Mộng thịt: Đừng để những tổn thương nhỏ tước đi cơ hội lớn!

Các con có nguyện vọng cho bà mổ và sử dụng loại thủy tinh thể nhân tạo (IOL) đa tiêu cao cấp. Tuy nhiên, khi khám, các bác sỹ đã giải thích cho bà: "IOL tốt là IOL phù hợp nhất với mắt của bà, chứ không phải là IOL đắt tiền…".

ThS.BS. Ngô Thị Thu Lan, Khoa khám bệnh, Bệnh viện Mắt HITEC nói thêm: "Mắt của bà D., trong tình trạng loạn thị rất nặng do có mộng thịt độ 4, xâm lấn qua cả con ngươi, gây co kéo giác mạc. Vì vậy, việc tính toán công suất IOL phù hợp cho bà rất khó chính xác tuyệt đối, do đó kết quả sau phẫu thuật cũng sẽ hạn chế so với các bệnh nhân khác…".

Sau đây là những thông tin chuyên gia mắt HITEC về mộng thịt – một vấn đề phổ biến trong cộng đồng.

Mộng thịt là gì?

Mộng thịt (hay còn gọi là mộng mắt) là sự phát triển bất thường của kết mạc - lớp màng mỏng bao phủ tròng trắng xâm lấn đến lòng đen của mắt (giác mạc).

Mộng thịt thường có hình tam giác, màu hồng nhạt, đỉnh quay về phía trung tâm, đáy quay ra góc mắt. Mộng thịt cần được phân biệt với một số bệnh lý khác ở mắt:

- Viêm kết mạc (đau mắt đỏ): viêm kết mạc do vi khuẩn hoặc virus gây đỏ mắt, cộm xốn, chảy nước mắt, tương tự như các triệu chứng ban đầu của mộng thịt.

- Pinguecula (mộng mỡ): là một khối màu vàng hoặc trắng xuất hiện trên kết mạc, thường ở gần nhưng không xâm lấn vào giác mạc và không gây ra nhiều triệu chứng, không ảnh hưởng đến thị lực.

- Khối u kết - giác mạc: Mặc dù hiếm gặp hơn, các khối u này cũng có thể có hình dạng tương tự mộng thịt. Tuy nhiên, màu sắc, hình dạng và tốc độ phát triển sẽ khác biệt.

Ai có nguy bị mộng thịt?

- Người tiếp xúc nhiều với ánh nắng mặt trời hoặc các chất kích thích mắt: Bụi, gió, khói, hóa chất, đặc biệt là tia cực tím (UV)… có nguy cơ cao hơn.

- Người bị khô mắt mãn tính do các nguyên nhân.

- Độ tuổi: Thường gặp ở người trưởng thành từ 20-40 tuổi.

- Giới tính: Nam giới có nguy cơ mắc cao hơn nữ giới.

Mộng thịt có nguy hiểm không?

Mộng thịt thường là một khối u lành tính và tiến triển chậm. Tuy nhiên, mộng thịt có thể gây ra các vấn đề sau:

- Khó chịu: Cảm giác cộm, vướng như có dị vật trong mắt, ngứa, rát, chảy nước mắt, viêm kết mạc tái phát. Trong một số trường hợp, mộng thịt có thể gây viêm giác mạc.

- Giảm thị lực: Khi xâm lấn vào giác mạc, làm thay đổi hình dạng, bán kính cong của giác mạc, gây ra loạn thị và cản trở trục thị giác, dẫn đến nhìn mờ.

- Mất thẩm mỹ: Mộng thịt có thể làm mắt trông luôn đỏ, không trong bóng và có khối u, gây mất tự tin cho người bệnh.

Mộng thịt tiến triển như thế nào?

Tiến triển của mộng thịt có thể khác nhau ở mỗi người:

- Giai đoạn sớm: có thể không có triệu chứng rõ ràng hoặc chỉ cảm thấy hơi cộm, xốn nhẹ giống như viêm kết mạc.

- Tiến triển chậm: Ở nhiều người, mộng thịt tiến triển rất chậm trong nhiều năm, có thể giữ nguyên kích thước hoặc chỉ lớn lên rất từ từ và không gây ra vấn đề gì đáng kể.

