cũng đạt được những cải thiện to lớn về y tế cộng cộng, tuy nhiên vẫn còn những thách thức đáng lo ngại.
Tuổi thọ bình quân tăng lên đáng kể trong những năm vừa qua nhưng tỷ lệ tử vong do các bệnh không lây nhiễm như đái tháo đường, ung thư hoặc tim mạch và gánh nặng bệnh tật tương ứng cũng đang có xu hướng tăng lên. Việt Nam là một trong những quốc gia có tốc độ già hóa dân số nhanh nhất trên thế giới, rút ngắn thời gian hiện có để chuẩn bị cho những thách thức của dân số già, theo Tổ chức Y tế Thế giới. Nhu cầu không chỉ sống lâu hơn mà còn khỏe mạnh hơn thúc giục hệ thống y tế phải nâng cao.
Liên quan đến các bệnh truyền nhiễm, độ bao phủ tiêm chủng và công bằng trong tiếp cận vaccine ở Việt Nam cải thiện đáng kể nhờ vào nỗ lực to lớn của Chương trình Tiêm chủng Mở rộng. Thế nhưng, đại dịch có khả năng đảo ngược tiến triển trong nhiều năm nhằm mở rộng các chương trình tiêm chủng trên toàn cầu và đòi hỏi nỗ lực để khôi phục tiêm chủng định kỳ, tránh những chi phí xã hội không cần thiết và bảo vệ sức khỏe của cộng đồng.
Vậy MSD đã làm những gì để hỗ trợ Việt Nam trong đại dịch nhằm duy trì chăm sóc y tế định kỳ?
Ngay khi đợt bùng phát dịch lần thứ 4 xảy ra, với mục tiêu chia sẻ trách nhiệm cùng với Chính phủ, MSD đã khẩn trương cùng các thành viên AmCham Việt Nam và Pharma Group (EuroCham) tài trợ những trang thiết bị y tế cần thiết nhất như máy thở.
Trên toàn cầu, MSD đã đầu tư hàng tỷ đô la vào nỗ lực nghiên cứu, phát triển và sản xuất liên quan đến COVID, huy động chuyên môn khoa học và nguồn lực để đóng góp vào nỗ lực ứng phó đại dịch trên toàn cầu. MSD đã thông báo trong tháng 10 về molnupiravir – thuốc kháng virus đường uống điều trị COVID-19 làm giảm đáng kể nguy cơ tử vong hoặc nhập viện trong phân tích giữa kỳ trong kế hoạch của Giai đoạn 3 thử nghiệm MOVe-OUT trên bệnh nhân trưởng thành mắc COVID-19 từ nhẹ đến trung bình, có yếu tố nguy cơ. Trong phân tích giữa kỳ này, molnupiravir làm giảm khoảng 50% nguy cơ nhập viện hoặc tử vong, được hy vọng trở thành một thuốc quan trọng trong nỗ lực toàn cầu chống lại đại dịch. MSD có bề dày thành tích trong việc giúp thuốc và vaccine được tiếp cận và chi trả được trên toàn cầu, và vẫn kiên định với cam kết đó cho molnupiravir. Công ty đã ký kết thỏa thuận nhượng quyền tự nguyện với Quỹ Bằng Sáng chế Thuốc (MPP) để tạo điều kiện thuận lợi cho việc tiếp cận với molnupiravir ở mức có khả năng chi trả ở 105 quốc gia thu nhập thấp và trung bình. Các công ty dược phẩm trong nước tự do nộp đơn thông qua MPP.
COVID-19 gây ra gián đoạn liên tiếp cho các dịch vụ y tế. Gián đoạn này đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe người dân. Ngay cả trong đại dịch, chăm sóc y tế cho các căn bệnh như ung thư, tiêm chủng định kỳ và khám bác sỹ vẫn rất quan trọng. Tại MSD, chúng tôi đã hợp tác với cộng đồng y khoa và các tổ chức nhằm giải quyết COVID-19 cũng như bảo vệ sự liên tục trong chăm sóc cho bệnh nhân. Chúng tôi đã tăng cường các hoạt động đa dạng nhằm đảm bảo tiếp cận thuốc và vaccine, giáo dục về tầm quan trọng của chăm sóc y tế định kỳ và đầu tư giải quyết các thách thức y tế có nguy cơ nghiêm trọng hơn do tác động của đại dịch ở những cộng đồng nơi dịch vụ y tế chưa đầy đủ.
