Theo y học hiện đại, tàn nhang là do những rối loạn về nội tiết và các yếu tố gây căng thẳng thần kinh tạo nên. Theo y học cổ truyền, nguyên nhân gây nên tàn nhang thường do tình chí bất toại, can khí uất kết, thận khí bất sung gây nên.
Tàn nhang hay gặp ở phụ nữ thời kỳ mang thai hoặc tiền mãn kinh và nam giới giai đoạn trung lão niên. Ngoài ra, còn gặp ở người bị bệnh gan mật và một số bệnh mạn tính khác.
Phương pháp trị liệu bằng ăn uống của Đông y cho rằng, người bị tàn nhang cần trọng dụng những thực phẩm có công dụng thanh nhiệt lợi thấp và kiêng kị những đồ ăn thức uống có tính cay nóng. Xin giới thiệu 5 món ăn - bài thuốc có công dụng phòng chống tàn nhang để bạn đọc tham khảo.
Bài 1: đan bì 10g, chi tử 10g, gạo tẻ 30g.
Đan bì và chi tử rửa sạch, sắc kỹ lấy nước bỏ bã rồi cho gạo vào nấu thành cháo, chia ăn vài lần trong ngày, dùng liên tục trong 10 ngày là một liệu trình.
Bài 2: bạch linh 15g, hoài sơn 15g, đậu xanh 20g, gạo tẻ 60g.
Cách làm: bạch linh và hoài sơn sấy khô, tán thành bột mịn; đậu xanh và gạo tẻ đem ninh thành cháo rồi cho bột bạch linh và hoài sơn vào, đun sôi một lát là được, chế thêm một chút đường trắng, chia ăn vài lần trong ngày.
Bài 3: sinh địa 15g, huyền sâm 10g, chi tử 10g, liên nhục 30g.
Cách làm: sinh địa và huyền sâm rửa sạch sắc kỹ, lấy nước bỏ bã rồi cho chi tử và liên nhục vào ninh nhừ, chế thêm một chút đường phèn, chia ăn vài lần trong ngày.
Bài 4: dưa chuột tươi 100g, hoài sơn tươi (củ mài) 100g.
Cách làm: dưa chuột rửa sạch gọt vỏ, bỏ ruột thái miếng; hoài sơn rửa sạch gọt vỏ, thái miếng; hai thứ cho vào nồi hầm nhừ, chế thêm một chút đường, dùng làm đồ điểm tâm hàng ngày.
Bài 5: đậu đen 60g, ích mẫu thảo 30g.
Cách làm: hai thứ cho vào nồi, đổ 3 bát nước, sắc còn 1 bát, bỏ bã, chế thêm một chút đường đỏ và 1 - 2 thìa rượu, chia uống vài lần trong ngày.
Cần chú ý ăn nhiều hoa quả tươi như lê, táo, quýt, na, nho, chanh, cam, chuối chín... và các loại rau xanh. Kiêng ăn các thức ăn có tính kích thích như hành tỏi, gừng, quế, hồi, hạt tiêu, ớt... và các thức ăn chiên xào, quay nướng như gà quay, vịt quay, thịt hun khói, thịt nướng... Đặc biệt, cần kiêng tuyệt đối rượu và thuốc lá.
ThS. Hoàng Khánh Toàn