Các chuyên gia quốc tế và Việt Nam mổ trình diễn Phẫu thuật nội soi cắt dạ dày – nạo hạch D2 cho người bệnh đang điều trị tại bệnh viện K sáng 4/7/2017. (Clip do BV cung cấp)
Ngày 4/7, tại Bệnh viện K (Hà Nội), gần 100 phẫu thuật viên ngoại tổng quát, tiêu hóa, dạ dày đến từ các bệnh viện tại khu vực miền Bắc và miền Trung đã được chiêm ngưỡng ca phẫu thuật trình diễn nội soi cắt dạ dày – nạo hạch D2 do các chuyên gia hàng đầu đến từ Nhật Bản, Singapore và Bệnh viện K phối hợp thực hiện. Nhân dịp này, PGS.TS. Trần Văn Thuấn, Giám đốc Bệnh viện K, Viện trưởng Viện nghiên cứu phòng chống ung thư đã có những chia sẻ với báo chí về căn bệnh ung thư dạ dày cũng như cách phòng ngừa và điều trị căn bệnh đứng hàng thứ 5 trong các bệnh ung thư thường gặp trên thế giới này.
PGS.TS Trần Văn Thuấn- Giám đốc Bệnh viện K
PV: Thưa ông, xin ông cho biết mục đích của buổi hội thảo những tiến bộ mới trong phẫu thuật nội soi cắt dạ dày – nạo hạch D2? Đây có phải lần đầu tiên bệnh viện K tiếp cận với kỹ thuật mới này hay không?
PGS.TS. Trần Văn Thuấn: Tại Việt Nam, phẫu thuật nội soi ung thư dạ dày đã phát triển từ những năm 2010 tại các bệnh viện lớn. Riêng đối với bệnh viện K, mổ nội soi vẫn được tiến hành thường xuyên đối với nhiều loại ung thư, đặc biệt là ung thư phụ khoa, ung thư tiết niệu, ung thư ở hệ tiêu hóa và cả ung thư phổi. Đến nay, bệnh viện đã triển khai thường quy mổ nội soi ung thư dạ dày kết hợp với các phương pháp điều trị đa mô thức hoàn chỉnh. Trong ngày hôm nay, chúng tôi có mời các chuyên gia đến từ Nhật Bản đến trình diễn, trao đổi kinh nghiệm về mổ nội soi ung thư dạ dày để trao đổi kinh nghiệm, cung cấp những kiến thức hữu ích cho các đồng nghiệp tại các bệnh viện khu vực phía Bắc. Bởi lẽ ung thư dạ dày là bệnh ung thư phổ biến hàng đầu ở Nhật Bản, Nhật Bản là nước đi đầu trong việc phòng và phát hiện sớm, chẩn đoán và điều trị bệnh ung thư dạ dày trên thế giới. Phương pháp mổ nội soi trong ung thư dạ dày cũng được tiến hành sớm nhất ở Nhật Bản. Vì vậy chúng tôi cho rằng Nhật Bản là nước có nhiều kinh nghiệm trong điều trị ung thư dạ dày, trong đó có mổ nội soi.
Ca mổ thị phạm nội soi ung thư dạ dày tại Bệnh viện K
PV: Bệnh ung thư dạ dày có phải là bệnh phổ biến ở nước ta hay không và có thể điều trị khỏi căn bệnh này hay không? Có những phương pháp nào để điều trị bệnh này?
PGS.TS. Trần Văn Thuấn: Ung thư dạ dày là bệnh ung thư phổ biến hàng đầu ở Việt Nam cũng như nhiều nước trên thế giới. Việc điều trị ung thư dạ dày nói riêng và các loại ung thư nói chung dựa trên nhiều phương pháp bao gồm phẫu thuật, xạ trị và điều trị nội khoa. Việc ứng dụng một hay nhiều phương pháp dựa vào giai đoạn bệnh và tùy thuộc vào từng bệnh cụ thể. Đối với ung thư dạ dày cũng như các loại ung thư khác chúng ta có thể ứng dụng ngoại khoa, có thể kết hợp với các phương pháp nội khoa. Nhìn chung với các bệnh ung thư, việc phát hiện càng sớm thì điều trị càng đơn giản và hiệu quả. Đối với trường hợp cụ thể là ung thư dạ dày nếu được phát hiện ở giai đoạn rất sớm thì thay vì mổ chúng ta chỉ cần nội soi và dùng biện pháp cắt hớt niêm mạc là hoàn toàn có thể chữa khỏi được ung thư dạ dày giai đoạn sớm. Còn đối với giai đoạn muộn hơn, bắt buộc chúng ta phải tiến hành phẫu thuật nội soi hoặc phẫu thuật mở tùy theo giai đoạn bệnh, từng trường hợp cụ thể và tùy theo thiết bị y tế sẵn có của từng cơ sở y tế. Sau đó dựa vào kết quả sau mổ, ví dụ hạch vùng đó có bị di căn hay không thì chúng ta cân nhắc việc có điều trị bằng nội khoa tiếp hay không.
