Tăng cường xây dựng môi trường không khói thuốc
Nhằm tăng cường công tác phòng chống tác hại của thuốc lá và giảm thiểu tử vong do thuốc lá đem lại, Chính phủ Việt Nam đã không ngừng nỗ lực giảm tình trạng thuốc lá trên cả nước, tuân thủ theo Công ước khung của WHO về kiểm soát thuốc lá.
Năm 2013, hệ thống văn bản pháp luật đã được hoàn thiện, Quốc hội khóa 13 đã thông qua Luật Phòng, chống tác hại (PCTH) của thuốc lá; đa dạng hóa các hoạt động thông tin, giáo dục và truyền thông thông qua các loại tờ rơi, áp phích, tài liệu truyền thông, phóng sự, tin vắn trên truyền hình…; thúc đẩy và theo dõi việc cấm toàn diện các hoạt động quảng cáo, khuyến mại và tài trợ; in cảnh báo sức khỏe trên bao bì các sản phẩm thuốc lá; tăng cường sự tiếp cận đối với dịch vụ cai nghiện thuốc lá; nhân rộng môi trường không khói thuốc lá; thúc đẩy hợp tác đa ngành và mạng lưới PCTH của thuốc lá; triển khai nghiên cứu theo dõi và đánh giá.
Hoạt động xây dựng môi trường không khói thuốc tại các Bộ, ngành, các tỉnh, thành phố được tăng cường.Bộ Y tế đã phối hợp với các Bộ, ngành, đoàn thể, các tổ chức hoạt động PCTH thuốc lá tại Việt Nam và các tỉnh, thành phố,: Hải Phòng, Quảng Ninh, Nha Trang, Hội An, Huế, Thái Nguyên, Đà Nẵng, Tiền Giang, Đồng Tháp, Thành phố Hồ Chí Minh, Hà Tĩnh, Thái Bình xây dựng thành công các mô hình: nơi làm việc không khói thuốc, bệnh viện không khói thuốc, trường học không khói thuốc, phương tiện giao thông công cộng không khói thuốc; thành phố du lịch không khói thuốc. Các mô hình này hiện đang được tiếp tục mở rộng, thể hiện sự quyết tâm của các cấp chính quyền trong việc xây dựng môi trường không khói thuốc lá và thực thi Luật PCTH thuốc lá.
Hoạt động xây dựng môi trường không khói thuốc đã bước đầu đạt được những kết quả đáng ghi nhận, việc thực hiện môi trường không khói thuốc có phần nào được cải thiện so với trước đây, đặc biệt là tại trường học, bệnh viện, cơ quan công sở và trên các phương tiên giao thông cộng cộng. Tại các cuộc họp, hội thảo, hội nghị của các cơ quan công sở việc hút thuốc hầu như không còn. Một số các sự kiện trong cộng đồng như đám cưới, đám tang, ..tại nhiều địa phương đã bỏ hoặc giảm hẳn việc mời hút thuốc lá/thuốc lào, hành vi hút thuốc nơi công cộng ngày càng không được cộng đồng chấp nhận như trước đây.
Môi trường không khói thuốc bảo vệ sức khỏe con người
Các nghiên cứu được tiến hành tại châu Âu và châu Mỹ cho thấy, môi trường không khói thuốc làm giảm số ca nhồi máu cơ tim. Cụ thể, toàn nước Mỹ tránh được 195.000 ca nhồi máu cơ tim mỗi năm nhờ quy định môi trường không khói thuốc. Còn ở New York, chỉ một năm sau khi New York thông qua quy định thoáng khí trong nhà, chất lượng không khí ở các quán bar và nhà hàng đã được cải thiện đáng kể. Khi kiểm tra những nhà hàng không hút thuốc, nồng độ cotinine giảm xuống 85%. Bên cạnh đó, 150.000 người không phải phơi nhiễm với khói thuốc khi làm việc.
Ngoài ra, môi trường không khói thuốc giúp cho những người hút thuốc bỏ được thuốc lá hay giảm số lượng hút thuốc hằng ngày. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng môi trường không khói thuốc làm tăng nỗ lực bỏ thuốc thành công hơn 10 lần cho những người hút thuốc. Theo các nghiên cứu gần đây từ Australia, Mỹ, Đức, cho thấy, 29% lượng người hút thuốc cố gắng giảm thói quen hút 3,1 điếu thuốc/ngày khi sống trong những môi trường không khói thuốc.
Hơn nữa, theo BS Nguyễn Xuân Lâm (Hội Y tế Công cộng Việt Nam), bằng việc loại trừ hành vi hút thuốc tại nơi công cộng, chính sách không hút thuốc có thể giúp cho việc giảm thiểu hút thuốc lá ở thanh thiếu niên. Hầu hết các cộng đồng hay quốc gia thành công trong giảm thiểu hút thuốc ở thanh thiếu niên đều đã thực hiện chính sách không hút thuốc mạnh mẽ tại nơi làm việc và nơi công cộng. Thanh thiếu niên càng có ít cơ hội chứng kiến hành vi hút thuốc của người lớn thì càng khó chấp nhận hành vi hút thuốc, từ đó, khả năng hút thuốc ở thanh thiếu niên cũng giảm đi…
Cần hành động thiết thực hơn trong tuyên truyền, vận động người dân nói “Không” với thuốc lá
Trong một hội thảo gần đây về hoạt động phòng chống tác hại thuốc lá, đánh giá về việc Quốc hội cho phép thành lập Quỹ phòng chống tác hại thuốc lá, Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Xuyên khẳng định: Điều này đã đánh dấu một bước ngoặt lớn trong công tác phòng chống tác hại của thuốc lá tại Việt Nam. Nó thể hiện cam kết của Nhà nước trong việc bảo đảm nguồn lực và tính bền vững cho hoạt động phòng chống tác hại thuốc lá. Thứ trưởng Bộ Y tế cũng kêu gọi, trong thời gian tới các cơ quan, ban ngành cần có những hành động thiết thực hơn nhằm tuyên truyền, vận động người dân nói “Không” với thuốc lá.
Bên cạnh đó theo Thứ trưởng Nguyễn Thị Xuyên việc tăng cường thực thi Luật Phòng chống tác hại của thuốc lá cũng sẽ thiết thực hơn. Cụ thể trong năm 2015, Quỹ sẽ tiếp tục mở rộng hỗ trợ hoạt động phòng chống tác hại thuốc lá tới các bộ, ngành và thêm nhiều tỉnh, thành phố nhằm bảo vệ sức khỏe cộng đồng.
