Cuối tháng 10 vừa qua, chúng tôi có dịp theo câu lạc bộ “Bác sĩ và những người bạn” tới xã Ngọc Lâu (huyện Lạc Sơn, tỉnh Hòa Bình) thực hiện chương trình “Tri ân mùa thu 2015”. Đây là chương trình nhân đạo với sự góp mặt của nhiều y, bác sĩ... đến từ các đơn vị khác nhau, nhưng khi trở thành tập thể thì họ có chung mục đích là hết lòng sẻ chia, chăm lo cho sức khỏe nhân dân theo lời Bác Hồ dạy “Lương y như từ mẫu”.
Hành trình kết nối
Rời Thủ đô Hà Nội ồn ào và náo nhiệt vào cuối giờ chiều, chiếc xe ô tô đưa đoàn thiện nguyện chúng tôi tới xã Ngọc Lâu - một trong sáu xã nghèo nhất của huyện Lạc Sơn khi màn đêm đã giăng kín bầu trời. Bốn tiếng di chuyển cho một chặng đường dài gần 150km, có đoạn từ trung tâm huyện Lạc Sơn về xã Ngọc Lâu là những con dốc cao với một bên vực sâu một bên vách núi, nhiều đoạn lởm chởm đất đá làm xe chao đảo như muốn hất chúng tôi ngã xuống sàn xe, nhiều người không quen đi xa sẽ rất mệt mỏi. Thế nhưng khi tới địa điểm tập kết ở xã Ngọc Lâu, các thành viên trong đoàn thiện nguyện vẫn nở nụ cười tươi thắm, hân hoan và hứng khởi trước sự đón tiếp trọng thị, ân tình của lãnh đạo địa phương cũng như người dân bản địa. Trước tình cảm ấm áp, tất cả thành viên trong đoàn có thêm động lực và chỉ mong sao trời nhanh sáng để thăm khám, phát thuốc, tặng quà... cho đồng bào với 270 hộ nghèo (1.146 người) và có 29 hộ thuộc diện gia đình chính sách.
Các y bác sĩ trong câu lạc bộ “Bác sĩ và những người bạn” tận tình thăm khám, tư vấn sức khỏe, phát thuốc miễn phí và tặng quà cho người dân ở xã Ngọc Lâu.
Ít ai biết rằng hoạt động chính của câu lạc bộ “Bác sĩ và những người bạn” (thuộc Trung tâm UNESCO phát triển văn hóa thể thao - Liên hiệp các hội UNESCO Việt Nam) là làm công tác từ thiện xã hội, trong đó phần lớn là các chương trình khám bệnh, tư vấn sức khỏe và phát thuốc miễn phí. Đây không phải lần đầu tiên câu lạc bộ đi đến những nơi khó khăn, vùng sâu vùng xa thực hiện chương trình thiện nguyện. Theo bác sĩ Ngô Tuấn Anh (đang công tác tại Bệnh viện Quân y 108) - Phó chủ nhiệm câu lạc bộ, từ đầu năm 2015 đến nay, “Bác sĩ và những người bạn” đã làm được 7 chương trình, trong đó 2 chương trình “Sống khỏe với tiểu đường” tặng hơn 200 máy đo đường huyết; 4 chương trình khám bệnh tư vấn sức khỏe và phát thuốc miễn phí cho khoảng 1.350 người; 1 chương trình tặng 300 suất quà trị giá khoảng 750 triệu đồng cho thương, bệnh binh thuộc Trung tâm Điều dưỡng thương binh Lạng Giang và các đối tượng thương, bệnh binh, gia đình chính sách các xã: Thái Đào; Đại Lâm; Hương Gián; Dĩnh Kế, tỉnh Bắc Giang.
