Mộc nhĩ (tai của gỗ) còn gọi là nấm mèo, nấm tai mèo, thường mọc trên cây gỗ mục ẩm ướt. Theo Đông y, mộc nhĩ vị ngọt tính bình, đi vào các kinh tỳ vị, đại tràng, can, thận. Tác dụng làm mát máu, làm ngừng chảy máu do va đập, bị thương. Chữa trị các bệnh trường phong hạ huyết, nhuận táo, lợi trường vị, lỵ ra máu, đái rắt, đái ra máu, trị lở, bổ khí, bền cơ, hoạt huyết.
Mộc nhĩ không chỉ được dùng làm thức ăn mà còn là vị thuốc bổ dưỡng cho người khí huyết suy kém, hỗ trợ điều trị một số bệnh lý tim mạch. Liều dùng mỗi ngày từ 15 - 20g bằng cách xào, nấu, sắc nước hoặc nghiền nhỏ uống. Ăn mộc nhĩ sẽ giúp ngăn chặn được bệnh tắc hoặc vỡ mạch máu ở người tăng huyết áp, hạn chế tai biến nhồi máu cơ tim; mộc nhĩ giúp máu lưu thông toàn thân, đưa máu lên não đầy đủ hơn nên duy trì trí nhớ tốt. Mộc nhĩ cũng có tác dụng giảm cholesterol trong máu, góp phần kiểm soát cân nặng, rất tốt với những người thừa cân, béo phì.
Một số bài thuốc có mộc nhĩ:
Hỗ trợ điều trị mỡ máu cao, chống nghẽn mạch: Mộc nhĩ 10g, thịt lợn nạc 50g, 5 quả táo tàu đen, 3 lát gừng, đổ vào 6 chén nước, sắc như sắc thuốc Bắc, chỉ còn 2 chén, thêm muối rồi ăn như canh, mỗi ngày 1 lần, ăn liên tục hằng ngày.
Hỗ trợ điều trị mạch vành, di chứng tai biến mạch máu não, mỡ máu và tình trạng máu đông nhiều: Dưa chuột 150g rửa sạch, thái lát. Mộc nhĩ, nấm tuyết, mỗi thứ 100g (đã ngâm nở), rửa sạch, xé nhỏ. Nấm chần qua nước sôi, vớt ra, dội qua nước lạnh làm nguội, để ráo nước, đặt vào đĩa to, rưới lên dầu ăn, nêm gia vị vừa ăn.
Hỗ trợ điều trị tăng huyết áp, bệnh mạch vành: Mộc nhĩ 10g, ngân nhĩ 10g, ninh nhừ nêm đường phèn vừa đủ, ăn trước khi ngủ.
Trị ho hen, đờm suyễn, miệng khô, sắc mặt tái xanh, tay chân lạnh: Mộc nhĩ 20g, đường phèn 15g nấu với lượng nước vừa đủ để uống trong ngày.
Đại tiểu tiện ra máu: Mộc nhĩ 50g, sao tồn tính, tán nhuyễn để uống.
Trị kinh nguyệt ra nhiều, tiểu tiện vàng ít: Mộc nhĩ 30g, đường cát 15g. Mộc nhĩ xào lửa nhỏ, thêm nước khoảng 300ml, sau khi chín nêm đường dùng.
Chữa đại tiện không thông: Mộc nhĩ 30g, hải sâm 30g, phèo lợn 200g. Phèo rửa sạch, cắt đoạn nhỏ, cùng mộc nhĩ, hải sâm nấu chung, sau khi nêm nếm gia vị thì dùng.
Lưu ý: Không ngâm mộc nhĩ khô bằng nước nóng mà phải ngâm bằng nước lạnh, không được ăn mộc nhĩ tươi. Không nên sử dụng mộc nhĩ cho phụ nữ mang thai hoặc cho con bú.
Lương y Nguyễn Hùng