- Tiến triển nhanh: một số trường hợp, mộng thịt có thể phát triển nhanh, che phủ một phần hoặc toàn bộ đồng tử, gây suy giảm thị lực nghiêm trọng.

Mộng thịt kèm theo đục nhân tuổi già được điều trị như thế nào?

Theo các chuyên gia, không phải tất cả các trường hợp mộng thịt đều tiến triển đến giai đoạn ảnh hưởng thị lực. Tuy nhiên, việc theo dõi sự phát triển của mộng thịt để có hướng xử trí phù hợp rất quan trọng.

Đặc biệt khi mộng thịt tiến triển nhanh, xâm lấn vào giác mạc, và/ hoặc kèm theo một bệnh lý khác thường gặp ở người cao tuổi, đó là đục thủy tinh thể.

Phẫu thuật Phaco IOL cho bệnh nhân mộng thịt có thể gặp một số khó khăn sau:

- Sai lệch trong đo đạc sinh trắc học như độ cong giác mạc, chiều dài trục nhãn cầu … trên mắt có mộng thịt trở nên thiếu chính xác, ảnh hưởng đến việc tính toán công suất IOL phù hợp và kết quả thị lực sau phẫu thuật có thể không được tối ưu.

- Khó khăn trong phẫu thuật: Mộng thịt lớn có thể gây cản trở việc tiếp cận và các thao tác kỹ thuật do một phần phẫu trường bị che khuất

- Tăng nguy cơ viêm và khô mắt sau mổ.

- Kết quả sau phẫu thuật: Ngay cả sau phẫu thuật Phaco thành công, loạn thị tồn dư do mộng thịt để lại vẫn có thể gây ảnh hưởng đến chất lượng thị lực.

- Tái phát mộng thịt: Phẫu thuật Phaco có thể là một kích thích làm cho mộng thịt có thể tiến triển nhanh hơn sau phẫu thuật.

- Hạn chế hiệu quả của IOL toric (kính nội nhãn điều chỉnh loạn thị) do sự bất ổn định của bề mặt giác mạc.

Khuyến cáo của Chuyên gia mắt HITEC dành cho bệnh nhân bị mộng thịt:

- Bảo vệ mắt thường xuyên: Hãy đeo kính râm có khả năng chống tia UV khi ra ngoài trời, đội mũ rộng vành ngay cả trong những ngày râm mát.

- Tránh các tác nhân gây kích ứng mắt: sử dụng kính bảo hộ, hạn chế tiếp xúc với bụi bẩn, gió mạnh, khói (thuốc lá, bếp than,...), hóa chất và không khí khô hanh.

- Sử dụng thuốc nhỏ mắt theo chỉ định của bác sĩ: Nếu bạn cảm thấy khô mắt hoặc khó chịu, có thể sử dụng nước mắt nhân tạo hoặc các loại thuốc khác theo chỉ định của bác sỹ để giảm triệu chứng, hạn chế kích thích gây phát sinh mộng

- Theo dõi sự phát triển của mộng thịt: kích thước, màu sắc và các triệu chứng bất thường liên quan đến mộng thịt.

- Khám mắt định kỳ: Ngay cả khi mộng thịt chưa gây ra nhiều vấn đề, việc khám mắt định kỳ theo lịch hẹn của bác sĩ là rất quan trọng để theo dõi tiến triển và phát hiện sớm các vấn đề khác về mắt.

- Cân nhắc phẫu thuật khi cần thiết: Nếu mộng thịt gây ảnh hưởng đến thị lực, gây khó chịu nhiều hoặc ảnh hưởng đến thẩm mỹ, bác sĩ có thể đề nghị phẫu thuật. Cần thảo luận kỹ với bác sĩ để lựa chọn và quyết định thời điểm phẫu thuật phù hợp giúp cho bề mặt giác mạc ổn định sớm, tạo điều kiện tốt nhất cho phẫu thuật Phaco IOL khi cần thiết.

Bệnh viện mắt HITEC