Ghẹ là một món ăn quen thuộc với nhiều người dân nước ta, thường có mặt trong thực đơn đãi khách, bữa ăn tươi, tiệc sum vầy. Nếu chế biến ghẹ đúng cách vừa tăng giá trị dinh dưỡng vừa là bài thuốc quý phòng trị nhiều bệnh hiệu quả...
Thịt ghẹ có protid 19,9g; lipid 0,5g; glucid 2,2g; Ca 134mg; P 180mg; vitamin B1 0,01mg; B2 0,07mg; PP 3,9mg và nhiều dưỡng chất rất quý cho cơ thể. Theo Đông y, thịt ghẹ vị ngọt, mặn, tính bình, không độc. Tác dụng thanh nhiệt, ích khí dưỡng huyết, tán ứ, thông mạch, bổ xương tủy... Ghẹ rất tốt với người xương cốt yếu, trẻ nhỏ còi chậm phát triển, người mắc chứng huyết ứ, tê mỏi tay chân, gầy gò da xanh, mệt mỏi do thiếu đạm dùng đều hiệu quả. Sau đây là một số món dược thiện từ con ghẹ:
Chữa trẻ em còi chậm lớn: Dùng bài Súp ghẹ bắp non: thịt ghẹ, thịt gà xé nhỏ, ngô non bào, trứng gà, bột năng, hành ngò, tiêu, mắm muối gia vị vừa đủ nấu súp ăn tuần vài lần. Công dụng: bổ khí huyết, kiện tỳ vị.
Người luống tuổi ăn kém khó lên cân: Dùng bài Canh ghẹ rau ngót: thịt ghẹ, rau ngót, hành ngò, mắm muối gia vị. Luộc ghẹ lấy thịt, phi hành mỡ chín thơm múc ra tô, khi canh chín cho ghẹ vào nấu sôi nêm gia vị ăn.
Chữa chứng lưng đùi gân xương đau nhức: Dùng bài Canh ghẹ nấu chua cay: ghẹ tươi, cà chua, dứa, hành tây, sả, hành ngò, sa tế, dấm, rau ngổ. Ghẹ rửa sạch, bỏ yếm mai cắt đôi, cà chua xào mỡ, sau cho thêm nước nấu canh chín, nêm gia vị, tiếp theo cho thịt ghẹ đun sôi thêm 5 phút, ăn nóng. Công dụng: bổ khí huyết, dưỡng tỳ thận.
Chữa đau ngực sườn do huyết ứ: Dùng bài Lẩu ghẹ: ghẹ tươi bỏ mai, kim chi, bắp cải, củ cải, tàu hũ non, nấm kim châm, muối, tiêu, đường, nước mắm, tương, gia vị vừa đủ nấu lẩu ăn. Công dụng: bổ thông khí huyết.
Chữa đau đầu chóng mặt do huyết ứ: Dùng bài Canh ghẹ rau muống: thịt ghẹ, sườn non, rau muống, cà chua, hành ngò, gia vị. Ghẹ rửa sạch bỏ yếm mai, sườn nấu chín nhừ sau cho ghẹ và rau nấu sôi chín ăn. Công dụng: thông khiếu hóa ứ, trấn thống.
Chữa loãng xương, xương yếu: Dùng bài Ghẹ luộc chấm muối ớt: ghẹ tươi luộc chín, muối ớt. Công dụng: bổ khí huyết, dưỡng xương khớp.
Chữa phụ nữ có kinh đau bụng: Dùng bài Ghẹ lột tẩm trứng chiên gồm: ghẹ lột, trứng vịt muối, bột chiên, bơ lạt, dầu ăn. Ghẹ ướp gia vị vừa đủ, tẩm trứng bột chiên thơm ăn kèm rau xà lách, kinh giới, rau thơm.
Chữa thiếu máu da xanh: Dùng bài Ghẹ hấp farci: ghẹ 2 con, thịt nạc heo băm, trứng gà, củ sắn, hành tây, nấm mèo. Ghẹ luộc gỡ lấy thịt, các vị đều băm nhỏ, nêm gia vị vừa đủ nhồi vào mai ghẹ hấp chín ăn. Công dụng: bổ thông khí huyết, dưỡng tỳ thận.
Lưu ý: Ghẹ là thực phẩm bổ dưỡng, giàu đạm nên người đang bị đau khớp do gút, người đang cần giảm cân, phụ nữ có thai khi thai đã lớn nên hạn chế; người dễ bị dị ứng hải sản không ăn. Nên dùng ghẹ tươi sống, con chắc có màu xanh. Tuyệt đối không dùng ghẹ đã chết.
Lương y Minh Phúc