Từ năm 2010 đến nay, tại bếp ăn tập thể khu công nghiệp (KCN)/khu chế xuất (KCX) đã xảy ra 84 vụ ngộ độc thực phẩm làm hơn 6.059 công nhân đi viện, trung bình mỗi năm có 17 vụ với hơn 1.000 người mắc
Xuất ăn sẵn của công nhân chỉ từ 10.000-12.000 đồng
Theo Bộ Y tế hiện cả nước có 256 khu công nghiệp KCN/KCX làm cho hơn 3 triệu lao động. Nhu cầu bữa ăn công nghiệp, tổ chức bếp ăn tập thể là rất lớn và không ngừng gia tăng để bảo đảm ăn ca cho hàng triệu công nhân mỗi ngày. Việc này có ý nghĩa đặc biệt đối với sức khoẻ người lao động. Tuy nhiên, từ năm 2010 đến nay, tại bếp ăn tập thể KCN/KCX đã xảy ra 84 vụ ngộ độc thực phẩm làm hơn 6.059 công nhân đi viện, trung bình mỗi năm có 17 vụ với hơn 1.000 người mắc. Số vụ ngộ độc thực phẩm có chiều hướng giảm nhưng đã ghi nhận các sự việc lớn làm hàng trăm người mắc tại tỉnh Nghệ An, Trà Vinh, Long An, Tiền Giang.
Thực phẩm chủ yếu trong các vụ ngộ độc tại bếp ăn tập thể trong KCN/KCX là thực phẩm hỗn hợp (78,6%), thuỷ sản (11,9%). Nguyên nhân 84 vụ ngộ độc thực phẩm trên chủ yếu do vi sinh vật (35 vụ), độc tố (9 vụ), hoá chất (6 vụ)…
Nhiều vụ ngộ độc thực phẩm tại các khu công nghiệp khiến công nhân phải nhập viện
Theo phân tích của ông Nguyễn Thanh Phong, Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm – Bộ Y tế, một trong những nguyên nhân khiến ngộ độc thực phẩm tại các bếp ăn tập thể ở KCN vẫn nhức nhối là do xu thế sử dụng các bữa ăn này gia tăng, trong khi một bộ phận lớn các cơ sở có nhu cầu sử dụng thực phẩm cung cấp cho công nhân giá rẻ, chỉ từ 10.000-12.000 đồng/ suất ăn.
Đáng chú ý, bản thân người công nhân cũng chấp nhận suất ăn giá rẻ như vậy dù biết khó đảm bảo an toàn, lý do bởi nếu tăng tiền suất ăn thì thu nhập sẽ giảm nên mâu thuẫn này rất khó để khắc phục.
Mặt khác, các cơ sở cung cấp suất ăn ngày càng nhiều, nhiều cơ sở quy mô nhỏ, điều kiện cơ sở rất thủ công, khó kiểm soát yêu cầu về an toàn thực phẩm.
Sức khỏe của người lao động cần được coi trọng
Một bất cập lớn hiện nay là nhiều tỉnh có quy định, nếu kiểm tra, thanh tra đối với các doanh nghiệp nằm trong KCN/KCX phải thông báo trước từ 7 đến 10 ngày cho Ban quản lý và phải được sự chấp thuận của chủ doanh nghiệp; do vậy việc thanh tra, kiểm tra đột xuất tại bếp ăn tập thể gặp khó khăn. Mặc dù nhiều đợt kiểm tra được thông báo trước như vừa nêu nhưng các vi phạm về an toàn thực phẩm tại bếp ăn tập thể còn khá nhiều, chủ yếu là không có giấy chứng nhận đủ điều kiện an toàn thực phẩm chiếm 19%. Các vi phạm khác như điều kiện vệ sinh khu chế biến, nhà ăn phòng ăn không đạt tiêu chuẩn và vi phạm về lưu mẫu chiếm hơn 16%; vi phạm đối với trang thiết bị, dụng cụ chứa đựng thực phẩm chiếm hơn 14% và vi phạm về sử dụng nguyên liệu không rõ nguồn gốc chiếm gần 10%.
Ông Nguyễn Thanh Phong, cho biết, có những địa phương, nhất là đối tượng quản lý của tuyến huyện, có trường hợp trong số 18 bếp ăn tập thể của một công ty thì có 8 bếp ăn không đảm bảo điều kiện vệ sinh an toàn thực phẩm. Chứng tỏ công tác kiểm tra, giám sát của tuyến dưới rất yếu. Qua kiểm tra, giám sát chúng tôi còn thấy một thực trạng, nhiều doanh nghiệp còn để giá trị khẩu phần ăn của một suất ăn cho công nhân, có những nơi mỗi suất ăn chỉ có giá trị từ 10.000 đến 12.000/1 suất ăn, bao gồm cả lãi của đơn vị cung cấp suất ăn.
Suất ăn sẵn khu công nghiệp giá rẻ đã và đang ảnh hưởng đến sức khỏe người lao động
Ảnh mang tính chất minh họa
Trước thực trạng này, Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long mong muốn các cấp uỷ, ban ngành địa phương, ban lãnh đạo các KCN/KCX, đặc biệt là chủ cơ sở, giám đốc công ty cung cấp thực phẩm cho các bữa ăn cần quan tâm hơn nữa đến chất lượng vệ sinh an toàn thực phẩm tại các bếp ăn tập thể, coi sức khỏe người lao động là tài sản quan trọng nhất của doanh nghiệp, giám sát và kịp thời xử lý 100% các vụ ngộ độc thực phẩm nếu xảy ra.
Thứ trưởng cũng đề nghị các Sở Y tế chỉ đạo liên ngành vệ sinh an toàn thực phẩm các địa phương tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm; tham mưu cho UBND tỉnh đưa vào kế hoạch hoạt động cho ban chỉ đạo liên ngành các cấp, cơ quan y tế; tổ chức tuyên truyền về an toàn thực phẩm, chế độ dinh dưỡng cho công nhân; gắn trách nhiệm của các cơ quan có liên quan đến an toàn thực phẩm...
Thái Bình