SKĐS - Lũ rút, bà Phạm Thị Hà (trú thôn Phú Quý, xã Đại Lộc, TP Đà Nẵng) dọn bùn đất trong nhà nhưng rồi thất thần nghe đêm 29/10 nước lại lên. Và lần này, mực nước cao hơn hai lần trước.

Chiều hôm trước, khi nước vừa rút, bà Hà xót xa đi tìm chỗ chôn 30 con gà vừa chết trong lũ. "Đêm qua, cả nhà thức trắng canh nước. Khoảng 21h, nước vào nhà đến ngang bụng, ngập năm tấn bắp, ba tấn lúa và làm chết 30 con gà", bà kể.

Nhà bà Hà chuyên thu mua lúa nên vị trí kho được xây cao hơn nền nhà. Trước lũ, hàng chục tấn lúa được chất bên trong để tránh mưa. Những năm trước, nước chỉ ở phía sau nhà, nhưng nay gia đình đã ba đêm liên tiếp chạy lũ. "Tối qua nước lên rất nhanh, dù trước đó đã kê lúa, bắp lên cao nhưng vẫn ngập", bà Hà buồn rầu nói.

Ngồi ở hiên, nhìn dòng nước đục ngầu phía trước, bà Hà nhớ lại lần ngập lụt gần nhất nước vào nhà là năm 2017. Từ đó đến nay cũng có lụt nhưng nhỏ, không đáng kể. "10 năm rồi mới bị lụt nhưng không nghĩ lớn đến vậy. Thời tiết cực đoan quá, mưa cứ xối xả…", bà nói trong âu lo.

Lũ về, cuộc sống nhà bà Nguyễn Thị Lượm (ngụ thôn Phú Quý) dường như đảo lộn. Tất cả sinh hoạt phải di chuyển lên gác nên rất chật vật. Lũ cứ rút - rồi dâng nên năm tấn lúa luôn trong tình trạng bị "đe dọa". "Số lúa vừa thu hoạch, chưa kịp bán thì lụt. Ba đêm rồi chưa ngủ được, lo quá, nước đêm sau cao hơn đêm trước", bà Lượm nói.

Người dân vùng lũ như bà Lượm sợ nhất nước dâng trong đêm, phải sống trong cảnh thấp thỏm, lo lắng. Người nông dân tài sản chủ yếu là cây lúa, hạt gạo, nếu ngập nước coi như cho gà, vịt ăn, chứ không bán được nữa.

Sống vùng "rốn lũ", nhà bà ưu tiên đổ bê-tông gác lửng để có chỗ tá túc khi nước dâng. Gần chục năm rồi chưa có cơn lụt nào lớn, song gia đình không bao giờ chủ quan. "Không biết lũ lớn hay nhỏ, nghe dự báo là di chuyển đồ đạc lên gác, gà vịt cho lên chuồng cao, thức ăn cũng được dự trữ nhiều ngày", bà kể.

Với "kinh nghiệm" nhiều lần chạy lũ, ông Nguyễn Văn Tân (chồng bà Lượm) chia sẻ, khi đài báo trên báo động 3 thì bắt đầu kê đồ. "Những đồ đạc nào đưa lên cao rồi để hẳn trên đó, bởi không biết còn mấy trận lụt nữa, lỡ đem xuống rồi lại cất công kê lên. Thông thường, phải qua tháng 10 âm mới hết lũ", ông tiết lộ.

Ông Tân đánh giá trận lụt này lớn, xấp xỉ năm 2009. "Nước dâng nhanh vào 3 đêm liên tục là 27, 28 và 29/10. Đêm cuối là nặng nhất, trong nhà nước cao cả mét, xóm bên có nhà đến 1,5m, nhiều chỗ khác cao hơn", ông kể.

Theo ông Tân, chiều qua nước mấp mé bậc thềm, đến 21h thì tràn vào nhà. Từ đó, ông ngồi canh, sợ nước lên nữa trở tay không kịp. Lấy viết, ông làm dấu mực nước trong nhà và cứ 30 phút kiểm tra một lần. Đến 3h sáng hôm sau, khi nước chững lại, không lên nữa ông mới đi ngủ. "Nhưng cũng không dám chợt mắt lâu, bởi khi nước rút thì dậy đẩy bùn đất ra. Nước rút đến đâu, đẩy bùn đến đó vì để lâu sẽ khô cứng, rất khó vệ sinh", ông Tân giải thích. 

Cách nhà ông Tân 50m, ông Võ Hòa cùng vợ cũng vật vã dọn nhà sau khi nước rút. Vợ chồng ông dậy từ lúc 3h nhưng đến 9h sáng vẫn chưa đâu vào đâu. Trong nhà, tủ, bàn gỗ dù đã kê cao nhưng vẫn ngập nước, có nguy cơ mục nát. Một số phòng trũng thấp bị đọng nước, ông lấy ca nhựa tát ra, không thể dùng bơm vì mất điện. "Chắc phải dọn đến tối mới xong, hi vọng nước không lên nữa, mệt mỏi lắm rồi…", ông Hòa thở dài.

Theo thống kê của Sở Nông nghiệp và Môi trường TP Đà Nẵng, số hộ bị ngập do mưa lớn là hơn 76.000 hộ, 10 xã bị cô lập hoàn toàn và 29 xã bị ngập nặng. Trong khi đó, sơ tán, di dời dân ra khỏi vùng ngập sâu, sạt lở nguy hiểm là 4.835 hộ với 15.886 nhân khẩu. Mưa lũ ở Đà Nẵng khiến 7 người chết (4 người tử vong trực tiếp do thiên tai, 3 người chết do gián tiếp cần xác minh), 4 người mất tích và 21 người bị thương. Ngoài ra, 50 nhà sập do lũ quét và sạt lở, 94 nhà bị hư hỏng, hàng ngàn gia súc gia cầm chết trôi, hàng trăm hecta lúa, rau màu, thủy sản bị thiệt hại…