Miền Bắc rét buốt tê cóng, miền Nam nắng nóng khốc liệt có bất thường?

Hôm nay là ngày rét nhất trong đợt không khí lạnh ở miền Bắc

SKĐS - Hôm nay, không khí lạnh đã ảnh hưởng đến hầu hết khu vực Bắc Bộ, Bắc Trung Bộ và một số nơi ở Trung Trung Bộ, nền nhiệt nhiều nơi giảm thấp, vùng núi có nơi dưới 5 độ.

Đợt rét kéo dài nhất trong 15 năm ở miền Bắc

Sáng ngày 1/3, ông Nguyễn Văn Hưởng, Trưởng phòng Dự báo Thời tiết, Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia cho biết, đây không phải là đợt rét kéo dài nhất ở Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ trong nhiều năm qua. Tháng 2 và 3 năm 1996 đã có những đợt rét kéo dài 10 ngày. Còn đợt rét đậm rét hại này có dài từ ngày 24/2 đến ngày 2/3. Sau ngày 2/3 nền nhiệt miền Bắc có xu hướng ấm dần khi không khí lạnh suy yếu đi.

Đợt rét này có bất thường không? Trả lời câu hỏi, ông Nguyễn Văn Hưởng cho biết, tháng 2 vẫn là giai đoạn chính Đông ở Bắc Bộ nên đợt rét này không bất thường. Tuy nhiên, do khoảng thời gian xuất hiện đợt rét này kéo dài từ 7-8 ngày là điều đặc biệt. Theo thống kê, giai đoạn khoảng 15 năm trở lại đây thì ít có đợt rét đậm rét hại nào kéo dài từ tháng 2 sang tháng 3 (7-8 ngày). Nền nhiệt của đợt rét này tương đối thấp, vùng đồng bằng nhiều nơi xuống dưới 15 độ, vùng núi nhiều nơi dưới 13 độ, thuộc ngưỡng rét đậm rét hại.

Ông Nguyễn Văn Hưởng cho biết, dự báo thời tiết tháng 3, dự báo xu thế chung nhiệt độ cao hơn trung bình từ 0,5 đến 1,5 độ. Với xu hướng nền nhiệt cao như vậy nhưng tháng 3 vẫn còn có thể xuất hiện các đợt không khí lạnh. Tuy nhiên các đợt không khí lạnh có cường độ mạnh như vừa qua ít có khả năng xảy ra. Đợt không khí lạnh hiện tại sẽ suy yếu từ ngày 3/3, sang ngày 4/3 miền Bắc sẽ có nắng ráo, thậm chí phía Tây Bắc Bộ và vùng núi Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh có thể xảy ra nắng nóng cục bộ.

Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia, hiện nay (01/3), không khí lạnh đã ảnh hưởng đến hầu hết khu vực Bắc Bộ, Bắc Trung Bộ và một số nơi ở Trung Trung Bộ. Ở vịnh Bắc Bộ đã có gió Đông Bắc mạnh cấp 6, giật cấp 8. Dự báo trong ngày và đêm 01/3, bộ phận không khí lạnh này tiếp tục ảnh hưởng đến một số nơi khác ở Trung Trung Bộ. Gió Đông Bắc trong đất liền mạnh cấp 2-3, vùng ven biển cấp 3-4.

Khu vực phía Đông Bắc Bộ, Hòa Bình, Lào Cai, Yên Bái trời tiếp tục rét đậm, vùng núi rét hại và có khả năng kéo dài đến ngày 02/3; khu vực phía Tây Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ trời rét. Trong đợt không khí lạnh này nhiệt độ thấp nhất ở phía Đông Bắc Bộ phổ biến từ 10-13 độ, khu vực vùng núi phía Bắc từ 7-10 độ, vùng núi cao có nơi dưới 5 độ; ở Bắc Trung Bộ phổ biến 13-16 độ.

Ngày 01/3, khu vực Bắc Trung Bộ ngày có mưa và mưa nhỏ rải rác, đêm có mưa vài nơi. Từ ngày 01-02/3, khu vực từ Quảng Bình đến Khánh Hòa có mưa, mưa rào rải rác và có nơi có dông. Trong mưa dông có khả năng xảy ra lốc, sét, mưa đá và gió giật mạnh.

Gió mạnh và sóng lớn trên biển có khả năng ảnh hưởng đến hoạt động của tàu thuyền và các hoạt động khác. Rét đậm, rét hại có khả năng ảnh hưởng tới gia súc, gia cầm; ảnh hưởng lớn tới quá trình sinh trưởng và phát triển của cây trồng.

Cơ quan khí tượng dự báo, từ đêm 02-05/03 miền Bắc có mưa vài nơi, sáng sớm sương mù và sương mù nhẹ rải rác, riêng từ ngày 04-05/3 trưa chiều trời nắng. Từ ngày 06/03 Bắc Bộ có mưa, mưa nhỏ rải rác. Trời rét; riêng đêm 02/03 phía Đông Bắc Bộ, Hòa Bình, Lào Cai, Yên Bái trời rét đậm, vùng núi rét hại; từ ngày 04/03 đêm và sáng trời rét.

Khu vực từ Quảng Bình đến Khánh Hòa từ đêm 02-03/03 và từ khoảng ngày 06/03 có mưa, mưa rào rải rác và có nơi có dông; từ ngày 04-05/03 có mưa vài nơi, trưa chiều trời nắng, riêng vùng núi phía Tây có nơi nắng nóng. Các khu vực khác chiều tối và đêm có mưa rào vài nơi; ngày nắng, riêng miền Đông Nam Bộ có nắng nóng. Trong mưa dông có khả năng xảy ra lốc, sét, mưa đá và gió giật mạnh.

