Bất thường về vị trí tiết mồ hôi
Mồ hôi trán:
Hiện tượng trán ra mồ hôi đơn thuần, nếu không kèm theo triệu chứng gì thì là bình thường. Nếu là người bị bệnh nặng, mồ hôi trán vã ra không ngừng biểu hiện bệnh đang tiến triển xấu đi, phải cảnh giác. Đột nhiên xuất hiện một bên trán ra mồ hôi thường là biểu hiện xơ vữa động mạch, hoặc u chèn ép hạch giao cảm.
Mồ hôi mũi:
Cho thấy tình trạng miễn dịch đang khá thấp, cần phải tăng cường khả năng miễn dịch.
Mồ hôi ở phần cổ:
Tuyến mồ hôi phân bố rất ít ở vùng cổ, cho nên rất ít người bị ra mồ hôi ở cổ. Nếu thường xuyên ra mồ hôi ở cổ có thể có liên quan tới sự mất cân bằng của nội tiết của cơ thể.
Mồ hôi ngực:
Mồ hôi ra nhiều ở ngực chủ yếu là những người hoạt động trí óc nhiều, thường kèm theo các triệu chứng như: tinh thần thường xuyên mệt mỏi, ăn ngủ kém, hay mơ… Nguyên nhân do tuần hoàn máu quá chậm, vận chuyển dưỡng khí không thông suốt.
Nách:
Dưới cánh tay là nơi tuyến mồ hôi phân bố khá nhiều, cho nên dễ có mồ hôi. Nhưng nếu mồ hôi quá nhiều, lại còn nặng mùi nữa, có thể do thức ăn (tỏi, hành tây…) hoặc do vi khuẩn sinh mùi làm tổn thương các tuyến tiết…
Mồ hôi ở lòng bàn tay, bàn chân:
Do tinh thần thường xuyên căng thẳng, hay bị kích động, sợ hãi… làm ảnh hưởng đến thần kinh thực vật.
Mồ hôi ở lưng:
Có rất ít tuyến mồ hôi phân bố ở lưng cho nên khi ra mồ hôi ở lưng chứng tỏ cơ thể bị mất cân bằng do suy nhược, mệt mỏi kéo dài.
Bất thường về màu sắc mồ hôi
Hiện tượng mồ hôi tiết ra có thể bắt màu xanh, đen, đỏ nhưng phổ biến là màu vàng, do trong mồ hôi có nhiều chất tạo sắc tố, lúc gặp ánh mặt trời bị oxy hóa và đổi màu. Đây là một hiện tượng rối loạn chức phận tiết mồ hôi kèm theo rối loạn chuyển hóa một số chất trong thành phần mồ hôi. Nguyên nhân và cơ chế của hiện tượng này hiện nay y học vẫn chưa giải thích được rõ ràng. Có nhiều tác giả cho là do nguyên nhân rối loạn chuyển hóa, rối loạn thần kinh giao cảm, tác hại của một số nấm, vi khuẩn, ký sinh trên da.
Ra mồ hôi màu tuy không ảnh hưởng gì đến sức khỏe nhưng thường gây phiền phức và gây mùi khó chịu (hôi nách) ảnh hưởng đến tâm lý bệnh nhân trong quá trình tiếp xúc với xã hội.
Bất thường về mùi
Mồ hôi có mùi khai:
Nếu mồ hôi đột nhiên có mùi lạ và khai, có thể bệnh nhân đang bị nhiễm độc chất urat. Quá trình nhiễm độc này xảy ra khi bị rối loạn chuyển hóa chất urat trong cơ thể. Chất urat vốn có nhiều trong thức ăn, trong các chất protein. Khi cơ thể bị nhiễm độc, thận không kịp đào thải qua đường nước tiểu, chất này sẽ ứ lại trong máu, và thoát ra đường mồ hôi, dẫn đến mồ hôi có mùi khai như nước tiểu.
Mồ hôi có mùi thơm:
Mồ hôi có mùi thơm thường thấy ở người bị đái tháo đường khi có nhiễm độc aceton.
Mồ hôi tanh mùi cá ươn:
Những thực phẩm giàu cholin (lòng đỏ trứng, gan, cá biển - nhất là cá sụn, đậu...) khi vào đại tràng sẽ phân giải thành Trimethylamine (TMA) - một hợp chất có mùi tanh cá. Nhờ enzymflavin chứa monooxygenase 3 (FMO3), TMA bị phân hủy thành chất không mùi. Một số ít người bị thiếu enzym FMO3 nên chất TMA còn lại theo đường máu đi khắp cơ thể và thải ra ngoài làm cho hơi thở, nước tiểu, mồ hôi bốc mùi tanh như cá ươn. Một số trường hợp có tính di truyền.
BS. NGUYỄN TRƯƠNG MINH THẾ
Giảng viên Khoa YHCT - ĐH Y Dược TP.HCM
