Hầu hết món nướng có nồng độ chất béo thấp nên được nhiều người ưa chuộng. Tuy nhiên, món nướng cũng tiềm ẩn nhiều mối nguy, ảnh hưởng tới sức khỏe. Bởi trong quá trình nướng, chất béo từ thực phẩm chảy xuống nguồn lửa bên dưới, kèm theo đó là lượng dầu được dùng để phết thêm lên thực phẩm hoặc vỉ nướng sẽ tạo ra loại khí độc PHA (polycyclic aromatic hydrocarbon) có thể gây ung thư.
Dùng thịt nạc, loại bỏ mỡ, bỏ da (đối với gia cầm): Để hạn chế tối đa mỡ rơi xuống ngọn lửa khi nướng (sinh ra PAHs). Hạn chế dùng thịt có nhiều mỡ như sườn, xúc xích, lạp sườn (cũng là thực phẩm chứa béo no không tốt cho sức khoẻ). Các loại thịt chế biến sẵn như xúc xích, lạp sườn còn chứa nitrosamine, là chất có thể gây ung thư.
Không ăn phần thức ăn nướng bị cháy sạm đen, kể cả rau: Bởi vì chất HAs chỉ hình thành khi nướng thịt, cá, gia cầm, hải sản nhưng PAHs thì có thể xuất hiện ở phần cháy đen của bất kỳ loại thực phẩm nào.
Tẩm ướp thịt trước khi nướng với hỗn hợp nước rau quả: Như nước cam (chanh, quýt), gừng, ớt, giấm… vì có chất chống ôxy hoá. Một số nghiên cứu cho thấy ướp thịt trước khi nấu sẽ giảm hình thành HAs. Rưới nước xốt khi nướng để tránh thịt bị cháy.
Làm thực phẩm ráo nước (hoặc bất kỳ chất dịch nào) trước khi để lên nướng: bọc cá trong giấy nhôm rồi nướng để giữ thực phẩm được ẩm, ngăn ngừa tích tụ chất độc hại từ khói. Có thể thêm một ít rau thơm, tỏi, vài lát chanh, ít rượu trắng cho thơm ngon. Giữ thực phẩm trong tủ lạnh hoặc thùng đá, riêng biệt thức ăn sống và chín cho đến khi nướng.
Sử dụng thịt như món ăn phụ, thay vì dùng như món chính: Có thể dùng dạng nướng xiên xen kẽ với miếng thịt nhỏ và nhiều miếng lớn rau quả (ớt ngọt, hành tây, cà tím, bí đỏ, thơm…) vừa làm hương vị thêm ngon, đỡ ngán mà lại an toàn. Chế độ ăn nhiều thịt, ít rau còn làm tăng nguy cơ ung thư. Các loại rau xanh chứa carotenoid có thể ngăn ngừa ung thư.
 |
Ai cần kiêng món nướng?
Thực phẩm nướng thường ít béo, khô và cứng hơn so với các cách chế biến như luộc, hấp, nấu… Do vậy, món nướng không phù hợp với sức nhai và khả năng tiêu hóa của trẻ em và người có tuổi. Tuy nhiên, các loại cá nướng có sử dụng giấy bạc gói bên ngoài giữ được độ ẩm của cá, khi đó cá sẽ mềm, mùi vị thơm ngon nên tốt cho cả trẻ em và người già.
Một số sai lầm khi dùng các món nướng
- Nhiều người thích nhâm nhi đồ nướng với bia. Đây là nguy cơ dẫn đến bệnh gout, thậm chí ung thư.
- Khi chế biến món nướng bằng vỉ nhôm, nhiệt độ cao sẽ sinh ra phản ứng giữa axit và nhôm. Kết quả của phản ứng này tạo ra những chất độc hại cho cơ thể.
- Sử dụng quá nhiều đường cho món nướng sẽ rất nguy hiểm vì đường dễ cháy khét, gây ra vị đắng và ảnh hưởng không tốt cho sức khỏe.
Bác sĩ Trần Thị Minh Hạnh