Tại Việt Nam, MSD đã giới thiệu các loại vaccine phòng ngừa các bệnh do Quai bị - Sởi – Rubella, Thủy đậu, HPV (Human Papilloma virus), Rota virus gây ra. Trong dịch bệnh, MSD duy trì hợp tác với Hội Y học Dự phòng để triển khai chiến dịch tăng cường nhận thức về phòng ngừa ung thư cổ tử cung qua nền tảng trực tuyến. Là công ty hoạt động trong lĩnh vực ung thư tập trung vào liệu pháp điều trị miễn dịch, những bệnh nhân ung thư theo tư vấn của bác sỹ có thể tiếp cận liệu pháp này thông qua Chương trình hỗ trợ bệnh nhân đang được triển khai tại 23 bệnh viện trên toàn quốc. Chương trình đã có nhiều kiến nghị đẩy mạnh tư vấn bệnh nhân từ xa cũng như đưa thuốc đến cơ sở y tế phù hợp nhằm giúp bệnh nhân tiếp cận dễ dàng hơn và giảm gián đoạn.
Đại dịch đem đến cơ hội độc đáo để đẩy nhanh chuyển đổi số, chúng tôi đã tổ chức chuỗi hội nghị y khoa trực tuyến với sự tham gia của hàng ngàn nhân viên y tế nhằm nâng cao năng lực chăm sóc y tế cơ bản và sử dụng thuốc kháng sinh hợp lý điều mà có thể hỗ trợ trong cả điều trị COVID-19 lẫn khi chúng ta nối lại chăm sóc định kỳ.
Đại dịch cũng làm rõ khoảng cách trong tiếp cận chăm sóc y tế, đặc biệt ở những cộng đồng dễ bị tổn thương, MSD Việt Nam đã đóng góp để giải quyết vấn đề này như thế nào?
Với cam kết kiên định trong việc tạo nên sự khác biệt cho cuộc sống người dân Việt Nam, chúng tôi tập trung vào giải quyết những thách thức y tế nguy cấp ở những cộng đồng dễ bị tổn thương ở Việt Nam, những người có nguy cơ bị bỏ lại phía sau hoặc tình trạng sức khỏe bị xấu đi do tác động của đại dịch.
Tháng 9 năm nay, MSD đã tài trợ 1,2 triệu đô la Mỹ cho Quỹ Dân số Liên Hợp Quốc để tiếp tục triển khai chương trình "MSD vì bà mẹ" trong giai đoạn tiếp theo (2021–2023). Dự án mang tên "Không để ai bị bỏ lại phía sau" đầu tư vào các can thiệp đổi mới sáng tạo nhằm giảm tình trạng tử vong mẹ tại các vùng dân tộc thiểu số của Việt Nam (Bắc Cạn, Lai Châu, Sơn La, Đắc Nông, Kon Tum và Gia Lai) đã được khởi động. Dự án sẽ lồng ghép biện pháp phòng ngừa và kiểm soát dịch bệnh COVID-19, phát triển và vận hành các can thiệp chăm sóc sức khỏe từ xa trên nền tảng chương trình sức khỏe sinh sản hiện có, nhằm thúc đẩy việc sinh nở an toàn.
Nhằm rút ngắn khoảng cách trong việc tiếp cận chăm sóc y tế cơ bản cho người dân sống ở vùng sâu vùng xa, MSD Foundation đã tài trợ 7 triệu đô la Mỹ cho chương trình ECHOTM (Mở rộng Kết quả Chăm sóc Sức khỏe Cộng đồng) của Trung tâm khoa học sức khỏe Đại học New Mexico để tiếp tục dự án ECHO giúp cải thiện khả năng tiếp cận đến các phương pháp điều trị đặc biệt đối với những ca bệnh phức tạp, mạn tính cho người dân tại vùng nông thôn thiếu điều kiện chăm sóc y tế ở Ấn Độ và Việt Nam. Dự án là mô hình giáo dục từ xa kết nối chuyên gia với nhân viên y tế ở cơ sở thông qua phòng khám trực tuyến nhằm nâng cao khả năng điều trị các bệnh có thể phòng ngừa và bệnh chuyên khoa ngay tại chính cộng đồng của họ.
Trong 25 năm hiện diện ở Việt Nam, MSD cam kết làm việc với khát vọng trở thành đối tác chăm sóc y tế đáng ngưỡng mộ và đáng tin cậy. Chúng tôi sẽ tiếp tục hợp tác với cộng đồng y khoa, hiệp hội, tổ chức quốc tế và Chính phủ nhằm giải quyết những thách thức y tế cấp bách và để cải thiện sức khỏe của người dân Việt Nam.
Trân trọng cảm ơn bà!