Mổ nội soi đối với ung thư dạ dày thường được tiến hành ở giai đoạn giữa (không quá sớm và không quá muộn) thông thường được áp dụng cho bệnh nhân ở giai đoạn 1 tới giai đoạn 3. Mổ nội soi và mổ mở về hiệu quả điều trị bệnh là như nhau. Tuy nhiên mổ nội soi có ưu điểm hơn so với mổ mở trước hết là về mặt thẩm mỹ, thứ hai là ít làm tổn thương các mô lành xung quanh hơn so với mổ mở, thời gian hồi phục sau mổ nhanh hơn.
PV: Tỉ lệ bệnh nhân ung thư dạ dày được phát hiện ở giai đoạn sớm chiếm khoảng bao nhiêu phần trăm và tỉ lệ bệnh nhân ung thư dạ dày sống sau 5 năm được mổ nội soi ung thư dạ dày là bao nhiêu?
PGS.TS. Trần Văn Thuấn: Tỉ lệ phát hiện sớm ung thư dạ dày ở Việt Nam rất ít, ví dụ ở bệnh viện K mỗi năm chỉ có 30 ca được phát hiện sớm trong tổng số hàng nghìn ca. Nguyên nhân do người dân Việt Nam chưa có thói quen đi khám bệnh định kỳ và BHYT cũng chưa chi trả cho việc sàng lọc phát hiện bệnh sớm. Trong tương lai chúng tôi hy vọng rằng BHYT sẽ chi trả cho việc sàng lọc phát hiện sớm không chỉ với riêng bệnh ung thư dạ dày mà cho các bệnh ung thư khác như: ung thư vú, cổ tử cung, tuyến tiền liệt, tuyến giáp… là những bệnh ung thư rất dễ phát hiện sớm mà phát hiện sớm thì hoàn toàn có thể chữa khỏi được và điều trị đơn giản, chi phí ít. Chẳng hạn ung thư dạ dày khám sàng lọc bằng nội soi giá thành chỉ khoảng 200-300 nghìn đồng, nếu phát hiện bệnh sớm điều trị cắt hớt niêm mạc dạ dày chi phí cũng chỉ khoảng 1-2 triệu đồng và chúng ta hoàn toàn có thể chữa khỏi mà không cần bổ sung bất kỳ biện pháp can thiệp nào khác.
Tỉ lệ sống sau 5 năm và tỉ lệ chữa khỏi cho bệnh nhân sau mổ nội soi ung thư dạ dày nói riêng và ung thư nói chung phụ thuộc rất nhiều vào giai đoạn bệnh. Tỉ lệ chữa khỏi ở giai đoạn rất sớm gần như đạt 100% và càng để muộn thì tỉ lệ chữa khỏi càng thấp. Như tại Nhật Bản, tỉ lệ chữa khỏi bệnh ung thư dạ dày ở nước này rất cao, gần như cao nhất thế giới (trên 80%) bởi lẽ họ có chiến dịch sàng lọc phát hiện sớm, tất cả những người trên 40 tuổi đều được sàng lọc bằng nội soi dạ dày, vì vậy họ phát hiện bệnh rất sớm và hoàn toàn có thể chữa khỏi được.
PV: Ông có khuyến cáo gì đối với người dân để phòng chống căn bệnh ung thư dạ dày nói riêng và các bệnh ung thư nói chung?
PGS.TS. Trần Văn Thuấn: Thông thường chúng tôi khuyến cáo nên đi kiểm tra sức khỏe định kỳ, trong đó có nội soi dạ dày từ 1-2 lần/ năm. Nếu nội soi lần đầu thấy bình thường thì những lần sau có thể soi thưa hơn, có thể là 2 năm soi một lần. Theo xu thế của thời đại hiện nay các bệnh không lây nhiễm như ung thư, tim mạch ngày càng gia tăng thì việc khám sức khỏe định kỳ là biện pháp tốt nhất để nếu không may bị bệnh thì có thể phát hiện sớm và điều trị khỏi. Những người ở độ tuổi từ 40 tuổi trở lên nên đi khám sức khỏe định kỳ, trong đó có tầm soát phát hiện sớm bệnh ung thư. Những trường hợp đặc biệt như có người thân trong gia đình mắc bệnh ung thư (ung thư vú, đa polip đại trực tràng, tiền sử nhiễm HP, viêm gan…) thì nên đi khám sàng lọc ở tuổi sớm hơn.
Nhân đây chúng tôi cũng khuyến cáo những người dân chưa có BHYT nên sớm mua BHYT để nếu không may mắc bệnh thì sẽ có BHYT chi trả. Hiện nay hầu hết các kỹ thuật chẩn đoán, thuốc men điều trị ung thư… đều được BHYT chi trả. Nếu không có BHYT thì việc điều trị ung thư sẽ hết sức tốn kém, lâu dài và chúng tôi đã gặp rất nhiều hoàn cảnh từ khá giả khi mắc bệnh tới khó khăn, thậm chí trở nên nghèo khó để chữa trị cho bệnh nhân ung thư.
PV: Xin cảm ơn ông!
