Bổ thận tráng dương là điều trị làm khỏe phần dương (khí, tinh) bằng dược hoặc thức ăn, thường phối hợp với bổ thận thành bổ thận tráng dương. Tinh, khí, thần là gốc nuôi sống con người. Tinh bị thương tổn không sinh được khí lực. Nguyên khí bị thương tổn không sinh được tinh thần... Hiện nay, có nhiều phương pháp giúp bổ thận tráng dương như dùng thuốc Đông, Tây y, ẩm thực... Xin giới thiệu một số món ăn thuốc từ thịt dê giúp bổ thận sinh tinh, cường gân, mạnh cốt.
Thịt dê xào tỏi rất thích hợp với người thận dương hư, lưng gối mỏi mềm, vị hàn lạnh, người liệt dương, ra mồ hôi trộm, di tinh.
Canh thịt dê: thịt dê 250g, cà rốt 200g, riềng 5g, lá lốt 5g, thảo quả 5g, hồ tiêu 5g, trần bì 5g, hành 3g. Thái thịt dê thành sợi nhỏ, thái cà rốt thành miếng. Cho nước và thảo quả vào đun thành canh, lại cho muối, mì chính, làm canh ăn, hay cho gạo nấu thành cháo ăn. Ba ngày ăn một lần, ăn nóng. Công dụng: Bổ thận trợ dương, làm mạnh lưng, sáp tinh.
Cháo thịt dê hành: thịt dê 100g, hành củ 50g, gạo lức 100g, lượng vừa muối, mì chính. Rửa sạch thịt dê, thái nhỏ, vo sạch gạo lức, hành củ bóc vỏ ngoài rửa sạch thái nhỏ. Đặt nồi lên bếp lửa, đổ vào 500ml nước, cho thịt dê, hành thái vào. Sau khi nấu sôi cho gạo vào, nấu sôi lại, chuyển sang lửa nhỏ, khi thịt dê chín nhừ, nêm muối, mì chính là được. Món này thích hợp với người lưng gối đau lạnh, vị (dạ dày) hàn chi lạnh; người xuất tinh sớm, di tinh độ nhẹ.
Thịt dê xào tỏi: thịt dê 500g, tỏi 100g, gừng miếng, hạt tiêu, muối, mì chính, rượu, xì dầu. Rửa sạch thịt dê lột bỏ màng gân, thái miếng, rửa sạch tỏi. Đặt nồi lên bếp lửa, cho thịt dê, tỏi, hạt tiêu, gừng miếng, muối, xì dầu, đổ vào lượng vừa nước. Sau khi dùng lửa nấu sôi, chuyển sang lửa nhỏ hầm thịt dê chín nhừ, nêm mì chính là được. Món thịt dê xào tỏi tươi, thơm, ngon miệng. Món này thích hợp với người thận dương hư, lưng gối mỏi mềm, vị hàn lạnh, người liệt dương, ra mồ hôi trộm, di tinh.
Canh thịt dê đậu đen, hạt sen: hạt sen 30g, đậu đen 60g, trần bì 10g, thịt dê 500g, một ít muối. Rửa sạch thịt dê, thái miếng, đậu đen cho vào nồi gang, không cần cho dầu, rang cho đến khi đậu đen nứt vỏ, sau đó vo sạch, để ráo nước. Lần lượt rửa sạch trần bì, hạt sen (giữ vỏ lụa nâu đỏ). Cho toàn bộ nguyên liệu vào nồi, cho lượng vừa nước, sau khi dùng lửa to nấu sôi, chuyển lửa nhỏ hầm 3 giờ, nêm muối gia vị là được. Công dụng: bổ thận, ích khí bổ huyết, cường tinh bổ tủy, kiện tỳ khai vị, đen râu tóc, di tinh, tinh thần mệt mỏi, ăn uống không có khẩu vị, đầu tóc bạc sớm, đái đêm nhiều, đái dắt.
Thịt dê quả vải: thịt dê 400g, quả vải (lệ chi) bỏ hạt: 100g, tinh bột, dầu ăn, dấm, rượu, đường trắng với lượng thích hợp. Thịt dê rửa sạch, cắt thành miếng nhỏ vuông dùng bột trộn đều để sẵn. Cùi thịt quả vải cắt làm đôi, cho dầu vào chảo nóng (nhiều dầu) rồi bỏ từng miếng thịt dê vào rán cho đến khi thịt chín vàng thì vớt ra, dầu thừa trong chảo đổ ra, đổ nước vào chảo rồi cho đường, dấm, muối, rượu vào đun sôi, sau đó cho cùi vải, thịt dê đã rán chín vào đảo đều, nêm thêm một ít dầu vừng (mè) là được. Công dụng: Sinh tân dịch, hòa vị, bổ khí, dưỡng huyết, thích hợp với người bệnh mà cơ thể hư nhược, tay chân lạnh, hay bị tiêu chảy.
BS. Phó Thuần Hương
