Theo Đông y, chuột rút là do thiếu vi lượng, chủ yếu là thiếu canxi, kali, kẽm… và một số loại vitamin khác. Để điều trị, y học cổ truyền thường áp dụng một số món ăn, bài thuốc có tác dụng phòng chống co cơ, chuột rút. Xin giới thiệu để bạn đọc tham khảo và áp dụng.
Cháo hến: Hến sông 1,5kg, gạo tẻ 100g, gia vị chanh, ớt. Cách làm: Hến luộc chín, lấy nước và thịt bỏ vỏ. Nước luộc hến cùng gạo nấu thành cháo, thịt hến trộn gia vị. Sau đó phi hành mỡ thơm, cho thịt hến vào cùng gia vị mắm muối xào chín. Chờ khi cháo chín kỹ, cho món xào này vào trộn đều là được, thêm chanh ớt rau thơm ăn nóng. Một tuần dùng từ 3 - 4 lần. Công dụng: Thịt hến tính mát, tác dụng bổ âm, cung cấp một số vi lượng cần thiết cho cơ thể, chủ yếu là canxi và kẽm. Tái lập và hoàn thiện quá trình dẫn truyền thần kinh, ổn định chức năng cơ bắp, từ đó có giá trị hữu hiệu việc phòng chống co cơ, chuột rút.
Cháo hến bổ sung canxi và kẽm phòng chống co cơ, chuột rút.
Cháo chân gà, thuốc bắc: Chân gà 6 cái, gạo tẻ 100g, hoàng kỳ, đương quy, phòng sâm mỗi vị 15g, gia vị vừa đủ. Cách làm: Chân gà nướng cho vàng và chín thơm là được. Hoàng kỳ, đương quy, phòng sâm cho vào ấm đổ nước sắc cho sôi kỹ, lọc lấy nước bỏ bã. Gạo, nước thuốc, chân gà hầm cùng với nhau thành cháo cho chín kỹ, nêm gia vị, hành hoa ăn nóng. Công dụng: Bổ khí huyết, tăng cường sức bền và chức năng hoạt động của cơ bắp, phù hợp cho người sức yếu, cân cơ hay bị rung giật, co cơ, chuột rút, ăn ít, sức lao động giảm sút.
Các thủ thuật bấm huyệt:
Nếu bị chuột rút ở bàn chân trái: Dùng ngón tay cái của bàn tay phải bấm vào giữa cơ dép, các ngón khác của bàn tay là điểm tựa, ngón cái bấm vuông góc vào giữa cơ dép, lúc đầu bấm nhẹ rồi mạnh dần lên, khi tới ngưỡng thì dừng lại, giữ nguyên cường độ như vậy từ 2 - 3 phút, có khi để lâu hơn. Khi thấy triệu chứng đau giảm dần thôi không bấm nữa, dùng hai bàn tay kéo ngược các ngón chân lên phía mu bàn chân, cũng giữ như vậy 2 - 3 phút, khi cơn đau đã hết, dùng bàn tay xoa đều lên vùng cẳng chân và bàn chân, vừa xoa vừa bóp nhẹ một lúc là hết.
Bấm huyệt hợp cốc khi bị chuột rút ở bàn tay.
Nếu bị chuột rút ở chân bên phải thì cũng tiến hành thao tác như đã làm với chân bên kia.
Nếu bị chuột rút ở bàn tay thì nhanh chóng bấm vào huyệt hợp cốc, sau đó kéo ngược các ngón tay về phía mu bàn tay. Khi làm các động tác này không nên thả ngay mà giữ lại cả mức độ và cường độ khoảng 2 - 3 phút để hiện tượng co cơ không lặp lại được.
Lương y Hữu Đức