Mệt mỏi là điều hoàn toàn bình thường và có thể xảy ra ít nhất một lần trong ngày, tuy nhiên khi bạn cảm thấy mệt mỏi thường xuyên ngay cả khi mới thức dậy, hay sau một giấc ngủ dài thì đó là cả một vấn đề nghiêm trọng. Trong số 20 - 30% trường hợp mệt mỏi thì có nguyên nhân là từ một bệnh dưới đây.
Huyết áp cao hay thấp đều gây mệt mỏi.
Bệnh thiếu máu
Thiếu sắt dẫn đến thiếu máu: Hầu hết phụ nữ và nam giới bị thiếu máu đều mệt mỏi. Thiếu sắt dẫn đến việc hình thành các tế bào hồng cầu suy giảm dẫn đến lượng ôxy tới các tế bào giảm và nếu não, cơ bắp và một số bộ phận khác không đủ ôxy sẽ khiến bạn mệt mỏi, đặc biệt là khi bạn đi bộ hay làm việc gì cần tới thể lực. Ngoài ra, lượng vitamin B12 thấp: Vitamin B12 là cần thiết cho cơ thể để tổng hợp các tế bào hồng cầu và duy trì hoạt động chính xác của các tế bào thần kinh. Thiếu vitamin này sẽ làm giảm lượng ôxy được cung cấp và làm cho bạn cảm thấy mệt mỏi.
Stress
Stress là một yếu tố gây mệt mỏi. Có một loại hormon căng thẳng hay còn gọi là hormon cortisol thường tăng nhanh vào ban ngày và suy giảm vào ban đêm. Tuy nhiên, khi bạn quá căng thẳng, hormon này thậm chí không giảm xuống mà còn khiến bạn mất ngủ từ đó dẫn tới mệt mỏi.
Bệnh tim
Mệt mỏi có thể là dấu hiệu đầu tiên của một vấn đề nào đó ở tim, loạn nhịp tim, bệnh mạch vành và nhồi máu cơ tim. Theo các nhà nghiên cứu ĐH Harvard (Mỹ), 71% phụ nữ mệt mỏi trong 1 tháng trước khi bị nhồi máu cơ tim và 43% trong khi có một cơn nhồi máu cơ tim nhẹ. Dấu hiệu quan trọng của chứng nhồi máu cơ tim ở bệnh nhân đái tháo đường là hơi thở ngắn, mệt mỏi và không đau đớn. Nghiên cứu cho thấy, đa số phụ nữ bị đau tim đều cảm thấy mệt mỏi và khó ngủ trước khi phát hiện mình mắc bệnh. Do vậy, nếu bạn cảm thấy mệt mỏi và khó thở khi tập thể dục hay khi leo cầu thang... thì bạn nên kiểm tra sức khỏe tim mạch.
Bệnh tuyến giáp
Tuyến giáp sản xuất ra các hormon quyết định tốc độ chuyển dưỡng của cơ thể. Nếu hormon tuyến giáp quá ít thì sẽ làm quá trình chuyển dưỡng chậm lại. Bạn sẽ cảm thấy mệt mỏi, da và tóc trở nên khô, xỉn và bạn có thể tăng cân do cơ thể chậm “đốt cháy” calo. Chân có cảm giác bị sưng và nhịp tim chậm lại. Bạn có thể cảm thấy mệt mỏi đến mức mà cơ thể bị suy nhược.
Bệnh đái tháo đường
Nếu bạn bị tiểu đường typ 1 hay typ 2 thì các tế bào trong cơ thể sẽ không có đủ năng lượng để thực hiện chức năng cơ bản. Chỉ một sự cố gắng nhỏ cũng đủ để làm bạn thấy mỏi mệt vô cùng.
Bệnh huyết áp
Huyết áp cao hay thấp đều gây mệt mỏi. Một số loại thuốc huyết áp cũng có thể gây mệt mỏi. Mệt mỏi cũng là một triệu chứng quan trọng cho thấy thận có vấn đề nào đó như chức năng lọc thải trục trặc khiến huyết áp tăng cao và gây ra bệnh thiếu máu, làm bạn thấy mệt mỏi. Huyết áp thấp thường khiến người mang bệnh bị hoa mắt, chóng mặt và luôn mệt mỏi.
Những bệnh liên quan tới sốt và viêm nhiễm
Hầu hết các viêm nhiễm đều làm bạn cảm thấy ốm yếu, mệt mỏi, đặc biệt là khi chúng có kèm theo sốt. Nếu bệnh ở nội tạng như phổi, tủy xương... tình trạng mệt mỏi sẽ rất trầm trọng. Ví như các bệnh viêm phổi không triệu chứng (thường gặp ở người già), lao và viêm gan; và nếu bạn thường xuyên bị các bệnh về tai mũi họng như viêm mũi dị ứng, viêm amidan, họng hạt... sẽ khiến bạn luôn ốm vặt và mệt mỏi. Ngoài ra, nhiễm khuẩn đường tiết niệu thì mệt mỏi cũng luôn là một triệu chứng rất phổ biến, nhất là khi bạn đang trong quá trình điều trị. Bạn nên nghỉ ngơi, uống thật nhiều nước và có một chế độ ăn uống lành mạnh để khắc phục chúng nhé!
Bệnh về khớp
Đặc điểm của các bệnh này kháng thể chống lại chính cơ thể. Sự tấn công của hệ miễn dịch gây suy kiệt năng lượng cơ thể. Bệnh về khớp gồm viêm khớp, thấp khớp, luput, sừng hóa da.
Những triệu chứng mệt mỏi không thể không đi khám
Nếu bạn mệt mỏi kèm theo các dấu hiệu sau đây thì cần gặp bác sĩ ngay vì những đợt mệt mỏi đột ngột có thể là dấu hiệu báo trước một bệnh nghiêm trọng nào đó:
Khi đau ngực, thở gấp, các cơ bắp trở nên yếu ớt. Những biểu hiện này có thể là dấu hiệu của bệnh nhồi máu cơ tim, đột quỵ hay trầm cảm nặng.
Hơi thở gấp, đặc biệt là khi bạn nằm xuống hay tập luyện, có thể là dấu hiệu của bệnh mạch vành hay các bệnh liên quan tới phổi.
Sụt cân đột ngột có thể là dấu hiệu của bệnh ung thư, tiểu đường, bệnh liên quan tới tuyến giáp, viêm nhiễm mạn tính.
Sốt và đổ mồ hôi đêm có thể là dấu hiệu của một viêm nhiễm nghiêm trọng; Da vàng hay xám hoặc mắt vàng có thể biểu hiện của thiếu máu hay viêm gan.
Nhìn 1 hóa 2, mắt mờ, nổi gân ở cổ, da mất cảm giác, đau ở vùng dạ dày, yếu cơ, lõm ở tay/nách/háng, xuất huyết... cũng cần đi khám ngay.
BS. Nguyễn Văn Thịnh