Đến với xã Ngọc Lâu dịp này với chủ đề “Tri ân mùa thu 2015”, đoàn thiện nguyện có trên 60 thành viên, trong đó có hơn 50 bác sĩ; dược sĩ; điều dưỡng viên. “Về chuyên môn, đoàn được hình thành dựa trên nòng cốt là nhóm các bác sĩ Bệnh viện Quân đội 108; Bệnh viện Bạch Mai; Trung tâm Nhiệt đới Việt Nga; Bệnh viện đa khoa tỉnh Hòa Bình; Trung tâm Hỗ trợ tiểu đường G5; Phòng khám Nha Dr. Beam; Viện Kiểm nghiệm thuốc Trung ương” - bác sĩ Ngô Tuấn Anh cho biết. Đặc biệt, chuyến đi này còn có sự hiện diện của các bác sĩ thuộc các bệnh viện đa khoa của các tỉnh Hải Dương; Đà Nẵng; Đại học Y Thái Bình; Thanh Hóa và nhiều phòng khám chuyên khoa khác ở Hà Nội và cả salon tóc Xuân Ba nổi tiếng đất Hà thành, sẽ cắt tóc miễn phí cho đồng bào. Tất cả những con người ấy đều có chung một mục đích, mục việc làm, đó là được đến với đồng bào còn ít được chăm lo về y tế, chia sẻ với họ những khó khăn, đem lại cho họ niềm vui nho nhỏ và góp phần nâng cao sức khỏe cho cộng đồng. “Với lực lượng hùng hậu như vậy, chúng tôi muốn đem đến cho nhân dân ở Ngọc Lâu sự chăm sóc về mặt y tế tốt nhất trong phạm vi cho phép” - ông Nguyễn Đức Văn, Chủ nhiệm câu lạc bộ “Bác sĩ và những người bạn” chia sẻ.
Có những niềm vui, lưu luyến
Sau một đêm với giấc ngủ yên bình của vùng sơn cước, đầu giờ sáng hôm sau, “Bác sĩ và những người bạn” hành quân đến trụ sở UBND xã Ngọc Lâu để thực hiện chương trình thiện nguyện. Để không trễ giờ, các thành viên trong đoàn thiện nguyện đã khẩn trương di chuyển, mang vác trang thiết bị thăm khám, thuốc men... tới UBND xã Ngọc Lâu trước 8 giờ sáng. Do chính quyền địa phương thông báo chương trình từ trước khi đoàn tình nguyện lên, nên từ tờ mờ sáng người dân nơi đây, có người đi bộ hàng chục kilômet đường đồi núi, không quản xa xôi cách trở tìm về các bác sĩ để được thăm khám, tư vấn sức khỏe.
Chương trình “Tri ân mùa thu 2015” chính thức diễn ra, trên các cung đường đất đỏ đổ về UBND xã Ngọc Lâu tiếng chân người, tiếng động cơ xe máy vang cả vùng trời. Khu vực hành chính xã mỗi lúc đông người, không khí náo nhiệt phủ khắp một vùng quê nghèo. Những cụ già váy áo dân tộc Mường, các em nhỏ dắt tay nhau theo từng tốp đến với các bác sĩ ở “miền xuôi” mà lòng phấn khởi “lần đầu tiên được khám, phát thuốc không phải trả tiền”.
“Thích lắm, lần đầu tiên có đoàn bác sĩ về cho thuốc và khám bệnh đấy. Thường khi ốm đau bà mới ra trạm y tế xã khám, có lúc còn không ra trạm, tự mua thuốc nam uống cả chục ngày chưa hết ốm. Ở đây chủ yếu là như vậy mà. Đi ra huyện thì xa, mà đường khó đi lắm” - bà Bùi Thị Nẵm, xóm Xê 1, xã Ngọc Lâu cho biết. Thậm chí bà Nẵm cũng không hiểu “khám sức khỏe định kỳ” là gì khi thành viên trong đoàn đặt câu hỏi. Phải giải thích cho bà Nẵm hồi lâu thì bà mới hiểu và bà ngạc nhiên nói “khám sức khỏe định kỳ tốt vậy à, thế từ nay 2 tháng phải ra huyện xem cái sức khỏe trong người, chứ không bị con bệnh là ốm yếu không đi nương rẫy được”.
