Theo y học cổ truyền, cá diếc có vị ngọt nhạt, tính ấm, không độc. Tác dụng bổ tỳ, vị, hành thủy, tiêu thũng, chỉ khát, làm se, sát khuẩn. Dưới đây là một số món ăn bài thuốc để bạn đọc tham khảo và áp dụng:
Chữa viêm đại tràng mạn tính: Cá diếc 1 con khoảng 300g, gạo tẻ 50g. Làm sạch cá cho vào nồi hầm kỹ gạn lấy nước cho gạo vào nấu thành cháo nhừ, cho cá vào nêm gia vị vừa miệng, ăn nóng.
Chữa viêm gan vàng da: Cá diếc 1 con làm sạch, nướng qua, sau cho rau má, lá mơ nấu ăn trong ngày. Ăn thường xuyên.
Chống nôn, chữa buồn nôn: Cá diếc 1 con 250g, làm sạch, trộn với sa nhân 3g, gừng sống 3g, hồ tiêu khô 3g, tán nhỏ cho vào 400ml nước sắc lấy 100ml, chia làm 2 lần uống trong ngày.
Chữa tiểu đường, khát nước nhiều: Cá diếc 1 con, làm sạch, cho lá chè non vào bụng, bọc giấy nhiều lần quanh cá, đem đốt chín cá, tán nhỏ chia ra làm nhiều lần uống trong ngày với nước ấm.
Chữa viêm phế quản mạn tính: Thịt cá diếc sấy khô, tán bột. Củ bán hạ rửa sạch đồ chín, ngâm vào nước gừng và nước phèn chua trong 24 giờ (theo tỷ lệ cứ 1kg củ bán hạ thì sử dụng 300g gừng tươi giã nát và 50g phèn chua tán nhỏ, đổ nước ngập sâm sấp mà ngâm), sau lấy ra phơi khô, thái mỏng rồi lại tẩm nước cam thảo và sao vàng, tán bột. Gừng khô cũng tán bột mịn. Sau cùng lấy 50g bột cá diếc trộn với 3g bột củ bán hạ cùng 3g bột gừng khô,chia uống trong ngày,uống với nước ấm.
Cá diếc nấu cháo gạo tẻ chữa viêm đại tràng mạn tính.
Chữa ăn uống không ngon miệng: Cá diếc 1 con, làm sạch, nướng qua, cho rau rút vào nấu, ăn nhiều ngày.
Làm tiêu thũng: Cá diếc 1 con làm sạch và nướng qua, sau cho đậu đỏ vào nấu cùng, ăn cái uống nước trong ngày. Cần ăn vài ngày.
Làm tăng tiết sữa: Cá diếc nấu với nấm hương, gạo tẻ, ăn trong ngày.
Làm ấm bụng, hạ khí: Cá diếc nấu với ngũ vị tử ăn 5-7 ngày.
Chữa thủy thũng, trướng bụng: Cá diếc 1 con, đậu đỏ 20g, rễ thương lục 20g, hầm nhừ ăn cái uống nước.
Bổ huyết và dưỡng da: Lấy cá diếc 1 con, câu kỷ tử 12g, hoàng kỳ 12g, gừng sống 3g, hành, giấm, đường, hồ tiêu, rượu vang. Hầm mềm ăn liền.
Chữa viêm loét dạ dày: Bong bóng cá diếc rửa sạch rán giòn bằng dầu vừng tán bột. Ngày uống 2 lần, mỗi lần 4- 6g, chiêu với nước ấm.
Bình can, hạ huyết áp: Cá diếc 200g, đánh vảy, bỏ mang, ruột, rửa sạch, sau lấy 10g dầu ăn, rượu trắng 10g, và ít muối thoa lên mình cá rồi cho vào nồi và đổ vào 500ml nước luộc gà, gừng sống 5g đập dập, hành 5g thái nhỏ, bột mẫu lệ 12g. Nấu sôi, đun nhỏ lửa cho nhừ, cho đậu phụ đã thái miếng, lá rau cải xanh đã thái nhỏ vào chín rau là được. Ăn 1 lần trong ngày, ăn cả cái lẫn nước. Cần ăn một thời gian.
Chữa chốc lở: Cá diếc đốt thành than, tán bột trộn với dầu vừng bôi vào nơi tổn thương.