Ung thư vú chiếm tới 25,8% các trường hợp ung thư ở nữ giới tại Việt Nam
Tháng 10 hằng năm được Liên Hợp Quốc chọn là Tháng Nâng cao nhận thức về ung thư vú trên toàn cầu. Các chuyên gia ung thư cho hay, ung thư vú là bệnh phổ biến hàng đầu ở nữ giới. Tỷ lệ mắc mới chuẩn hóa theo tuổi khu vực Đông Nam Á là 41,2/100.000 phụ nữ và tử vong là 15/100.000 phụ nữ, con số này ở Việt Nam lần lượt là 34,2/100.000 nữ giới và 13,8/100.000 phụ nữ.
Thống kê của Tổ chức Ung thư toàn cầu (GLOBOCAN), trong năm 2020 có tới hơn 2,2 triệu phụ nữ được phát hiện ung thư vú và có tới gần 685.000 trường hợp tử vong. Tại châu Á, hiện chiếm tới 45% số ca ung thư vú toàn cầu và số ca mắc ung thư vú dự kiến sẽ tăng 20,9% và tỷ lệ tử vong tăng 27,8% trong giai đoạn 2020-2030.
Ở Việt Nam, ung thư vú cũng là loại ung thư đứng hàng đầu, chiếm tới 25,8% các trường hợp ung thư ở nữ giới với 21.555 người mới được phát hiện bệnh và 9.345 bệnh nhân tử vong.
Việc phát hiện, chẩn đoán sớm bệnh ung thư có vai trò quan trọng trong điều trị và tiên lượng. Thống kê tại Hoa Kỳ cho thấy, nếu ung thư vú được chẩn đoán sớm khi bệnh còn khu trú trong tuyến vú thì tỷ lệ sống sau 5 năm của bệnh nhân sau điều trị lên tới trên 90%.
Nghiên cứu ở các nước châu Á đã chỉ ra tỷ lệ sống thêm 5 năm trong khoảng từ 56,5% đến 86,7%.
Ở một số quốc gia Đông Nam Á như Malaysia, Thái Lan, những bệnh nhân được chẩn đoán ở giai đoạn sớm (I, II) có tỷ lệ sống thêm 5 năm có thể từ 80,7% - 94,4%, trong khi nếu chẩn đoán ở giai đoạn muộn (III, IV) chỉ là 23,3% đến 59,7%.
Tuy nhiên khi ung thư đã lan ra ngoài tuyến vú, tới hạch bạch huyết và các tổ chức xung quanh tỷ lệ này giảm xuống còn 86%. Khi ung thư đã di căn tới các cơ quan khác của cơ thể như di căn phổi, gan, xương, tỷ lệ này giảm xuống chỉ còn có 30%.
Phát hiện sớm, điều trị sớm, tỷ lệ khỏi bệnh ung thư vú lên đến hơn 90%
GS.TS Lê Văn Quảng - Giám đốc Bệnh viện K nhấn mạnh, ung thư vú là căn bệnh có tỷ lệ khỏi bệnh lên đến 90% được phát hiện sớm, điều trị kịp thời và đúng phương pháp, phát hiện càng sớm thì việc điều trị càng đơn giản, hiệu quả, tỷ lệ chữa khỏi cao và chi phí điều trị thấp. Tuy nhiên, yếu tố tiên quyết vẫn là việc điều trị khi ung thư đang ở giai đoạn sớm.
Chính vì vậy, việc tầm soát và phát hiện sớm ung thư vú ngay khi phụ nữ sang độ tuổi có nguy cơ mắc bệnh cao (từ độ tuổi 40 trở lên) là rất quan trọng. Mặc dù trong những năm gần đây, việc tuyên truyền nâng cao nhận thức của cộng đồng về phòng chống bệnh ung thư vú đã được triển khai tại các tỉnh/thành phố nhưng vẫn còn rất nhiều chị em phụ nữ Việt Nam vẫn chưa chủ động trong việc tự đi khám sàng lọc bệnh ung thư vú.
Vẫn có một số trường hợp vì nhiều nguyên nhân khác nhau mà bệnh nhân chỉ đến bệnh viện khám, phát hiện bệnh ở giai đoạn muộn, thậm chí có không ít chị em khi mắc ung thư vú đã không tuân thủ điều trị mà tin vào các phương pháp điều trị chưa được chứng thực như thực dưỡng, đắp lá... đã khiến cho bệnh ung thư mất đi thời gian vàng chữa trị...
"Khi bệnh ung thư vú đã tiến triển và di căn, cơ hội chữa khỏi bệnh đã giảm đi nhiều. Vì vậy, người bệnh cần đi khám sức khỏe định kỳ, khám sàng lọc để được chẩn đoán, điều trị sớm" - chuyên gia khuyến cáo.
Về phía Bộ Y tế và các cơ sở điều trị chuyên khoa ung thư, nhiều tổ chức xã hội đã và đang nỗ lực truyền thông, vận động, triển khai các chính sách để thúc đẩy chị em quan tâm hơn đến 'vòng 1' của mình thông qua việc khám sàng lọc, phát hiện sớm ung thư vú.
Trong những năm gần đây Việt Nam đã có nhiều tiến bộ trong công tác sàng lọc phát hiện sớm và điều trị ung thư vú. Các cơ sở y tế đã triển khai nhiều chương trình sàng lọc giúp phát hiện sớm ung thư vú giúp nhiều bệnh nhân có cơ hội chữa khỏi bệnh hoặc ổn định bệnh lâu dài.
Giám đốc Bệnh viện K Lê Văn Quảng cũng cho biết thêm, song song với phương pháp điều trị truyền thống, người bệnh ung thư vú hiện nay đang được tiếp cận với nhiều phương pháp điều trị tiến bộ mới và cá nhân hóa, đem lại hiệu quả cao và chất lượng cuộc sống được cải thiện tốt hơn rất nhiều...
Các chuyên gia Bệnh viện K khuyến cáo phụ nữ cần tự bảo vệ sức khỏe, vẻ đẹp của mình chỉ với 5 phút đơn giản khám vú tại nhà:
Bước 1: Bạn đứng trước gương, xuôi hai tay và quan sát 2 bên tuyến vú có đều nhau không, màu sắc da tuyến vú có bất thường không, kiểm tra các dấu hiệu như co kéo da vú, núm vú.
Bước 2: Hai cánh tay dang rộng, bàn tay để sau đầu tìm các bất thường như bước 1.
Bước 3: Nằm ngửa trên giường đưa tay trái qua gáy, dùng tay phải khám ngực trái. Lấy 3 ngón tay xòe thẳng ấn nhẹ lên bầu vú và day tròn theo hình xoắn ốc tìm khối u, mảng dày bất thường từ quầng vú ra ngoài.
Bước 4: Di chuyển lên khu vực nách sờ các hạch quanh nách, hạch thượng đòn, hạch cổ.
Bước 5: Lấy ngón tay ấn lên núm vú phát hiện dịch tiết núm vú bất thường.
Sau đó, bạn làm tương tự như vậy với vú bên trái. Nếu thấy các bất thường khi tự khám, bạn nên đi tới bệnh viện ngay để xác định có phải biểu hiện của ung thư hay không.