Hầu hết bà con ở xã Ngọc Lâu đến với các thành viên trong “Bác sĩ và những người bạn” đều được tận tình đón tiếp, hướng dẫn, thăm khám chu đáo của các y, bác sĩ. Do chương trình chỉ diễn ra trong một ngày, số lượng người đông nên các bác sĩ, y sĩ, dược sĩ làm việc hết công suất. Dẫu vậy, các bác sĩ vẫn giữ thái độ điềm đạm, ân cần, một trách nhiệm lớn với người dân. Mỗi người một việc, người đo huyết áp, người hướng dẫn đồng bào khai vào tờ đăng ký khám, người khác lại chỉ cho bà con vào khu vực khám, siêu âm, phát thuốc... Tất cả đều diễn ra như một dây chuyền tự động hóa hết sức trơn tru. Chỉ khác một điều, các y bác sĩ với đồng bào ở xã Ngọc Lâu thân tình như người một nhà chứ không phải là lần đầu họ gặp nhau. Các bác sĩ nở nụ cười hạnh phúc vì đã giúp cho người dân biết bệnh, cấp phát thuốc và sau đó tư vấn cách phòng tránh bệnh. Trong khi đó, đồng bào dù ở nơi xa xôi và khó khăn, trình độ dân trí đa số còn hạn chế nhưng không quên lời cảm ơn tới các bác sĩ. Tất cả những gì diễn ra “vượt qua sự mong đợi” như lời ông Nguyễn Đức Văn chia sẻ.
BS. Phạm Quang Hoạch (phải) thăm khám cho một cụ bà ở xã Ngọc Lâu.
Dù chương trình đặt ra mục tiêu khám bệnh, tư vấn sức khỏe và phát thuốc miễn phí cho các đối tượng chính sách; hoàn cảnh khó khăn với khoảng 500 người chỉ trong một ngày, nhưng theo ông Nguyễn Đức Văn, khi chương trình kết thúc đã có hơn 600 người được khám, tư vấn và phát thuốc miễn phí. “Chúng tôi thật sự cảm thấy hạnh phúc vì đã nhận được sự hưởng ứng, tích cực tham gia của đồng bào. Có như vậy chúng tôi mới góp một phần nâng cao kiến thức bảo vệ sức khỏe, ngăn ngừa bệnh tật của đồng bào để có một cuộc sống an lành” - ông Văn chia sẻ. Trong khi đó, ông Nguyễn Văn Thỏa - Phó trưởng phòng Văn hóa xã, tỉnh Hòa Bình hồ hởi: “Các y bác sĩ dù chỉ đến Ngọc Lâu một ngày nhưng qua đó đã chia sẻ với đồng bào những thiếu thốn, từ viên thuốc đến tập sách, quyển vở. Đó thật sự là một việc làm đầy tính nhân văn của người thầy thuốc như lời Bác Hồ dạy “Lương y như từ mẫu”. Người dân Ngọc Lâu thật may mắn khi được đón tiếp những thầy thuốc có tâm và tài như thế”.
Một ngày “Tri ân mùa thu 2015” kết thúc khi trời nhá nhem tối. Các thành viên trong câu lạc bộ “Bác sĩ và những người bạn” lại trở về với công việc tại các bệnh viện. Khi xe chúng tôi di chuyển dọc đoạn đường xã Ngọc Lâu để về Hà Nội, phía bên đường có các cụ già, em nhỏ... nhìn theo và vẫy tay chào trên nhà sàn gỗ hoặc dưới sân. Dường như họ hiểu được tình cảm của đồng bào, những thành viên của “Bác sĩ và những người bạn” trên xe cũng vẫy tay chào đồng bào qua cửa kính với luyến nhớ trong lòng...
Bài, ảnh: Hoa Quỳnh – Tuấn Anh