Vì sao Nam Bộ nắng nóng khốc liệt?

Nhiều ngày qua, Nam Bộ duy trì nắng nóng gay gắt dù mùa hè chưa chính thức gõ cửa. Nhiều người dân ở các tỉnh miền Tây cũng nhận xét tết năm nay nóng nhất trong nhiều năm gần đây. Nắng nóng đã bắt đầu xuất hiện từ đầu tháng 1 và kéo dài suốt đến nay, kèm theo đó là gió mạnh.

Thông thường vào mùa khô hằng năm, các áp thấp nóng Ấn - Miến ở phía tây di chuyển sang đông và ảnh hưởng đến Việt Nam. Các đợt nóng đầu tiên ảnh hưởng đến Nam bộ và sau đó là các tỉnh miền Trung và Bắc. Năm nay, do tác động cộng hưởng bởi hiện tượng El Nino khiến tình trạng nắng nóng càng thêm gay gắt.

Ông Lê Đình Quyết, Trưởng phòng Dự báo, Đài Khí tượng Thủy văn khu vực Nam Bộ cho biết, so với mọi năm, tháng 2/2024 có đợt nắng nóng kéo dài với mức nhiệt cao, có nơi nhiệt độ cao nhất lên đến 37 độ C. Những ngày vừa qua tại TP.HCM, nhiệt độ dao động trong khoảng 35 độ C - 36 độ C. Một số ngày, ở TP Biên Hòa (Đồng Nai), nhiệt độ trên 37 độ C. Tuy nhiên, so với mọi năm, nhiệt độ ở TP.HCM và các tỉnh Nam Bộ lúc này cũng là bất thường.

Dự báo nắng nóng sẽ kéo dài bất thường trong những ngày tới vẫn tiếp diễn. Nguyên nhân do El Nino đang diễn ra, tác động làm xu thế nhiệt tăng, ít mưa. Thông thường sẽ có những ngày hệ thống thời tiết thay đổi làm kết thúc đợt nắng nóng, sau vài ngày lại hình thành đợt mới. Tuy nhiên, đợt nắng nóng này dự báo vẫn đang kéo dài.

Theo ông Lê Đình Quyết, thông thường từ trung tuần tháng 2 hàng năm, Nam Bộ sẽ bắt đầu xuất hiện nắng nóng một vài nơi tại các tỉnh miền Đông. Tuy nhiên, năm 2024 nắng nóng xuất hiện sớm tại các tỉnh Nam Bộ. Giống như những năm El Nino mạnh là 2015 - 2016, 2019 - 2020, năm 2023 - 2024 nắng nóng đến sớm hơn so với trung bình nhiều năm.

Ở các năm El Nino mạnh, nắng nóng tại Nam Bộ đã bắt đầu xuất hiện cục bộ trong tháng 12. Sang tháng 1, nắng nóng bắt đầu xuất hiện những đợt trên diện rộng với miền Đông. Chẳng hạn năm 2020, nắng nóng trong tháng 1 còn diễn ra gay gắt hơn so với năm nay hay năm 2016 nắng nóng cũng bắt đầu xuất hiện cục bộ từ ngày 6/1 tại các tỉnh miền Đông và có 1 đợt diện rộng từ ngày 20/1 - 24/1/2016, đợt 2 từ 29/1 - 5/2/2016.

So với tháng 2 của năm 2016 và năm 2020 thì tháng 2/2024, cường độ nắng nóng có phần gay gắt hơn. Nhiệt độ cao nhất ghi nhận trong tháng 2/2016 và 2020 là 37 độ C tại Biên Hòa. Năm nay, nhiệt độ cao nhất tính đến hiện tại là 38 độ C (tại Biên Hòa vào ngày 15/2). Dự báo năm 2024, nắng nóng sẽ diễn ra gay gắt như những năm hiện tượng El Nino mạnh, với những đợt nắng nóng kéo dài trong nhiều ngày liên tục, tập trung trong tháng 3 và tháng 4, xảy ra diện rộng với cả Nam Bộ.

Cơ quan khí tượng nhận định, hiện tượng thời tiết El Nino (pha nóng) vẫn sẽ tiếp tục duy trì từ nay cho đến tháng 3/2024. Từ tháng 4-5/2024, El Nino có xu hướng suy yếu nhanh và chuyển dần sang trạng thái trung tính (ENSO). Trong khoảng thời gian này, hiện tượng nắng nóng tại khu vực Nam Bộ sẽ xuất hiện tại khu vực miền Đông từ nửa cuối tháng 2 và sẽ mở rộng dần sang khu vực miền Tây trong tháng 3, tháng 4 đến nửa đầu tháng 5.

Cơ quan khí tượng lưu ý, năm 2024 chúng ta cần chú ý có thể hoạt động của bão, áp thấp nhiệt đới tập trung nhiều hơn vào nửa cuối mùa bão. Đồng thời báo/ áp thấp nhiệt đới trên biển Đông có thể hình thành nhiều hơn, dự báo có từ 11-13 cơn bão. Đặc biệt, hiện tượng nắng nóng tại khu vực Nam Bộ, khu vực Tây Bắc Bộ và Trung Bộ có khả năng đến sớm và xuất hiện nhiều hơn so với trung bình nhiều năm.

Không khí lạnh dồn dập, tháng 3 sẽ rét bất thường?

SKĐS - Ngay đầu tháng 3, Bắc bộ sẽ tiếp tục đón một đợt không khí lạnh tăng cường nữa khiến nền nhiệt duy trì ở mức thấp. Trong tháng, khu vực tiếp tục mưa nhỏ, mưa phùn cao hơn trung bình nhiều năm.

Xem thêm video đang được quan tâm: