Mẹ tôi năm nay 60 tuổi, bị đau tay. Đi khám, bác sĩ chẩn đoán bị viêm khớp dạng thấp và có cho một số loại thuốc điều trị, trong đó có thuốc methotrexate. Xin hỏi thuốc methotrexate có tác dụng gì? Và sử dụng thế nào?
Nguyễn Thu Hoài (Hà Nội)
Ở Việt Nam, bệnh viêm khớp dạng thấp thường gặp nhất trong nhóm bệnh thấp do viêm. Bệnh khớp mạn tính, thỉnh thoảng có những đợt tiến triển kịch phát. Bệnh hay gặp ở nữ và liên quan đến mọi lứa tuổi. Mắc bệnh lâu ngày các khớp bị biến dạng, làm cản trở đến chức năng sinh hoạt của người bệnh. Bệnh nhân mắc bệnh viêm khớp dạng thấp cần tuân thủ điều trị của thầy thuốc. Một trong các số thuốc điều trị cơ bản của bệnh viêm khớp dạng thấp đó là methotrexate. Methotrexate là thuốc chống chuyển hóa là đồng dạng của acid folic ức chế dihydrofolate.
Ngày nay, methotrexate được khuyến cáo dùng nhất là viêm khớp dạng thấp thể nặng mà không đáp ứng với điều trị cổ điển hoặc phụ thuộc corticoid. Bệnh nhân lưu ý khi sử dụng methotrexate nên uống bổ sung acid folic đầy đủ. Các biểu hiện ngoài khớp như viêm mạch không điều trị methotrexate.
Chống chỉ định tuyệt đối: suy thận mạn tính, tổn thương gan tiến triển, tình trạng nhiễm trùng cấp hoặc mạn, suy hô hấp mạn, có thai, bệnh nặng phối hợp. Chống chỉ định tương đối: các tình trạng bệnh loét dạ dày tiến triển, giãn phế quản, hoặc xơ phổi, hút thuốc lá. Tiền sử mắc các bệnh gan, thận, hoặc bệnh máu. Liều khuyến cáo từ 7,5 mg-15 mg/mỗi tuần cho người lớn và uống 1 lần. Thận trọng với người già trên 70 tuổi.
Bệnh nhân cần được theo dõi về lâm sàng và xét nghiệm đều đặn hàng tháng, đặc biệt chú ý xét nghiệm hàng tuần trong 3 tháng đầu sử dụng thuốc. Các xét nghiệm được theo dõi: công thức máu, tiểu cầu, men gan, creatinine máu...